08 lip 2021 | Lekkoatletyka

Lekkoatletyka. Problem Margarity Koczanowej: już jest nasza, a niby nadal białoruska

Margarita Koczanowa to piąta biegaczka na 800 metrów w Polsce. Ma 22 lata (fot. Mateusz Włostowski)

Nie miała wyboru, na Białorusi obowiązuje prawo: jest ich albo obcokrajowcem. – Zawsze czułam się Polką. I teraz w końcu włożę strój z orzełkiem – jeszcze kilka dni temu mówiła TVPSPORT.PL Margarita Koczanowa, nowa twarz polskiej kadry lekkoatletów. Trenowana przez Zbigniewa Króla biegaczka na 800 metrów w czwartek miała zadebiutować w biało-czerwonych barwach na ME do 23 lat w Tallinnie. Ale w ostatnim momencie wszystko się posypało.

DALSZĄ CZĘŚĆ PRZECZYTASZ POD REKLAMĄ

Margarita Koczanowa to 22-latka z AZS AWF Kraków. W Poznaniu, gdzie w trakcie mistrzostw Polski bieg na 800 metrów miał rozstrzygnąć, które zawodniczki dostaną bilet na igrzyska w Tokio, zajęła piąte miejsce – tuż za dziewczynami, które biły się o olimpijską nominację. To był jej debiut w imprezie o tej randze w naszym kraju. Wyczekany, bo marzenie, żeby zostać najprawdziwszą Polką z polskim paszportem kiełkowało, odkąd w 2016 roku jej białoruski trener na igrzyskach w Rio poznał Zbigniewa Króla. I spytał go: – ona jest z Grodna, ma polskie korzenie, super biega. To jak, wziąłbyś ją do siebie?

Król się zgodził.

Problemy sztafet przed Tokio. Rezerwowi nie mają stołówki

Czytaj też

Polskie sztafety 4x400 m mierzą się z nieoczekiwanym problemem

Problemy sztafet przed Tokio. Rezerwowi nie mają stołówki

Margarita Koczanowa. Białorusinka, która czuje się Polką, ale żeby nią zostać, to nie takie proste

Koczanowa w finale ostatnich MP uzyskała czas 2:03.12, finiszując tuż za Angeliką Cichocką. To jej życiówka, zresztą kolejna z serii, bo odkąd przyjechała trenować do Polski, poprawia się bez przestojów z każdym sezonem. W nagrodę za to ostatnie osiągnięcie we wtorek wieczorem wsiadła w Warszawie do samolotu do Tallinna. Została częścią kadry PZLA, która od czwartku ma walczyć w Estonii o medale młodzieżowych mistrzostw Europy. Gdy dzień wcześniej odbierała komplet strojów startowych, po pięciu minutach miała już przymierzone wszystkie elementy. A zdjęcia, jak dumnie pozuje z orzełkiem na piersi, były powysyłane po znajomych. Bo to, że jej się udało, samo w sobie było dużą wiadomością. Jeszcze kilka tygodni wcześniej taki obrót spraw zawisł na włosku. Niestety teraz, gdy Koczanowa była już na miejscu zawodów, gotowa do reprezentowania Polski, znów okazało się, że komplikacje związane z jej zmianą obywatelstwa jeszcze się nie skończyły. I chociaż od wiosny ma polski paszport, to na jej występ w ostatniej chwili nie zgodziła się World Athletics.

– Wydaje mi się, że zabrakło czasu na dopełnienie formalności – tłumaczy TVPSPORT.PL Koczanowa. Przyznała, że od czwartku rano siedzi w hotelu i bezskutecznie próbuje dowiedzieć się czegokolwiek o swojej sytuacji. W pewnej chwili ktoś przekazał jej plotkę, jakoby do startu miała ją zgłosić Białoruś, co wydaje się nieprawdą. – Sądzę, że nie wystartuję z powodu dokumentów przesłanych przez PZLA do światowej centrali. World Athletics mogło odrzucić wniosek, bo nie było na nim mojego podpisu, a chyba powinien. Zaczęłam o to pytać na kilka dni przed wyjazdem i wtedy wszystko się okazało – tłumaczy biegaczka.

