Rok temu na sześciu zawodników zużyliśmy 80 kombinezonów. I to tylko zimą. Przerób sprzętu jest ogromny, a to, co zostaje, jest właściwie nowe. I nie idzie na śmietnik – mówi TVPSPORT.PL Andrzej Zapotoczny, trener techniczny kadry polskich skoczków. Sprawdziliśmy, gdzie po Kamilu Stochu i spółce trafiają stroje, buty i narty biało-czerwonych.
W Wiśle i Kuusamo były czarne i lśniące. W Planicy mieli już matowe szare, a gdy kadra przejechała do Engelbergu, niektórzy na konkurs włożyli czarno-szare. Na Turniej Czterech Skoczni biało-czerwoni wyciągnęli jeszcze inną mozaikę – z ciemnoszarym przodem i jasnym tyłem. Klemens Murańka pozostał jednak wierny czerni. Kombinezony – kiedyś towar deficytowy i sprzęt na pół zimy, dziś element ubioru, który skoczkowie zmieniają co kilkanaście prób. Bo materiał – mówią – musi być idealnie sztywny i niewytarty. Na Zakopane, czyli jeden z najważniejszych punktów sezonu dla biało-czerwonych, pewnie też wyciągną z szaf coś nowego.
Narodowy lumpeks skokowy mieści się w Wiśle. "Małysz to zbiera"
– Takie są wymogi mistrzów, tego wymagają współczesne skoki – mówi TVPSPORT.PL Andrzej Zapotoczny, trener techniczny w sztabie biało-czerwonych. Nad dopasowaniem sprzętu pracuje w sztabie oprócz niego kilka osób. Za czasów Stefana Horngachera specem od tego elementu był Michal Dolezal, któremu pomagał m.in. Zbigniew Klimowski. Teraz Czech nadal dogląda procesu szycia i załatwia materiały od producenta, u którego zresztą czasami bywa osobiście. Za część odpowiedzialna jest też firma Huligan's, należąca do żony Stefana Huli. Ale większość bieżącej pracy spadła na Radka Żidka i Zapotocznego.
– To wszystko, co powstaje, trzeba jeszcze odpowiednio dopasować. Według wzorów, krojów, pomiarów. Na kontroli nie może być błędu, każdy skoczek ma zdjętą precyzyjną miarę. Sprawna ręka od zera jest w stanie uszyć jedną sztukę w 1,5 godziny, w warunkach polowych w 2-3 godziny. Więc jeśli pomnoży się to przez liczbę zawodników, pracy jest sporo. Na TCS pomagał nam dodatkowo Krzysztof Miętus – opowiada Zapotoczny.
Były skoczek zdradza, że w ciągu zimy każdy skoczek zużywa od 10 do nawet 14 kombinezonów.
– A przecież są jeszcze letnie treningi, testy materiałów itd. W ubiegłym roku kadra licząca jeszcze sześciu zawodników zużyła 80 strojów. A w tym roku, przypomnijmy, w grupie jest aż 13 skoczków – mówi Zapotoczny. Stroje, które idą w odstawkę na rzecz następnych, obiektywnie patrząc, są właściwie nowe. Dlatego nikt nie pozwala, żeby lądowały w śmietniku. Gdy Kamil Stoch i spółka otrzymują nową partię ubrań, poprzednia rusza w drugi obieg.
– Na skoczni w Wiśle mamy specjalne pomieszczenie, w którym dyrektor Adam Małysz przez cały sezon zbiera sprzęt, jaki oddają kadrowicze. A potem zaczyna tym dysponować według potrzeb – tłumaczy Jan Winkiel, sekretarz PZN. – Każdy klub może się zgłosić po coś z tego magazynu, chociaż procedura jest w pewien sposób ograniczona. Decyzję, gdzie ląduje konkretna rzecz i w jakiej ilości, formalnie musi podjąć zarząd związku. To de facto nasz majątek. Gdyby podliczyć wartość wszystkiego, co przechowuje się w tym magazynku, wyszłyby naprawdę spore kwoty. Tego wymagają współczesne skoki – przyznaje działacz.
Skoczkowie zwykle wiedzą, po kim dostają sprzęt
– Kluby zwykle mają małe budżety, a jeden kombinezon kosztuje 1,5 tysiąca złotych. Więc zgłaszamy się po nie do Małysza, a potem przeszywamy je, aby pasowały na naszych zawodników. To łatwe, a materiały, które ma kadra, są znakomite – przyznaje Józef Zborowski, prezes KS Chochołów.
– Skoczkowie zwykle wiedzą, po kim dostają sprzęt. Ja raz miałem pod Dawidzie Kubackim – przyznaje Wiktor Pękala z Sokoła Szczyrk. I dodaje, że jakkolwiek to śmieszne, świadomość, że w dokładnie tym samym kombinezonie skakał tak dobry zawodnik jest motywująca. – Tylko że dziś coś nie mogę się w żaden zmieścić. Nawet w te od wysokiego Pawła Wąska, bo jest za szczupły w biodrach – uśmiecha się 21-latek.
Podobną drogę z rąk mistrzów do klubów przechodzą narty i buty. Ewa Nagaba opowiadała niedawno, że dla Kubackiego jej firma obuwnicza wyprodukowała już kilka par do testów, a mimo to skoczek wybiera buty od Rassa. Kwestia detali, których nie poczują amatorzy, a które mają kluczowe znaczenie dla wygody seniorów.
