01 gru 2020 | Inne

Które nacje rządzą w dyscyplinach zimowych? To "zabawa" dla hermetycznego grona?

Natalia Maliszewska, Oskar Kwiatkowski i Kamil Stoch - polskie gwiazdy dyscyplin zimowych (fot. Getty Images)

Jak zwykle na przełomie listopada i grudnia rozpoczął się sezon sportów zimowych. W Polsce to szczególny czas dla kibiców skoków narciarskich, w Holandii – łyżwiarstwa, a na Łotwie – bobslei i skeletonu (a także hokeja). Ile nacji zainteresuje się tego typu dyscyplinami i które z nich najczęściej będą świętować zwycięstwa? I… czy wszystkie tego typu zawody to zabawa wyłącznie dla hermetycznego grona?

DALSZĄ CZĘŚĆ PRZECZYTASZ POD REKLAMĄ

Wrócił symbol, wróciła nadzieja. Olimpijskie pierścienie znów w Tokio

Spróbowaliśmy zbadać te kwestie, biorąc pod uwagę wyniki uzyskiwane w sezonie 2019/20, w którym mimo rozpoczynającej się pandemii Covid-19 większość zawodów została przeprowadzona zgodnie z planem.

Które kraje zdobywają zimą najwięcej medali?

Do poniższego zestawienia włączono Puchary Świata we wszystkich zimowych dyscyplinach indywidualnych (w łyżwiarstwie figurowym jako naturalny zamiennik potraktowano cykl Grand Prix). Można z niego wywnioskować, że zdecydowanie najczęściej ubiegłej zimy cieszyli się Norwegowie. Ich reprezentanci 258 razy kończyli zawody w czołowej "trójce". 109-krotnie wygrywali.

Liczba miejsc w "TOP 3" w PŚ w sezonie zimowym 2019/20:

Trzeba jednak zauważyć, że przewaga Norwegów wynika z dominacji w konkurencjach narciarskich, w których odbywa się najwięcej zawodów cyklu Pucharu Świata. Łącznie medale zdobywali zaś w zaledwie 8 z 13 dyscyplin, w tym w jednej (łyżwiarstwie szybkim) nie wywalczyli żadnego złota.

Pod tym względem przewagę mają Rosjanie i Niemcy. Obie nacje na podia wkraczały w 11 z 13 dyscyplin. Pierwsi nie doświadczyli tego wyłącznie w przypadku skoków narciarskich i kombinacji norweskiej, a dodatkowo w narciarstwie alpejskim nie zdołali ani razu wygrać zawodów. Drudzy natomiast nie zdobyli niczego tylko w łyżwiarstwie szybkim i short tracku, a bez triumfów pozostali także w biegach narciarskich i łyżwiarstwie figurowym.

Ile krajów interesuje się dyscyplinami zimowymi?

W tabeli widać także wyraźną różnicę między czołową "trzynastką" a całą resztą. To granica między nacjami mającymi sukcesy w wielu dyscyplinach (wyjątkiem jest tu Holandia, która cały kapitał buduje wyłącznie na łyżwiarstwie szybkim i short tracku) a tymi, które są wyspecjalizowane w jednej bądź dwóch.

Łącznie minimum jedne zawody Pucharu Świata w czołowej "trójce" kończyli przedstawiciele 32 państw – 24 z nich (75 proc.) to przedstawiciele Europy, cztery (12,5 proc.) Azji, a po dwa Ameryki Północnej oraz Oceanii. Biorąc pod uwagę, że kolejne kilka (m.in. Izrael) dobijało się do zestawienia, zajmując kilkukrotnie miejsca w okolicach podium, można zaryzykować tezę, że dyscyplinami zimowymi zainteresowanych jest 30-40 nacji, z których około 3/4 stanowią Europejczycy.

Które kraje dominują w poszczególnych dyscyplinach zimowych?

