Jak wykorzystać wysoki pressing rywala do budowania ataków?

Wysoki pressing to doskonały sposób odzyskania piłki i szybkiego przejścia od odbioru do strzału. Bywa jednak bronią obusieczną – sprowokowany przez rywala może okazać się pułapką, w którą dobrze radząca sobie w posiadaniu piłki drużyna, próbuje zwabić przeciwnika. Trener Jakub Myszkorowski na łamach magazynu "Trener" przyjrzał się się grze Duńczyków na Euro 2012 w kontekście praktycznego zastosowania tego elementu gry.

Choć reprezentacja Danii występ w finałach mistrzostw Europy 2012 zakończyła już na fazie grupowej, pozostawiła po sobie bardzo dobre wrażenie. Drużyna Mortena Olsena zaprezentowała nowoczesny i atrakcyjny dla widzów futbol. W niniejszej pracy skupiłem się na elemencie, który Duńczycy opanowali do perfekcji – prowokowaniu rywala do ustawienia wysokiego pressingu, a następnie udanym wychodzeniu spod próby takiego pressowania. Zespół Olsena wielokrotnie skutecznie stosował takie rozwiązanie, najpierw wciągając przeciwnika na swoją połowę, a następnie konstruując atak szybki po wyprowadzeniu piłki na połowę rywala jednym, długim podaniem.

W trzech meczach w grupie B (kolejno: wygranym 1:0 z Holandią oraz w przegranych 2:3 z Portugalią i 1:2 z Niemcami) drużyna stosowała w wyprowadzaniu piłki od bramki rozwiązania, które prowokowały przeciwnika do próby wysokiego odbioru. Ponieważ było to zachowanie przewidziane i pożądane przez "Duński Dynamit", zespół ze Skandynawii wykorzystywał wysokie przesunięcie rywala i rozluźnienie dystansów, do przenoszenia gry w boczne sektory na połowie drużyny przeciwnika.

Charakterystyka

Duńczycy swoje mecze rozpoczynali w ustawieniu 1-4-2-3-1 albo 1-4-3-3. Opisywany wariant stosowali przede wszystkim przy wznowieniu od bramki. Dla omawianych dalej zachowań w posiadaniu piłki szczególnie istotna jest rola jednego z dwójki (lub jedynego) defensywnego pomocnika, który przy wyprowadzaniu piłki, schodził głęboko przy równoczesnym wysokim i szerokim ustawieniu bocznych obrońców. W tym samym momencie dwaj środkowi obrońcy przesuwali się na boki pola karnego. Rozpoczynał bramkarz, zagrywając do przebiegającego na bok stopera.

Takie ustawienie, przy zachowaniu ruchliwości zaangażowanych zawodników z pola oraz przy aktywności bramkarza, umożliwiało Duńczykom wymianę krótkich i średnich podań we własnej strefie defensywnej, przy jednoczesnym zmuszeniu wychodzącego wysoko rywala do maksymalnego skupienia i ciągłego przesuwania w ustawieniu do gry w obronie (zdjęcie powyżej – kliknij, żeby powiększyć).

Kiedy albo ustawienie piłkarzy pokazujących się do gry na połowie rywala umożliwiało podanie do nich, albo kiedy rywal w doskoku zagrażał przejęciem posiadania, piłkę do strefy ofensywnej przenosił długim podaniem przede wszystkim bramkarz. Szukano głównie możliwości przeniesienia gry diagonalnie na skrzydła albo podania przez środek boiska, gdzie operowali trzej ofensywni pomocnicy i schodzący do głębi pola napastnik (zdjęcie obok – kliknij, żeby powiększyć).

Celem prowokacyjnego zachowania reprezentacji Danii było zmuszenie rywala do podjęcia próby przejścia od kontrolowanego ustawienia do wykonania doskoku. Duńczycy, przy założeniu zachowania kontroli nad sytuacją na boisku, chcieli w ten sposób zmusić przeciwników do zwiększenia dystansów między poszczególnymi zawodnikami oraz formacjami, co miało stworzyć im więcej wolnej przestrzeni do próby budowy ataku.

Oczywiście, zaprezentowany model ma szansę powodzenia tylko przy założeniu spełnienia koniecznych warunków, do których należy zaliczyć:
– odpowiednie drużynowe przygotowanie do gry w wychodzeniu spod wysokiego pressingu,
– pełne zaangażowanie całego zespołu w realizacji wyznaczonych zadań drużynowych i indywidualnych,
– założenie, że rywal pozwoli sprowokować się do podejścia do wysokiego pressingu.

