Puchar dla drugoligowca? Wisła ma się na kim wzorować!

Wisła o krok od historii. Może być jedyna w Europie

Wisła odda finał PP walkowerem?! Królewski zagroził bojkotem!

Czytaj też

Wisła odda finał PP walkowerem?! Królewski zagroził bojkotem!

W całej historii rozgrywek szesnastokrotnie zdarzało się, by do finału awansowała drużyna spoza najwyższej klasy rozgrywkowej. Tylko trzykrotnie w decydującej fazie turnieju spotkały się dwa zespoły nie uczestniczące w Ekstraklasie. Było to, bagatela, w 1926 roku, gdy Wisła Kraków wygrała 2:1 ze Spartą Lwów, 48 lat później, gdy Stal Rzeszów po karnych pokonała... rezerwy ROW-u Rybnik, a także w sezonie 1982/83, gdy trzecioligowa Lechia Gdańsk triumfowała 2:1 nad grającym szczebel wyżej Piasta Gliwice. Do finałów i półfinałów potrafiły dochodzić też drużyny, które rozpoznawalne były zwłaszcza w regionie. Jeden magiczny sezon w Pucharze Polski często był dla nich łabędzim śpiewem, ale historii nikt im nie zabierze.

Czarni Żagań, sezon 1964/65

Największy sukces w historii żagańskiej piłki. Trzecioligowi wówczas Czarni awansowali do finału rozgrywek, eliminując po drodze takie zespoły, jak Pogoń Szczecin, Wisłę Kraków i ŁKS. Finał w Zielonej Górze zgromadził na trybunach 20 tysięcy widzów, a naprzeciwko Czarnych stanęła ówczesna potęga – Górnik Zabrze z Kostką, Oślizło, Floreńskim, Pohlem czy Szołtysikiem w składzie. I to właśnie Ernest Pohl strzelił hat-tricka, a zabrzanie wygrali ostatecznie 4:0.

W 1965 roku Górnik sięgnął także po tytuł mistrza Polski, dlatego Czarnym – jako finaliście – przysługiwał udział w Pucharze Zdobywców Pucharów. Władze ludowe nie zgodziły się jednak na udział trzecioligowca na arenie międzynarodowej. W miejsce drużyny z Żagania została zgłoszona Legia Warszawa – półfinalista Pucharu Polski. Na to z kolei nie zgodziła się UEFA i ostatecznie żaden polski zespół nie zagrał w tych prestiżowych europejskich rozgrywkach. Dalsze losy lubuskiego klubu nie były tak dobre. W 2012 roku nie otrzymał on licencji na grę w II lidze i musiał zaczynać od B klasy. Obecnie występuje na piątym poziomie rozgrywek.

Raków Częstochowa, sezon 1966/67

Dwa lata później sukces Czarnych powtórzył inny trzecioligowiec – Raków Częstochowa. W finale zmierzył się z Wisłą Kraków, która miała dotychczas na koncie tylko jeden tytuł, wywalczony jeszcze przed wojną. Częstochowianie walczyli z niesłychaną ambicją i w pierwszej połowie nawet przeważali nad Białą Gwiazdą. Sił starczyło na 105 minut. W drugiej części dogrywki faworyzowana Wisła strzeliła dwa gole. Andrzej Sykta i Hubert Skupnik odarli kopciuszka z marzeń. Co nie udało się częstochowianom w latach 60-tych, powiodło się w sezonie 2020/21. Wtedy to zespół Marka Papszuna 2:1 pokonał drugoligową Arkę Gdynia i po raz pierwszy wywalczył upragniony puchar.

Wisła odda finał PP walkowerem?! Królewski zagroził bojkotem!

Czytaj też

Wisła odda finał PP walkowerem?! Królewski zagroził bojkotem!

Stal Rzeszów, sezon 1974/75

Takiego finału nie spodziewał się chyba żaden fanatyk futbolu. Drugoligowa Stal Rzeszów zmierzyła się z… rezerwami ROW-u Rybnik. Górnośląski klub w drodze do finału wyeliminował m.in. Legię Warszawa, Lech Poznań i Górnik Zabrze. Stal natomiast pokonała bardzo silne wówczas Szombierki Bytom, Stal Mielec i… pierwszy zespół ROW. Finał nie był pięknym widowiskiem, po bezbramkowym remisie rzeszowianie wygrali w rzutach karnych.