Krytycy skoków narciarskich często wysuwają argument, że dyscyplina ta jest "zabawą dla pięciu lub sześciu krajów". Czy to poważny zarzut? Okazuje się, że… niekoniecznie. Pod tym względem skoki nie wypadają źle na tle innych dyscyplin. Niemal każda z nich ma wyraźnego dominatora, zgarniającego większość triumfów. Największym są Norwegowie, którzy w ubiegłym sezonie PŚ w kombinacji norweskiej wygrali 85 procent zawodów.

Które kraje i w jakim stopniu zdominowały poszczególne dyscypliny?

Oczywiście, należy brać poprawkę na to, że zestawienie dotyczy wyłącznie jednego sezonu. Nie musi więc precyzyjnie oddawać tego, co rzeczywiście dzieje się w poszczególnych dyscyplinach. Na jego podstawie widać jednak, że najczęściej wśród "dominatorów" przewijają się reprezentanci Norwegii i Niemiec. Do pierwszych należą dyscypliny narciarskie, a do drugich – rynnowe.

Obok kombinacji norweskiej absolutnie zdominowane zostały też: bobsleje, biegi narciarskie, biathlon, skoki narciarskie kobiet, skeleton kobiet, saneczkarstwo kobiet oraz short track mężczyzn. To konkurencje, w których minimum połowę ze wszystkich zwycięstw w sezonie notowali reprezentanci jednego z krajów.

Sam fakt dominacji jednej z reprezentacji nie oznacza jednak, że pozostałe nie mają nic do powiedzenia. W narciarstwie dowolnym i snowboardzie kobiet w sezonie 2019/20 zawody Pucharu Świata wygrywali przedstawiciele aż 12 krajów. Wynika to jednak przede wszystkim z różnorodności wspomnianych dyscyplin i dużej liczby konkurencji.

Wrażenie może więc robić dziewięć nacji świętujących triumfy w narciarstwie alpejskim – zarówno kobiet, jak i mężczyzn. Niewiele gorzej wypada (mimo holenderskiej dominacji) łyżwiarstwo szybkie mężczyzn, w którym po złote krążki sięgali sportowcy z ośmiu krajów. Najsłabiej w tym rankingu prezentuje się PŚ w skeletonie kobiet, gdzie wygranymi podzieliły się Niemki i Rosjanki.

Przedstawiciele ilu krajów zdołali w sezonie 2019/20 wywalczyć w danej dyscyplinie złoty medal:
12 – narciarstwo dowolne kobiet, snowboard kobiet
10 – narciarstwo dowolne mężczyzn
9 – narciarstwo alpejskie mężczyzn, narciarstwo alpejskie kobiet
8 – łyżwiarstwo szybkie mężczyzn, snowboard mężczyzn
7 – łyżwiarstwo szybkie kobiet
6 – biathlon kobiet, łyżwiarstwo figurowe, skoki narciarskie mężczyzn
5 – saneczkarstwo mężczyzn, short track mężczyzn, short track kobiet
4 – biathlon mężczyzn, biegi mężczyzn, biegi kobiet, skeleton mężczyzn
3 – bobsleje mężczyzn, bobsleje kobiet, kombinacja norweska, saneczkarstwo kobiet, skoki narciarskie kobiet
2 – skeleton kobiet

Podobne wnioski można wysnuć podczas analizy tego, ile krajów było reprezentowanych w "TOP 3" zawodów. Tu z kolei obok narciarstwa dowolnego i snowboardu wybija się biathlon i short track. Ponownie w czołówce widoczne są także narciarstwo alpejskie i łyżwiarstwo szybkie.

