Euro 2020. Monolit z odrobiną szaleństwa. Jak gra reprezentacja Turcji?

Euro 2020. Cztery ścieżki dźwiękowe do wyboru podczas meczów w TVP

Droga do Euro

Turcja w kwalifikacjach do Euro 2020 mierzyła się z Francją, Islandią, Albanią, Andorą i Mołdawią. Zdecydowanymi faworytami grupy H byli więc mistrzowie świata. Piłkarze Senola Gunesa mieli walczyć o drugie miejsce z dzielnymi – i przyzwyczajonymi do gry na wielkich turniejach – graczami Erika Hamrena.

Głównymi rywalami Turków okazali się jednak Trójkolorowi. Do niemal ostatniej kolejki ważyły się losy pierwszego miejsca w grupie. Finalnie zajęli je Francuzi, a tuż za ich plecami uplasowali się piłkarze znad Bosforu. Wysokie miejsce zawdzięczali przede wszystkim szczelnej obronie. Przez całe eliminacje nie stracili bramki z gry, będąc jedyną taką drużyną w Europie. Przeciwnicy strzelali im tylko po stałych fragmentach gry.

Jak grają Turcy?

Turcy w eliminacjach do Euro 2020 grali przede wszystkim w ustawieniu 4-3-3. Czasem, w prosty sposób, przekształcali je jednak w formację 4-1-4-1. To właśnie w tym systemie rozpoczęli kwalifikacje do mundialu w Katarze.

Choć sytuacja kadrowa – spowodowana urazami i pandemią koronawirusa – zmusiła Gunesa do zmiany kształtu zespołu, to nie wpłynęła na styl jego gry. Turcy wciąż rozpoczynają ataki od własnej bramki, wiedząc, że środkowi obrońcy są najsilniejszym punktem reprezentacji.

W eliminacjach do Euro duet stoperów tworzyli Merih Demiral i Kaan Ayhan. W ostatnich meczach, pod nieobecność gracza Juventusu, szansę dostali także Caglar Soyuncu i Ozan Kabak. Nic więc dziwnego, że z taką obroną Turcy nie stracili gola z gry w trakcie kwalifikacji.

W taktyce Gunesa środkowi obrońcy odpowiedzialni są jednak nie tylko za obronę, ale i za inicjowanie ataków. Wymiana piłki pomiędzy dwójką stoperów i bramkarzem jest zazwyczaj najczęściej powtarzanym schematem w trakcie spotkania.

Do kombinacji na własnej połowie często włącza się też defensywny pomocnik – Okay Yokuslu. Schodzi nisko, by wspomóc stoperów w wymianie piłki. Swoim ruchem prowokuje pressing rywala, otwierając przy okazji miejsce do wyprowadzenia dla któregoś ze stoperów. Najczęściej korzysta z niego Soyuncu, grający bliżej lewej flanki.

To właśnie z niej Turcy są najgroźniejsi. Obrońca Leicester często dogrywa piłki do lewego obrońcy Umuta Merasa lub do fałszywego skrzydłowego – Hakana Calhanoglu. Bo choć ten w teorii gra na boku, to w praktyce ustawia się w półprzestrzeni lub schodzi do środka.

Oprócz niego w drugiej linii ustawieni są także Yusuf Yazici, Ozan Tufan i Kenan Karaman. Szczególnie niebezpieczny jest pierwszy z nich, który pełni formalnie funkcję ofensywnego pomocnika. Często wymienia się pozycją z mobilnym środkowym napastnikiem – Burakiem Yilmazem – i wbiega za jego plecy.

Kapitan reprezentacji Turcji nie odpowiada bowiem wyłącznie za strzelanie goli. Głęboko cofa się po piłkę, wprowadzając zamęt w obronie rywali. W opuszczone przez niego strefy wbiega dynamiczny Yazici, dezorientując defensorów. Z lewej strony wspiera go Calhanoglu, a z prawej Karaman.

Po szybkiej wymianie piłki do tej trójki dołączają także Yilmaz i Tufan. Pierwszy z nich wbiega w drugie tempo w szesnastkę, a drugi ustawia się przed polem karnym, skąd może kopnąć z dystansu. Szerokości atakom nadają także dwaj boczni obrońcy – wspomniany już Meras oraz Zeki Celik – którzy nie muszą się zbytnio martwić o defensywę. W tyłach spokój zapewniają dwaj stoperzy oraz defensywny pomocnik.

Kto jest kluczowy?

W przeciwieństwie do większości uczestników tegorocznego Euro kluczowymi zawodnikami Turcji nie są gracze ofensywni, a środkowi obrońcy. Zarówno dwaj podstawowi w eliminacjach – Demiral i Ayhan, jak i ci, którzy grali ostatnio – Soyuncu i Kabak.

Dzięki ich twardej grze Turcja nie straciła ani jednej bramki z otwartej gry w trakcie kwalifikacji. Rywale trafiali jedynie po stałych fragmentach. Ogromny wpływ miał na to obrońca Juventusu, który stoczył najwięcej defensywnych pojedynków w zespole. Zanotował też najwyższą liczbę przechwytów i był najlepszy w powietrzu. Choć w ostatnich spotkaniach nie najgorzej zastępowali go piłkarze Leicester i Liverpoolu, to on zostanie najprawdopodobniej podstawowym stoperem.

Podobną pozycję w zespole mają też Yilmaz i Calhanoglu. Pierwszy z nich nie tylko doskonale wykańcza akcje kolegów, ale i sam je inicjuje. W starciach z Holandią pokazał też, że znakomicie potrafi wykonywać rzuty wolne. Równie dobrze w tym aspekcie czuje się drugi z nich, który jest egzekutorem większości stałych fragmentów gry. Dzięki jego precyzyjnym dograniom Turcy są bardzo skuteczni po rzutach rożnych.

Pierwsza jedenastka

Od początku eliminacji Senol Gunes zdecydował się na ustawienie 4-3-3. Turcja grała w nim w większości spotkań, czasem zmieniając je w 4-1-4-1. To właśnie w tej formacji rozpoczęła kwalifikacje do mundialu w Katarze. W trakcie ostatnich dwóch lat wykrystalizowała się pierwsza jedenastka zespołu.

W ostatnich meczach selekcjoner, z powodu urazów i zakażeń, nie mógł jednak skorzystać z wszystkich graczy. Na zgrupowaniu zabrakło między innymi Demirala, Hasana Ali Kaldirima, Mahmuta Tekdemira, Irfan Can Kahveciego czy Cenka Tosuna. Ich zmiennicy zaprezentowali si ę jednak na tyle dobrze, że być może to oni rozpoczną Euro 2020 w podstawowym składzie. Optymalna jedenastka reprezentacji Turcji może jednak wyglądać następująco:

Ugurcan Cakir – Zeki Celik, Caglar Soyuncu, Merih Demiral, Umut Meras – Okay Yokuslu – Kenan Karaman, Ozan Tufan, Yusuf Yazici, Hakan Calhanoglu – Burak Yilmaz

Turcy w grupie A zmierzą się z Włochami, Szwajcarią i Walią. Transmisja wszystkich spotkań Euro 2020 w Telewizji Polskiej.