11 sty 2021 | Skoki

Czapki, złączone narty i powrót Niemców. Pierwszy Turniej Czterech Skoczni

Mało który fan skoków wyobraża sobie sezon Pucharu Świata bez Turnieju Czterech Skoczni. 11 stycznia 1953 roku zakończono rywalizację w jego premierowej odsłonie.

DALSZĄ CZĘŚĆ PRZECZYTASZ POD REKLAMĄ

Skokowy second hand. Co się dzieje ze zużytym sprzętem?

Czytaj też

Adam Małysz, Kamil Stoch. Skoki narciarskie, Puchar Świata

Skokowy second hand. Co się dzieje ze zużytym sprzętem?

Narciarskie wejście w Nowy Rok

Choć skoki zaczęły funkcjonować w masowej wyobraźni jeszcze w XIX wieku, to kolejny był dla nich okresem renesansu. Kraje zaczęły inwestować w obiekty, a skoczkowie pobijać rekordy. Zmieniał się styl, zmieniał się sprzęt, zmieniała się i rywalizacja.

Wśród szerokiej gamy sportów zimowych, szukano drogi do wyróżnienia dyscypliny. Na pomysł w 1921 roku wpadli Niemcy, którzy mogli poszczycić się jednym z najnowocześniejszych obiektów w tamtym czasie – Grosse Olympiaschanze w Garmisch-Partenkirchen (zburzony był następnie w 1933 roku). Uroczyste otwarcie skoczni zaplanowali na Nowy Rok. Zrobili to z pompą. Postawili na rozgrywanie zawodów rangi międzynarodowej. Zwycięzcą został Norweg, Jakob Vaage (oddał skok na 76 metrów).

Skoki narciarskie. Bronisław Stoch: Kamil nie chce być jak Adam Małysz Przez kolejne lata zawody się rozwijały i na stałe wpisały do kalendarza. Do pewnego momentu na przeszkodzie nie stała nawet wojna. Zmagania organizowane były do 1941 roku. Przez czynny konflikt zbrojny na cztery lata zawieszono jednak ich rozgrywanie.

Niemiecki powrót do gry

Choć było już po wojnie, jej widmo ciągnęło się za Niemcami. Konkurs został zdegradowany z rangi międzynarodowej na lokalną, w której brać udział mogli wyłącznie Niemcy. Nie mogli wrócić do międzynarodowej rywalizacji do końcówki 1948 roku. Kiedy dostali zgodę, otrzymały ją również pozostałe nacje – mogły uczestniczyć w rywalizacji na terenie RFN i NRD. Wkrótce zaczęto myśleć o możliwości wpisania w kalendarz turnieju austriacko-niemieckiego. Ostatecznie do porozumienia doszło dopiero trzy lata później, w 1952 roku. Dlaczego trwało to tak długo? Austriacy o prawdziwej popularności skoków narciarskich przekonali się w styczniu 1951 roku, kiedy konkurs zorganizowany pod Bergisel zgromadził 25 tysięcy kibiców.

Pewne miejsce w składzie Turnieju Czterech Skoczni miało Partenkirchen (noworoczny konkurs), Innsbruck i Bischofshofen. Parytet organizacyjny wymagał od Niemców wskazania jeszcze jednaj lokalizacji. Głównymi kandydatami były Berchtesgaden, Fussen oraz Oberammargau. Miały skocznie i doświadczenie. Bogatszy był jednak Oberstdorf. Ojcami założycielami Turnieju Czterech Skoczniu byli Toni Glos, Emmerich Pepeunig (Innsbruck), Beppi Hartl, Franz Rappenglueck (Partenkirchen), Andi Mischitz, Fred Triebner (Bischofshofen) oraz Alfons Huber i Xaver Kaiser (Oberstdorf).

Niepełny skład, ale murowany sukces Turnieju Czterech Skoczni

1 stycznia 1953 roku na starcie zawodów pojawiło się pięćdziesięciu skoczków sześciu nacji (Niemcy, Austriacy, Szwedzi, Norwegowie, Szwajcarzy, Jugosłowianie). Brakowało wtedy silnej reprezentacji Finlandii. Pierwszy z konkursów, w Garmisch-Partenkirchen (K 90), obejrzało 30 tysięcy widzów. Skoki na odległość 78,5 oraz 81 metrów dały zwycięstwo Asgeirowi Dolpladsowi. Drugi był Sepp Bradl (77 i 81,5 metra), trzeci Toni Brutscher (78 i 79,5 metra).

4 stycznia 1953 roku rywalizacja przeniosła się do Oberstdorfu, na Schattenbergschanze (K 90). Tym razem górą był Norweg Erling Kroken. Ponownie drugie miejsce zajął Bradl, na trzecim uplasował się triumfator z Ga-Pa.

Pierwszy skoczek w historii, który uzyskał w skoku 100 metrów, konkurs Turnieju Czterech Skoczni wygrał dopiero w Innsbrucku. Josef Bradl wyprzedził Dolpladsa o punkt. Przegrywał w klasyfikacji generalnej turnieju, ale ostatecznie triumfował w nim po Bischofshofen. Choć same zawody wygrał wtedy Norweg Halvor Naes, jego rodak Dolplads był dopiero siódmy. Pierwszy Turniej Czterech Skoczni został zakończony 11 stycznia 1953 roku.

Turniej wielu zmian

Czym pierwszy Turniej Czterech Skoczni wyróżnił się spośród innych? Były to jedyne zawody, które w całości odbyły się w jednym roku. Wszystkie inne rozpoczynają się odsłoną w Oberstdorfie, która zamyka rok, a następnie 1 stycznia przenoszą się do Garmisch-Partenkirchen. Najdłuższym skokiem pierwszych zawodów były 94 metry (K-90) Naesa w ostatnim konkursie w Bischofshofen.

W porównaniu do tego, jak współcześnie wyglądają zawody, trudno jest doszukiwać się wielu wspólnych mianowników poza miastami. Sam turniej został zrewolucjonizowany choćby przez wprowadzony od sezonu 1996/1997 system KO, polegający na zestawieniu skoczków w 25 par w pierwszej serii. Kto jest lepszy, ten trafia do drugiej serii (plus pięciu najlepszych przegranych). Już sam ekwipunek przeciętnego skoczka lat 50. różnił się od współczesnego. Zamiast kombinezonów skakano w spodniach, czapkach i nie w stylu V. Zmodernizowane zostały obiekty, przez co skoki stały się dłuższe, a same zawody zostały wpisane w cykl Pucharu Świata dopiero od sezonu 1979/1980.

Nie zmienia się jednak to, że co roku Turniej Czterech Skoczni jest jednym z najbardziej wyczekiwanych wydarzeń w sezonie zarówno przez kibiców, jak i samych skoczków.

Skokowy second hand. Co się dzieje ze zużytym sprzętem?