– Adam tym dysponuje i wiem, że chociaż mowa o wielkich ilościach, to skoczków w kraju też jest sporo. To się potrafi błyskawicznie rozejść – mówi Zapotoczny.
Najpierw kadra, potem junior, na koniec amator. A sprzęt z aukcji, taniej, a jeszcze dobrze
Na klubach i juniorach droga używanego sprzętu się jednak nie kończy. Tajemnicą poliszynela jest, że niektórzy skoczkowie osobiście dysponują tym, z czego korzystają. I gdy z czegoś wyrastają lub sami uznają, że potrzebują nowego kompletu stroju, wystawiają stary na aukcjach internetowych. W sieci – nie tylko polskojęzycznej – nie brakuje ofert sprzedaży i kupna kombinezonów, wiązań, butów, a nawet kasków. A to pokusa dla początkujących oraz amatorów, którzy do teraz budują niewielkie obiekty i "bawią się w Małysza i Stocha".
Na koniec okazuje się, że jeden kombinezon przejdzie przez mnóstwo rąk. I choć był wyprodukowany dla kadry seniorów, potem wykorzysta go kilku zawodników. Na ostatnim etapie tego łańcucha stroje są powycierane, czasem mają dziury. Nie nadają się na żadne zawody, ale do treningu? Jak najbardziej. Wydatek kilkuset złotych, żeby zacząć przygodę ze skocznią, brzmi rozsądniej niż kilku tysięcy.
1
482.1
2
475.0
3
455.8
4
451.6
5
449.4
6
438.9
7
434.0
8
422.2
9
420.4
10
419.8
11
419.7
12
413.3
13
412.5
14
403.1
15
400.8
16
400.4
17
399.4
18
397.9
19
397.1
20
396.0
21
384.2
22
382.3
23
377.5
24
372.6
25
371.6
26
364.5
27
357.3
28
355.7
29
320.5
30
314.1
1
1749.3
2
1720.2
3
1707.2
4
1680.6
5
1673.1
6
1484.1
7
1458.0
8
1350.9
9
561.6
10
551.6
1
459.1
2
454.8
3
444.1
4
443.6
5
433.5
6
430.1
7
418.3
8
418.2
9
417.7
10
409.4
11
409.1
12
408.7
13
404.1
14
401.1
15
398.4
16
397.7
17
397.5
18
394.5
19
392.7
20
389.6
21
389.4
22
387.7
23
386.4
24
386.2
25
381.5
26
377.7
27
374.0
28
372.6
29
365.0
30
363.6
1
231.1
2
228.9
3
226.0
4
225.7
5
225.5
6
225.3
7
225.0
8
218.2
9
214.6
10
212.4
11
212.0
12
211.6
13
211.0
14
210.0
15
209.1
16
208.5
17
205.8
18
205.3
19
202.9
20
202.5
21
202.1
22
201.2
23
197.0
24
196.7
25
196.4
26
195.0
27
193.6
28
193.4
29
193.2
30
191.5
1
276.9
2
270.8
3
263.9
4
263.3
5
262.1
6
261.5
7
248.7
8
248.0
9
247.7
10
246.0
11
245.7
12
245.4
13
244.3
13
244.3
15
241.4
16
239.6
17
229.6
18
227.5
19
226.9
20
225.1
21
224.8
21
224.8
23
224.7
24
222.3
25
216.4
25
216.4
27
216.3
28
216.2
29
207.4
30
201.9
1
131.6
2
129.8
3
129.6
4
129.0
5
126.5
6
121.4
7
121.1
8
117.9
9
117.7
10
117.6
11
112.2
12
111.6
13
110.6
14
110.5
15
109.9
16
108.7
17
108.3
18
106.7
19
106.2
20
106.0
21
104.1
22
103.9
23
101.7
24
101.0
25
100.5
26
99.8
27
98.7
28
98.4
29
95.0
30
93.3
1
214.5
2
199.2
3
191.2
4
188.5
5
187.9
6
182.3
7
181.4
8
176.6
9
169.4
10
167.6
11
166.4
12
162.4
13
158.3
14
157.8
15
155.7
16
155.6
17
154.7
18
153.5
19
152.8
20
147.9
21
147.6
22
144.6
23
143.9
24
143.5
25
140.0
26
139.7
27
138.0
28
136.1
29
133.6
30
132.3
0
0
0
0
0
0
0
0
0
0
0
0
0
0
0
0
0
0
0
0
0
0
0
0
0
0
0
0
0
0
1
436.1
2
427.8
3
422.7
4
413.5
5
398.6
6
392.1
7
390.1
8
386.4
9
381.8
10
375.1
11
372.3
12
360.9
13
355.4
14
354.8
15
350.7
16
340.6
17
332.8
18
332.4
19
330.8
20
329.9
21
323.4
22
321.3
23
320.7
24
317.1
25
316.3
26
297.6
27
294.9
28
291.4
29
281.5
30
279.8
1
216.9
2
203.6
3
202.5
4
196.8
5
196.6
6
193.2
7
191.0
8
189.1
9
186.2
10
184.5
11
183.8
12
182.8
13
182.6
14
182.4
15
180.5
16
177.7
17
177.6
18
173.6
19
172.5
20
171.2
21
170.4
22
170.0
23
168.7
24
168.1
25
165.4
26
164.0
27
154.0
28
149.9
29
149.0
30
148.2