Gdzie umieścimy Euro 2020 na liście "polskich turniejów"? Droga od Korei do tegorocznych mistrzostw Europy

Czytaj także: Kędziora zepchnięty na boczny tor w kadrze. "Sousa strzelił sobie w kolano"

1. Rozpoczniemy od szczęśliwych wspomnień. Euro 2016 oceniamy w skali od 1-10 na 7.

Na tych mistrzostwach rozegraliśmy 5 meczów, zdobywając 7 punktów w grupie z Niemcami, Ukrainą i Irlandią Północną. Do tego dwukrotnie remisowaliśmy w fazie pucharowej, udało się wywalczyć jeden awans po konkursie rzutów karnych. Wyniki się zgadzały, a trend został przełamany. Polacy na chwilę przebili szklany sufit. Awans z grupy z drugiego miejsca stanowił novum. Było to o tyle ważne, ponieważ wyniki spotkań sparingowych przed turniejem we Francji nie dawały powodów do zadowolenia.

Biało-czerwoni przegrali z Holandią 1:2 i zremisowali 0:0 z Litwą. Tymczasem, pierwszy mecz w Nicei przeciwko Irlandii Północnej od początku wyglądał tak, że kwestią czasu był gol dla Polaków. Oczekiwania poszły w górę po bezbramkowym remisie z Niemcami, gdzie tak naprawdę więcej groźnych okazji znów mieli piłkarze Adama Nawałki. Z Ukrainą i Szwajcarią pomogły gole Jakuba Błaszczykowskiego. Natomiast awans po rzutach karnych (pierwszych wykonywanych przez Polaków od czasu Pucharu Króla Tajlandii w 1999 roku) już był osiągnięciem historycznym. Polacy nigdy wcześniej nie znaleźli się w najlepszej ósemce mistrzostw Europy.

Aż nadeszło kuszenie losu z Portugalią. Polacy w imię zachowania balansu w grze stawiali często na obronę wyniku w dalszych etapach meczu. Drugi raz z rzędu Nawałka chciał awansować po serii "jedenastek", ale to się nie udało. Gdyby znalazł się w półfinale, byłby to turniej wręcz idealny. A tak okazał się jedynym małym błyskiem najbardziej zdolnego pokolenia piłkarzy w Polsce.

2. Euro 2020 zajmuje w tym zestawieniu drugą pozycję z oceną 5 (w skali 1-10). Jest to przeciętna, a może nawet słaba ocena wyjściowa, znacznie bliżej poprzednich zawalonych turniejów.

Można było się wahać nad przyznaniem nawet oceny "3" lub "4". W 3 meczach Polacy wywalczyli 1 punkt. Mając jednak na uwadze dobry występ w meczu z Hiszpanią, ten turniej plasuje się powyżej pozostałych.

Kontrargumenty na tak wysoką pozycję znajdziemy. Brak zwycięstw, brak wyjścia na prowadzenie choćby przez jedną minutę z 270 rozegranych – to tylko niektóre zarzuty. Paulo Sousa zabrnął w ustawienie taktyczne, które nie sprawdziło się już przed trzema laty na mundialu w Rosji. Chciał uczyć kadrę nowego podejścia, ale zapomniał o równowadze. On sam się... też się uczył, ale prowadzenia reprezentacji Polski w trzech meczach eliminacji mistrzostw świata, a także dwóch czerwcowych sparingach.

Tutaj zapewne też na wyższą ocenę ma wpływ zupełnie zaniżonych oczekiwań przed turniejem. Nie widzieliśmy aż tak wielkiego ogólnonarodowego szaleństwa.

Ono ujawniło się po meczu w Hiszpanii (1:1). Przynajmniej w Sewilli nikt nie miał powodu, by odczuwać wstyd. Ze Szwecją (2:3) Polacy odrobili za sprawą Roberta Lewandowskiego (dźwigającego tę kadrę na plecach) dwubramkową stratę i mogli nadal wierzyć w wyjście z grupy. Dotychczas do trzeciego spotkania grupowego w większości przypadków przystępowaliśmy już w połowie pakowania walizek. Było inaczej, skończyło się na żalu, tak jak na Euro 2012. Za mecz ze Słowacją (1:2) nikt chwalić nie zamierza, ale jednak tutaj walka z własnymi słabościami Polakom wyszła najlepiej. Co też pokazuje o jak niskim standardzie czasem mówimy, zestawiając to z Włochami, Belgami czy Francuzami...

3. Na trzecim miejscu znajdują się mistrzostwa świata z 2002 roku. Ocena? 3/10.

W 3 meczach grupowych zdobyliśmy 3 punkty i tyle samo może się należeć biało-czerwonym za wyprawę do Korei Południowej.