Nie możemy równocześnie zapominać, że koniecznym warunkiem do podejmowania prób stosowania tego rozwiązania, jest posiadania w zespole bramkarza dobrze podającego na krótkich i średnich odległościach (w tym przy grze na jeden kontakt). Bardzo istotna jest też rola zawodników bez piłki, którzy wysoko na połowie rywala muszą cały czas zachować aktywność i gotowość do gry po przyjęciu piłki, jak również absorbować przeciwnika.

Ćwiczenie 1
– 15 zawodników (w tym bramkarz),
– 7 znaczników koloru A, 7 znaczników koloru B,
– 5 piłek,
– 8 słupków.

Ustawienie oraz opis:
Zawodnicy ustawiają się tak, jak na ilustracji (zdjęcie obok – kliknij, żeby powiększyć). Zadaniem graczy w znacznikach A, rozpoczynających w posiadaniu piłki, jest wymiana odpowiedniej, minimalnej liczby podań na swojej połowie (zaczynamy od 5), w tym w strefie defensywnej, a następnie podanie piłki w dowolny sposób do jednego z zawodników ustawionych w dwóch obszarach, ograniczonych słupkami. Jeśli drużyna podejmująca próbę wysokiego pressingu przejmie posiadanie, stara się możliwie najszybciej doprowadzić do strzału. Następnie rozpoczynamy ćwiczenie w wyjściowym ustawieniu. Powtarzamy je dziesięć razy.

Cel ćwiczenia:
Przygotowanie zawodników do podejmowania gry w posiadaniu w strefie defensywnej przy rywalu szykującym się do doskoku pressingowego, wychodzenie spod próby pressingu.

Modyfikacje ćwiczenia:
Zwiększamy liczbę wymaganych podań zanim dozwolone jest podanie do zawodnika w polu ograniczonym słupkami. Na drugiej połowie dodajemy bramkarza i czterech zawodników drużyny w znacznikach B + dwóch zawodników w znacznikach A – po przeniesieniu piłki do graczy w zamkniętych polach wykończenie ataku w grze 4x4+bramkarz.

Ćwiczenie 2
– 18 zawodników (w tym dwóch bramkarzy),
– 9 znaczników koloru A, 9 znaczników koloru B,
– 10 piłek,
– 17 słupków.

Zawodnicy ustawieni tak, jak na ilustracji (zdjęcie obok – kliknij, żeby powiększyć). Gracze rozpoczynający w posiadaniu piłki - piłkarze w znacznikach koloru A – muszą wymienić pięć podań, zanim podejmą próbę podania piłki do jednego z zawodników w bocznych sektorach na drugiej połowie boiska. Podczas wyprowadzania piłki, zawodnicy w barwach A mogą wbiegać do ograniczonych stref bocznych, gdzie nie mogą absorbować ich dwaj piłkarze w barwach B (trzej pozostali mają swobodę w poruszaniu się w obrębie danej połowy).

Po podaniu do jednego z zawodników w znacznikach A w wyznaczonych strefach na drugiej połowie, atak 5x3 (włączają się obaj zawodnicy z bocznych sektorów). Niezależnie od efektu, następnie w analogiczny sposób od drugiej bramki zaczyna zespół w znacznikach B. W przypadku przejęcia posiadania piłki przez zespół w danym momencie broniący, przechodzi on do ataku 3x3 z założeniem jak najszybszego zakończenia akcji. Ćwiczenie powtarzamy po dziesięć razy w każdą stronę.

Cel ćwiczenia:
Przygotowanie zespołu do prowokowania rywala do prób gry w wysokim pressingu przy zachowaniu kontroli nad posiadaniem.

Modyfikacja ćwiczenia:
Dopuszczenie aktywnego udziału w ćwiczeniu jednego z zawodników stref bocznych w ramach drużyn symulujących przygotowanie do doskoku. Możemy również zwiększyć liczbę wymaganych podań na w obrębie własnej połowy.

Ćwiczenie 3
Gra zadaniowa
– 22 zawodników (w tym dwóch bramkarzy),
–11 znaczników koloru A, 11 znaczników koloru B,
– 10 piłek,

Wykorzystujemy obszar całego boiska (zdjęcie obok – kliknij, żeby powiększyć). Zawodnicy mają za zadanie wykonać minimalnie pięć podań w obrębie strefy defensywnej, zanim mogą podjąć próbę podania piłki poza nią. Następnie próba kontynuowania i finalizowania ataku (jeśli nie uda się to w ciągu 20 sekund), rozpoczynamy ćwiczenie na nowo, ale zaczyna zespół w znacznikach koloru B.

Cel:
Przygotowanie zespołu do wychodzenia spod próby wysokiego pressingu, przygotowanie zespołu do organizowania ataku szybkiego po wyjściu spod takiej próby.

Pobierz magazyn "Trener"!