– Wszystkie procesy zmian są czasochłonne, liczyliśmy jednak, że zostaną przyspieszone. Niestety WA spotyka się tylko raz na jakiś czas w takich sprawach. To było zdziwienie, bo w system dało się ją wcześniej normalnie wrzucić. Na miejscu jednak okazało się, że akredytację ma na stare nazwisko, numer startowy także i coś zaczęliśmy podejrzewać. Chcieliśmy interweniować, ale federacja jest jednak nieubłagana. Liczyliśmy do końca na odwrócenie sytuacji, dlatego właśnie z nami pojechała. Bardzo nam przykro, widzieć łzy zawodnika to żadna przyjemność. Niestety, nie na wszystko mamy wpływ – relacjonuje Marcin Góra, szef szkolenia młodzieży PZLA.

Koczanowa ostatni raz wystąpiła jako Białorusinka 11 lipca 2018 roku. Do końca karencji, jakiej wymaga World Athletics, brakuje oficjalnie trzech dni. Ale to, przynajmniej teoretycznie, nie powinno być problemem. A nawet gdyby, to Margarita tego nie żałuje. Wtedy jako nastolatka słusznie uznała, że czekając na załatwienie formalności po polskiej stronie, nie będzie siedzieć z założonymi rękami. Bo drugi raz tak młoda nie będzie, drugi raz szansy na wyjazd na mistrzostwa juniorów nie dostanie. Gdy w końcu otrzymała paszport, w PZLA nie mieli problemów z "przejęciem" jej oficjalnie od białoruskiej federacji.

Największe trudności na ścieżce prawnej pojawiły się wcześniej zupełnie gdzie indziej.

– Zaginęły dokumenty, które złożyłam w ambasadzie na Białorusi. Z racji moich polskich korzeni wszystko miało udać się szybko i sprawnie, ale rozwlekło się na ponad dwa lata. Nie wiem, jak to jest możliwe. Obudziłam się z tym dopiero we wrześniu, zadzwoniłam i usłyszałam, że przepraszają, ale muszę zacząć od początku. Najadłam się trochę stresu, że nie zdążę do tego sezonu. Koniec końców wszystko się udało. No, jak okazało się teraz w Tallinnie, prawie wszystko...

Problemy sztafet przed Tokio. Rezerwowi nie mają stołówki

Czytaj też

Problemy sztafet przed Tokio. Rezerwowi nie mają stołówki

Najlepsi młodzi lekkoatleci w Europie od czwartku w TVP Sport!

Czytaj też

Pia Skrzyszowska wyrasta tej wiosny na jedną z gwiazd polskiej kadry. (fot. PAP)

Najlepsi młodzi lekkoatleci w Europie od czwartku w TVP Sport!

Margarita jeszcze jako Polka wystąpi. Jak nie teraz, to później

Koczanowa próbuje zrozumieć sytuację. Wie poza tym, że w końcu jako Polka wystąpi. Mówią o niej: Białorusinka, ale ona od zawsze czuła, że ma inną narodowość. Grodno, w którym mieszkała jej babcia i dziadek, za ich młodości też takim było. W domu poznała więc język, mimo że matka biegaczki urodziła się już ze wschodnim paszportem. A że ojciec był Rosjaninem, lekkoatletka śmieje się: oto ja, taka wybuchowa mieszanka. Żeby oficjalnie zostać Polką, co stało się dopiero tej wiosny, zgodnie z przepisami obowiązującymi na Białorusi musiała zrzec się poprzedniego paszportu. Surowe prawo zabrania Białorusinom posiadania podwójnego obywatelstwa: jest albo ich, albo inne.

– Jak to się potoczyło, że zdecydowałaś się w końcu na zmianę obywatelstwa? – dopytujemy.