Właściwie moglibyśmy przyznać tutaj po punkcie za trzy aspekty. Jeden otrzymaliby zawodnicy Jerzego Engela za awans po 16 latach na wielką imprezę. Przełamana została klątwa, która ciążyła na kadrze od czasu odpadnięcia z mundialu w Meksyku. Drugi punkt powędrowałby za zwycięstwo ze Stanami Zjednoczonymi, które dało nową tradycję – wygranych w tzw. "meczach o honor". A 3. punkt? Ten właśnie mecz z USA był ostatnim przypadkiem, gdy na dużym turnieju Polacy strzelili w meczu trzy gole.

Cała reszta? Najlepiej określił to ówczesny reprezentant, a dzisiaj wiceprezes PZPN, Marek Koźmiński. Cierpienie, krzyki, a następnie cisza. Na tym mundialu nie zgadzało się nic. Polacy nie strzelili gola w dwóch pierwszych meczach. Koreańczycy w Busan biegali szybciej od polskich zawodników, zaskakiwali precyzją, ale też przede wszystkim... grali bez ciężaru psychicznego. Stadion w Busan wypełniony był kibicami w różowych barwach, co stłamszonym Polakom nie pomogło. A w drugim meczu dzieła zniszczenia dopełnili Pedro Pauleta i Rui Costa. Selekcjoner i piłkarze mogli tylko usiąść w szatni i patrzeć w milczeniu w podłogę.

4. Nie ma tutaj miejsc ex aequo, stąd mistrzostwa świata z 2006 roku lądują na czwartym miejscu. Punkty rankingowe? Ponownie 3/10.

Tutaj sprawa też jest prosta. Znów zagraliśmy, zgodnie ze zwyczajem, 3 mecze i zdobyliśmy 3 punkty w ostatnim meczu z Kostaryką (2:1). Dopiero kiedy z Polaków zeszła jakakolwiek presja związana z walką o awans, biało-czerwoni umieli wygrać. Dwa gole Bartosza Bosackiego były jednym z niewielu pozytywnych akcentów. Drugim była postawa Artura Boruca, za którą właściwie można przyznać aż dwa punkty. Jako rekompensatę za to, co stracono w meczu z Niemcami.

Polacy przegrali na otwarcie z Ekwadorem, gdzie pierwszego gola stracili po akcji zapoczątkowanej po wrzucie z autu. Ponownie biegali wolniej, nie mieli sił na to, by po 30 minutach wykonać sprint na kilkanaście metrów. Z Niemcami swoje dołożył Radosław Sobolewski, który otrzymał dwie żółte kartki i osłabił zespół.

Ale winę za porażkę musiał wziąć też na siebie Paweł Janas. Chciał dobrze – nie powołał mających gorszą sytuację klubową Jerzego Dudka i Tomasza Frankowskiego. Nie zabrał też Tomasza Kłosa oraz Tomasza Rząsy. Czterech piłkarzy, którzy tworzyli trzon drużyny narodowej zostało w domu. Tym samym, do którego wybrańcy Janasa wrócili po trzech meczach.



5. Zdecydowanie najgorszy mundial w wykonaniu Polaków? W 2018 roku skończyło się również na czwartym miejscu w grupie. Ocena? 2/10.

3 mecze grupowe znów dały 3 punkty, ale zdobyte zostały w stylu, który nie był w jakikolwiek sposób urzekający. Wszystko psuło się element po elemencie.

Piłkarze, którym zaufał Adam Nawałka dwa lata po Euro 2016, nie byli w tak dobrej dyspozycji. Kontuzji doznał Kamil Glik, który wyszedł na murawę dopiero w drugim spotkaniu z Kolumbią. Grzegorz Krychowiak polegający bardzo mocno na ciągłej grze w klubie rozegrał mniej niż 2000 minut przez cały sezon. Niby mogło wystarczyć, ale nie wystarczyło.

Ponownie odezwała się też "choroba mundialowa". Blokada psychiczna? Potwierdzali to sami zawodnicy. Łukasz Piszczek wspominał, że nogi nie niosły ich tak, jak zwykle. Gole stracone z Senegalem wyglądają zatrważająco. Przy pierwszym piłka odbiła się od Thiago Cionka i zmyliła Wojciecha Szczęsnego. Drugi? Otwarta droga do bramki przez tercet Krychowiak – Bednarek – Szczęsny.

