Euro 1960. Wspomnienie historycznych mistrzostw Europy we Francji

SPIS TREŚCI

Historyczne mistrzostwa Europy
Eliminacje Euro 1960
Polska w eliminacjach mistrzostw Europy 1960
Stadiony Euro 1960
Półfinały Euro 1960
Finał Euro 1960
Statystyki i drużyna Euro 1960

Historyczne mistrzostwa Europy

W czerwcu 1954 roku powstała Unia Europejskich Związków Piłkarskich, czyli UEFA. Jednym z jej twórców był Henri Delaunay, który blisko 30 lat wcześniej proponował FIFA utworzenie turnieju między europejskimi reprezantacjami. Wtedy nic z tego nie wyszło.

Trzy dekady później powstał Puchar Europy Mistrzów Klubowych. Rozgrywki między największymi wówczas klubami na Starym Kontynencie szybko okazały się sukcesem. Pojawił się więc ponowny pomysł rozegrania turnieju międzypaństwowego. I dzięki utworzeniu UEFA wszedł w życie. Na część zmarłego w 1955 roku jednego z głównych pomysłodawców, trofeum za triumf w Pucharze Europy Narodów nazwano Pucharem Henriego Delaunaya.

Eliminacje Euro 1960

Do rozgrywek zgłosiło się łącznie 17 federacji. Nie wszyscy byli przekonani do tego pomysłu. Zabrakło między innymi reprezentacji Anglii, Włoch czy RFN. Rywalizacja miała toczyć się w systemie play-off, a wszystko miał zakończyć turniej finałowy.

28 września 1958 roku odbył się historyczny mecz. Ponad sto tysięcy widzów na stadionie w Moskwie oglądało wygraną ZSRR z Węgrami 3:1. Pierwszego gola strzelił Anatolij Iljin.

W ćwierćfinale radziecki zespół miał zmierzyć się z faworyzowaną Hiszpanią. Do dwumeczu nie doszło. Generał Francisco Franco z powodów politycznych zakazał gry swojej reprezentacji. Efektem był walkower.

Oprócz ZSRR awans do najlepszej czwórki wywalczyły Francja, Czechosłowacja oraz Jugosławia.

Polska w eliminacjach mistrzostw Europy 1960

Reprezentacja Polski znalazła się wśród 17 uczestników nowych rozgrywek. Jej rywalem była Hiszpania. Do pierwszego meczu biało-czerwonych doszło 28 czerwca 1959 roku na Stadionie Śląskim. Po trafieniu Ernesta Pohla nawet prowadzili, ale ostatecznie przegrali 2:4. Drugą bramkę zdobył Lucjan Brychczy. Dla rywali po dwa gole strzelili słynni Luis Suarez oraz Alfredo di Stefano.

Rewanż był dla piłkarzy z Półwyspu Iberyjskiego formalnością. Na Estadio Santiago Bernabeu wygrali 3:0.

Stadiony Euro 1960

Turniej finałowy został przeprowadzony we Francji. Areną zmagań były dwa stadiony – Parc des Princes w Paryżu oraz Stade Velodrome w Marsylii.

Parc des Princes w Paryżu: 40 000 widzów, półfinał oraz finał
Stade Velodrome w Marsylii: 40 000 widzów, półfinał i mecz o trzecie miejsce

Półfinały Euro 1960

6 lipca 1960 roku na Parc des Princes rozegrany został mecz otwarcia Pucharu Europy Narodów. I jak się okazało, było to jedno z najlepszych spotkań w historii mistrzostw Starego Kontynentu. Francuzi, po bardzo udanych eliminacjach, w półfinałach byli jedynym zespołem spoza komunistycznego bloku. Niestety z powodu kontuzji stracili dwóch kluczowych zawodników – króla strzelców MŚ 1958 Justa Fontaine'a oraz pochodzącego z Polski Raymonda Kopę.

Trójkolorowi prowadzili przed ostatnim kwadransem 4:2. Kolejne minuty należały do Jugosłowian, dla których dwie decydujące bramki zdobył Drażan Jerković. Francuzi byli w szoku.

Tego samego dnia odbył się inny półfinał. Tu takich emocji nie było. ZSRR pewnie ograł Czechosłowację 3:0, a dwa gole strzelił Walentin Iwanow.

Wyniki półfinałów Euro 1960:

6 lipca 1960 Francja – Jugosławia 4:5 (Vincent 12, Heutte 43, 62, Wisniewski 53 – Galić 11, Żanetić 55, Knez 75, Jerković 78, 79)
6 lipca 1960 Czechosłowacja – ZSRR 0:3 (Iwanow 34, 56, Ponedelnik 66)

Finał Euro 1960

9 lipca doszło do spotkania o trzecie miejsce. Załamani po półfinale Francuzi przegrali z Czechosłowakami 0:2. Dzień później został przeprowadzony wielki finał na Parc des Princes.

Jugosłowianie prowadzili od 43. minuty po golu Milana Galicia. Wyrównał po przerwie Slawa Metreweli. Doszło do dogrywki. Finał był jednym meczem, w którym po dodatkowym czasie gry rzut monetą nie wyłaniałby zwycięzcy. W przypadku remisu rozegrana zostałaby powtórka.

Nie była jednak potrzebna. W 113. minucie Walentin Iwano dośrodkował, a Wiktor Poniedielnik popisał się celną główką. ZSRR został pierwszym mistrzem Europy.

ZSRR – Jugosławia 2:1 po dogrywce (Metreweli 49, Poniedielnik 113 – Galić 43)

Statystyki i drużyna Euro 1960

W czterech meczach turnieju finałowego Puchar Europy Narodów padło łącznie 17 goli. Pięciu zawodników zdobyło po dwie bramki. Byli nimi François Heutte, Walentin Iwanow, Wiktor Ponedelnik, Drażan Jerković i Milan Galić.

Drużyna Euro 1960 wybrana przez UEFA

Lew Jaszyn (ZSRR), – Ladislav Novak (Czechosłowacja), Vladimir Durković (Jugosławia), Josef Masopust (Czechosłowacja), Valentin Iwanow (ZSRR), Igor Netto (ZSRR) – Slawa Metreweli (ZSRR), Viktor Ponedelnik (ZSRR), Milan Galić (Jugosławia), Bora Kostić (Jugosławia), Dragoslav Sekularac (Jugosławia)

Historia mistrzostw Europy

Euro 1964
Euro 1968
Euro 1972
Euro 1976
Euro 1980
Euro 1984
Euro 1988
Euro 1992
Euro 1996
Euro 2000
Euro 2004
Euro 2008
Euro 2012