Przedstawiciele ilu krajów zdołali w sezonie 2019/20 wywalczyć w danej dyscyplinie jakikolwiek medal:
16 – narciarstwo dowolne kobiet, snowboard kobiet
15 – snowboard mężczyzn
13 – narciarstwo dowolne mężczyzn
12 – biathlon kobiet, łyżwiarstwo szybkie mężczyzn, narciarstwo alpejskie mężczyzn, short track kobiet
11 – łyżwiarstwo figurowe, narciarstwo alpejskie kobiet
10 – łyżwiarstwo szybkie kobiet
9 – biegi kobiet, short track mężczyzn
8 – biathlon mężczyzn
7 – biegi mężczyzn, bobsleje mężczyzn, saneczkarstwo mężczyzn, skoki narciarskie mężczyzn
6 – skeleton kobiet, skoki narciarskie kobiet
5 – bobsleje kobiet, kombinacja norweska, saneczkarstwo kobiet, skeleton mężczyzn

Sześć krajów wygrywających zawody PŚ i zaledwie siedem mogących myśleć w ogóle o podium w skokach narciarskich mężczyzn w tym zestawieniu rzeczywiście nie budzi respektu. Inaczej będzie jednak, gdy pod uwagę weźmiemy kolejną zmienną – mianowicie: statystykę mówiącą o tym, czy dane kraje do "trójki" wskakiwały rzadko i są jedynie ciekawostką statystyczną, czy też rzeczywiście świadczą o sile dyscypliny.

Ile krajów potrzeba do skompletowania 75 proc. zwycięstw?

Powyższa tabela pokazuje, ile najlepszych w danej dyscyplinie krajów było potrzebne, by w sumie uzyskały przeszło 75 procent wygranych w sezonie. Okazuje się, że większość dyscyplin w sezonie 2019/20 zostało "zdobytych" przez reprezentantów dwóch lub trzech państw. Mocno wybija się żeński snowboard, w którym w owych 75 procentach mieści się aż siedem krajów.

Bardzo dobrze wypada też męski snowboard. Tam do pięciu wskazanych w tabeli nacji dopisać można także Rosję, która zanotowała tyle samo triumfów, ile USA. Następne w rankingu jest narciarstwo dowolne kobiet, a – już na czwartym miejscu – skoki narciarskie mężczyzn. Tam z kolei do wymienionej "czwórki" śmiało doliczyć można Japonię.

W których dyscyplinach zimowych Polacy zdobywają medale?

Jak łatwo się domyślić najbardziej medalodajną zimową dyscypliną dla biało-czerwonych są skoki narciarskie. W sezonie 2019/20 najczęściej w czołowej "trójce" zawody Pucharu Świata kończył Dawid Kubacki. Wygrywali je jednak także Kamil Stoch i Piotr Żyła, a całe trio triumfowało również w drużynie wraz z Jakubem Wolnym.

Na drugą z "polskich" dyscyplin wyrasta short track. W sezonie 2018/19 Natalia Maliszewska triumfowała w klasyfikacji generalnej PŚ na dystansie 500 metrów. Ubiegły rok przyniósł jej dwa brązowe medale. Ostatni weekend cyklu w "trójce" kończyła także Kamila Stormowska.

Obok wymienionych biało-czerwoni zimą w sezonie 2019/20 notowali także pojedyncze sukcesy w snowboardzie (Oskar Kwiatkowski), saneczkarstwie (Wojciech Chmielewski i Jakub Kowalewski) oraz łyżwiarstwie szybkim (drużyna sprinterska).

Polacy w "TOP 3" Pucharu Świata zimą 2019/20:
Dawid Kubacki 3-1-6
Kamil Stoch 3-0-2
Drużyna skoczków* 1-0-1
Piotr Żyła 1-0-0
Natalia Maliszewska 0-0-2
Kamila Stormowska 0-0-1
Drużyna sprinterska panczenistek** 0-0-1
Oskar Kwiatkowski 0-0-1
Wojciech Chmielewski/Jakub Kowalewski 0-0-1

* dwukrotnie w składzie: Żyła, Wolny, Stoch, Kubacki
** w składzie: Kaja Ziomek, Karolina Bosiek, Andżelika Wójcik