"Co myśmy zrobili...?" �� Postaraliśmy się odpowiedzieć na to pytanie. ☝ Specjalną analizę zobaczycie tutaj ➡ https://t.co/RXAVs4iSwy #Mundial18 #POLSEN pic.twitter.com/TddME3Loxf

— TVP SPORT (@sport_tvppl) June 19, 2018

Kolumbia również pokazała Polakom miejsce w szeregu. Yerry Mina zaczął, a kontynuowali Radamel Falcao i Juan Cuadrado. Szczególnie ostatni gol jest symbolem katastrofalnego występu piłkarzy Nawałki. Akcję zaczęło świetne podanie z lewej strony, a piłka dotarła do wahadłowego Juventusu. Wyprzedził on Macieja Rybusa, a następnie uciekł na odległość kilku metrów. Oczywiście pokonał Wojciecha Szczęsnego. Rywale wygrali 3:0.

Ostatni mecz był już dla Polaków kolejnym pożegnaniem. Tym razem wyglądało najgorzej. Zwycięstwo 1:0 przyćmiła pasywna gra Polski i Japonii, nazwana później przez selekcjonera "niskim pressingiem". By wpuścić na boisko Jakuba Błaszczykowskiego, Nawałka nakazywał nawet Kamilowi Grosickiemu symulację kontuzji. Śmieszne w całej sytuacji było to, że... obecny piłkarz Wisły Kraków na murawę ostatecznie nie wszedł.

6. Euro 2008 – 2/10

3 mecze grupowe i 1 punkt na koncie. Szanse na awans Polacy mieli też w ostatnim meczu z Chorwacją, ale po straconym zwycięstwie w Austrią (1:1) nadzieja zbyt wielka nie była. Punkty rankingowe za ten turniej wypada przyznać za dwie rzeczy: Leo Beenhakker wprowadził biało-czerwonych na Euro jako pierwszy w historii. Był to turniej 16-zespołowy, co już czyni z tego zadanie trudniejsze niż późniejsze awanse Adama Nawałki i Jerzego Brzęczka. Drugi punkt? Znów postawa Artura Boruca.

Gdyby nie bramkarz reprezentacji Polski, nie byłoby nawet o czym marzyć w starciu z gospodarzami. Austriacy mogli i powinni wygrać drugi mecz grupowy. Polacy wyraźnie podłamali się porażką 0:2 w pierwszym spotkaniu z Niemcami. 12 czerwca 2008 roku w Wiedniu szukali też winnego w osobie sędziego Howarda Webba, który pod koniec meczu podyktował rzut karny. Wykorzystał go Ivica Vastić. Webb tego dnia popełnił błąd, ale nie przy "jedenastce". Uznał nieprzepisowego gola dla Polski, Roger Guerreiro znajdował się na spalonym.



7. Ostatnie, mało zaszczytne miejsce wędruje do turnieju... który sami Polacy przecież zorganizowali. Postawa Polaków na Euro 2012 zasłużyła na 1/10.

Rozegraliśmy znów 3 mecze grupowe. Polsce udało się zremisować dwukrotnie i właściwie tylko za postawę z drugiego meczu z Rosją (1:1) można pochwalić zawodników Franciszka Smudy. Tak samo mogłoby być z postawą w pierwszej części spotkania z Grecją, ale ten mecz nie okazał się ostatecznie szczęśliwą historią.

Tę drużynę trener miał szykować przez niemal trzy lata. Grał tylko mecze towarzyskie, przez co w momencie porażek musiał też tłumaczyć się z kolejnych spadków w rankingu FIFA. Nie pomógł regulamin, który przecież premiuje wyżej mecze o punkty. Szczęście dopisało w losowaniu grup, gdzie Polska wylądowała w koszyku pierwszym. Tam los przydzielił Grecję, Rosję i Czechy. Biorąc pod uwagę, że kluczowymi zawodnikami drużyny był podstawowy bramkarz Arsenalu i trzech mistrzów Niemiec, były podstawy, by wierzyć w awans. Łatwiejszego scenariusza nie dało się przewidzieć.

A tymczasem w drugiej połowie meczu z Grecją grający 11 na 10 Polacy sami wręczyli rywalom oręż. Najpierw stracili gola na 1:1, a później faul Wojciecha Szczęsnego na czerwoną kartkę dał kolejną szansę Grekom. Tę zmarnował Giorgios Karagounis z rzutu karnego. Selekcjoner zupełnie się pogubił. Nie zmienił nikogo z pierwszej jedenastki, poza wymuszoną roszadą po czerwonym kartoniku. Z Rosją postanowił po raz pierwszy zagrać formacją z trzema defensywnymi pomocnikami. Postąpił tak samo z Czechami, czyli w meczu, który miał wygrać. Okazje bramkowe we Wrocławiu zmarnowano. Czesi swoją jedną wykorzystali.