Ekstraraport nr 52. Dlaczego Probierz wydaje się starszy niż w rzeczywistości?

SADLOK O HYBALLI. "PO TYM ZDARZENIU TO SIĘ NIE MOGŁO UDAĆ" 

W lidze od zawsze

We wrześniu Michał Probierz skończy 49 lat. Dużo? Mało? Piękny wiek. Jak każdy. Przeciętny wiek trenera w PKO Ekstraklasie to dziś nieco ponad 48 lat. A więc trener Cracovii plasuje się niemal idealnie w połowie stawki. Najstarszym trenerem jest dziś szkoleniowiec Górnika Zabrze, Jan Urban. Za to najmłodszym – Mariusz Lewandowski stojący za sterami Bruk-Betu Nieciecza.

Dziś Probierz jest niemal dokładnie w połowie stawki, ale jest coś takiego, co każe myśleć o nim jako o jednym ze starszych trenerów w lidze. Do tej pory uważałem, że wynika to z jego stażu. W Ekstraklasie pracuje w zasadzie nieprzerwanie od piętnastu lat. Dariusz Żuraw, który jest jego rówieśnikiem, jest postrzegany jako trener, który dopiero zaczyna. Podobnie jest w przypadku Adama Majewskiego, a ten od Probierza jest młodszy tylko o rok. Trener Cracovii zaczął wcześnie i dziś dysponuje wielkim doświadczeniem. Wydaje się, że w lidze jest w zasadzie od zawsze, z każdym klubem ma coś wspólnego. Można odnieść wrażenie, że pracował już z każdym. Nie da się ukryć, że jest osobowością tej ligi.

Jest tu od zawsze – dlatego czasem mamy wrażenie, że ma więcej lat niż w rzeczywistości.

Komputer zamiast boiska

Ale patrząc na pierwszy mecz Cracovii w tym sezonie, doszedłem do jeszcze jednego wniosku. Postanowiłem zagrać ze sobą w małą grę. Założyłem, że nie wiem, kto jest trenerem Pasów. Jak wyobraziłbym sobie szkoleniowca tej drużyny na podstawie tego jednego meczu? I oczami wyobraźni zobaczyłem trenera już starszej daty. Takiego, który nie próbuje zaskoczyć rywala taktycznymi nowinkami, bo wierzy w to, czego nauczył się do tej pory. Liczy, że te same metody, które działy dwadzieścia lat temu, dadzą mu sukces i teraz. I dziś mam wrażenie, że to nie tylko staż Probierza każe czuć nam, że ma więcej lat niż naprawdę. To też styl jego pracy. I jej efekt, czyli drużyna. Mocno odstająca od dzisiejszych realiów.

A gdy spojrzałem w międzynarodowy skład Cracovii, zobaczyłem coś jeszcze. Oczami wyobraźni ujrzałem renera, który buduje zespół przy komputerze – wyszukując wzmocnień na całym świecie. A nie trenera, który robi to na boisku, zgrywając tych, których wcześniej sprowadził do zespołu. Zobaczyłem trenera, który lubi ściągnąć z drugiego końca Europy wątpliwej klasy piłkarza, by po 45 minutach zdjąć go z boiska.

A teraz spójrzmy na Cracovię szerzej. Probierz buduje ten zespół od czterech lat. Jakie są efekty tej pracy? Puchar Polski, Superpuchar, dwukrotny awans do kwalifikacji do Ligi Europy. To namacalne sukcesy. Ale, gdy patrzę na zespół dzisiaj – nie widzę tej pracy. Ostatnie kilkanaście miesięcy to dla Cracovii fatalny czas. Oczywiście, Pasy mają pieniądze, są w stanie zasypać pewne dziury kasą, ale tych większych po prostu nie zdołają. Od wielu miesięcy nie widzę w grze Cracovii niczego, co mogłoby przykuć oko. Jeśli Pasy wygrywają to wygrywają solidnością w defensywie, rzadkim błyskiem poszczególnych piłkarzy, a czasem żelazną determinacją. I to ostatnie chyba może się podobać najbardziej. Przekonanie piłkarzy, że te chaotyczne ataki wreszcie przyniosą skutek.