– Wyjechałam z domu w 2017 roku, jako 17-latka. Najpierw na rok, do Łodzi, gdzie rozpoczęłam studia i od strony sportowej zaopiekowała się mną Henryka Blausz. A potem już do trenera Króla. Od początku chciałam z nim pracować, Łódź – choć ją świetnie wspominam – była jedynie przystankiem i okresem przygotowawczym. No i się stało. Kraków, AWF, nowa grupa. I "King", bo tak na niego mówimy. To ten białoruski szkoleniowiec powiedział mu w Rio, kim jestem i spytał o możliwość transferu. "Dla mojego dobra i rozwoju". Król się zgodził, ja też, mimo że tak naprawdę wiedziałam wtedy wyłącznie, że był trenerem Adama Kszczota. Nic więcej, ale szczerze? Wystarczyło – opowiada Koczanowa

Przez dłuższy czas Margarita była w Polsce sama, niedawno jednak do Krakowa dojechała do niej siostra.

– Jestem teraz szczęśliwa, trener Król jest dla mnie jak drugi ojciec. Wierzył we mnie, nawet gdy ja przestawałam. Umie motywować, wysłuchać. I ja nie wyobrażam sobie lepszego człowieka, który pomoże mi spełniać marzenia – chwali szkoleniowca, który kilka miesięcy temu "przerobił" na średniodystansowca Patryka Dobka. Na uformowanie jej ma czas przynajmniej do igrzysk 2024 w Paryżu. Bo jeśli nie w Tallinnie, to tam już na pewno chce postarać się u sukces. Swój i Polski, jej ojczyzny.

Najlepsi młodzi lekkoatleci w Europie od czwartku w TVP Sport!

Czytaj też

Najlepsi młodzi lekkoatleci w Europie od czwartku w TVP Sport!

Radość i płacz na grobie trenera. Tokio nagrodą

Czytaj też

Radość i płacz na grobie trenera. Tokio nagrodą

Nasi, ale z zagranicy. Jeden diamencik trenuje Anna Rogowska

Koczanowa nie jest pierwszym ani ostatnim przypadkiem imigranta w naszej kadrze. Najgłośniej oczywiście było o Yaredzie Shegumo – Etiopczyku z pochodzenia, srebrnym medaliście ME z Zurychu. To maratończyk, uciekinier z ojczyzny, który odebrał polski paszport już w 2003 roku. Ale nie wszyscy mają tak trudną historię. Lilly Nichols, pochodząca z Kolorado córka byłej tyczkarki Anny Ambrożuk, ma 15 lat i już przebiła matkę. W czerwcu pokonała 4,05 metra, co jest nowym rekordem Polski U16. Bo Lilly chce być Polką. Po to przyjechała zamieszkać u babci w Rumi, po to zapisała się do SKLA Sopot, po to wreszcie jej trenerami zostali Anna Rogowska i Jacek Torliński.

Lilly Nichols (SKLA Sopot) skacze nowy rekord Polski U16 👉4.05m Brawo! 👏👏👏 pic.twitter.com/vQS0Uer4iO
— Anna ROGOWSKA (@AnnaRogowskaCom) June 18, 2021

Przed dwoma laty akces do naszej kadry zgłaszali bracia Grant i Sean Szalek – skoczkowie wzwyż z Australii, którzy jako potomkowie Polaków mieli nadzieję dostać nominacje na imprezy mistrzostwskie, m.in. Uniwersjadę. Na załatwienie formalności było jednak za późno, a potem temat – głównie z ich strony – upadł.

Aktualnie upada również sprawa startów dla Polski wieloboistki Sophii Mulder. Mistrzyni Polski juniorek została zgłoszona do ME U20 jako Holenderka, a to determinuje dalszą przynależność państwową w światowych strukturach lekkoatletycznych. Mniej jasna jest przyszłość Marleen Baas. 17-latka, także uzdolniona wieloboistka, nie znalazła się w składzie kadry na ME juniorów. Statystyk Tomasz Wieczorek przekazał na Twitterze, że tu jest jednak nadzieja na zatrzymanie zawodniczki. Kłopoty natury formalnej piętrzy ponoć europejska federacja. Rodzice Baas chcą natomiast, aby sportowo ich córka była Polką. Mieli o tym nawet zapewnić PZLA pisemnie.

Odwrotnym przykładem zmiany obywatelstwa jest historia Macieja Rosińskiego. Przed kilkoma laty chodziarz zdecydował się reprezentować Gruzję.

Radość i płacz na grobie trenera. Tokio nagrodą