Na kim skupić uwagę?

Czteroletnia budowa to masa decyzji personalnych. I ich suma. Nie ma trenera, który nigdy się nie pomyli, a każdy piłkarz ma swoją historię. Skróćmy tę historię do dwudziestu dwóch nazwisk. Oto składy Cracovii z pierwszego i ostatniego meczu z Probierzem za sterami.

Lipiec 2017: Wilk – Deleu, Helik, Malarczyk, Pestka – Zenjov, Covilo, Dimun, Mihalik. Wdowiak – Piątek.
Lipiec 2021: Hrosso – Kakabadze, Jugas, Rodin, Siplak – Hanca, Sadiković, Rasmussen, van Amersfoort, Zaucha – Balaj.

Spójrzmy na te dwa składy i odpowiedzmy sobie na pytanie, kto z tych piłkarzy mógł przyciągać kibiców Cracovii na trybuny. W tym pierwszym składzie widzę takich czterech. Oczywiście, Probierz nie był w stanie zatrzymać w Cracovii Krzysztofa Piątka, ale Miroslav Covilo czy Mateusz Wdowiak mogli dać tej drużynie znacznie więcej. A w kadrze był też przecież wtedy Damian Dąbrowski, dziś wiodąca postać Pogoni Szczecin.

A na kim można powiesić oko w drużynie z 2021? Znajdę jedno nazwisko. Na siłę dwa. Chciałbym, aby w tym gronie był Patryk Zaucha, ale sposób "budowania" młodych piłkarzy przez Probierza każe mi mocno wątpić. Na konferencji przed sezonem trener Pasów długo mówił o młodzieży (choć zaznaczył też, że będą grali po prostu najlepsi), więc można było odnieść wrażenie, że nieco zmienia swoje podejście do tematu.

Młodzi wciąż w odwrocie

A potem rozpoczął się mecz i okazało się, że zagra dokładnie tylu Polaków, ile wynika z przepisu o młodzieżowcu. Trener, który tak często mówi o problemach polskiej piłki, na polu na którym mógłby coś zdziałać – w swoim własnym klubie – nie robi w tym temacie nic. Możemy mówić, że należy budować boiska, ale najpierw oceńmy swoje działania. W poprzednim sezonie Cracovia zdobyła 28 bramek (najmniej w lidze), a tylko trzy z nich padły po strzałach Polaków – Filipa Piszczka i Dawida Szymonowicza (obu nie ma już w zespole). W sobotę gola strzelił jej Bartosz Śpiączka. Polak. Cracovia w ostatnich latach zintensyfikowała działania skauingowe w sektorze młodzieżowy. Sprowadzono kilku młodych ludzi. Tylko czy oni dostaną kiedykolwiek szansę?

W poprzednim sezonie w żadnym innym zespole Polacy nie grali tak rzadko. W Cracovii piłkarze krajowi rozegrali 23,3 procent możliwego czasu. Drugi w tej klasyfikacji był Lech Poznań (42,8 procent). Po jednej kolejce tego sezonu udział polskich piłkarzy w zespole Pasów to 9,1 procent. Być może uda się wyśrubować rekord z poprzednich rozgrywek. Z trudem, ale wybaczyłbym Cracovii tę statystykę, gdybym w zamian widział porywającą grę.

Wiem, że Probierz poświęca się tej pracy. Stara się wykonywać swoje obowiązki jak najlepiej. To nie jest typ, który będzie leżał w hamaku, a trening poprowadzą asystenci. Wiem, że nie siedzi tylko przy komputerze, zalogowany do programów skautingowych (choć jego drużyna tak wygląda). On spala się przy tej pracy i wiem, że kosztuje go mnóstwo nerwów. Ale z drugiej strony zaskakuje mnie, że nie dostrzega jak wiele złego powodują jego chaotyczne decyzje i przekonanie o własnej wielkości. Szczególnie w czasach, gdy czołowi trenerzy obudowują się sztabem współpracowników i potrafią korzystać z ich wiedzy. Przecież na koniec chwała i tak spłynie na pierwszego. To już nie są czasy, gdy zespoły buduje się w pojedynkę.