Dzięki temu zagrali w Pucharze Zdobywców Pucharów i nawet awansowali do drugiej rundy. W pierwszej dwukrotnie wbili po cztery bramki norweskiemu Skeid Oslo, w kolejnej za silny okazał się walijski Wrexham. Tego samego roku Stal spadła z najwyższej klasy rozgrywkowej, do której nie wróciła do dziś.

Lechia Gdańsk, sezon 1982/83

Widzew Łódź, Śląsk Wrocław, Ruch Chorzów – te potęgi stanęły na drodze do finału trzecioligowej Lechii Gdańsk. Zespół znad morza odprawił wszystkich z kwitkiem, a w decydującym meczu pokonał Piasta Gliwice 2:1. Dzięki temu w pierwszej rundzie Pucharu Zdobywców Pucharów Lechia zagrała z Juventusem. W pierwszym spotkaniu przegrała aż 0:7, ale w drugim o mało nie doszło do sensacji. Polacy prowadzili już 2:1, ostatecznie przegrali 2:3. Warto zaznaczyć, że Juventus nie wystawił drugiego garnituru – do Gdańska przyjechali czołowi piłkarze Europy: Gentile, Scirea, Tardelli, Rossi, Boniek i Platini.

Miedź Legnica, sezon 1991/92

Drugoligowcy w finale mieli być tylko tłem dla Górnika Zabrze. Nic takiego nie miało miejsca – zespół Jerzego Fiutowskiego wprawdzie już po kilku minutach stracił bramkę, ale doprowadził do remisu, następnie do karnych i sięgnął po trofeum. W PZP legniczanie zagrali z AS Monaco. Jedynego gola w dwumeczu strzelił Youri Djorkaeff, a grały tam jeszcze takie tuzy jak Lilian Thuram czy Juergen Klinsmann. Francuski zespół prowadził wówczas Arsene Wenger. Piękna historia.

Dopiero 27 lat później legniczanie po raz pierwszy w historii awansowali do Ekstraklasy. Spędzili w niej jednak tylko jeden sezon. W ubiegłym roku zaś drugi – i ponownie pożegnali się z najwyższą klasą rozgrywkową.

Ruch II Chorzów, sezon 1992/93

Piątoligowy zespół w finale Pucharu Polski. Tak stało się tylko raz. Rezerwy Ruchu Chorzów, w których brylowali nastoletni piłkarze tacy jak Mariusz Śrutwa, Piotr Mosór, Roman Dąbrowski czy Michał Probierz, jak burza przechodziły do kolejnych rund, eliminując między innymi Polonię Bytom, Olimpię Poznań i Śląska Wrocław. Pierwszy zespół Niebieskich odpadł już w 1/8 finału, wobec czego w kolejnych rundach trzej piłkarze z ekstraklasowej drużyny mogli wspierać dzielną młodzież. Paradoksalnie to właśnie pucharowy "spadochroniarz", Radosław Gilewicz nie trafił jedynego karnego w finale. O jedną bramkę z jedenastki lepszy okazał się GKS Katowice.

Aluminium Konin, sezon 1997/98

Klub z Konina występował na zapleczu I ligi. W finale zmierzył się z Amiką Wronki. Sensacja wisiała w powietrzu, ale... Aluminium tego meczu po prostu nie mogło wygrać. Choć prowadziło na kwadrans przed końcem 3:2, ostatecznie – po dogrywce – uległo 3:5. Postawa arbitra Marka Kowalczyka wzbudziła wiele kontrowersji, a po latach nikt nawet nie próbuje ukrywać faktu, że mecz nie należał do tych "czystych". Obecnie koninianie, już jako Górnik, grają w IV lidze. A mieszkańcy wciąż żyją przeszłością.

Błękitni Stargard, sezon 2014/15

Tu mały dodatek. Do niedawna największa niespodzianka ostatniej dekady – ale bez finału. Grający na trzecim szczeblu piłkarze znad Iny przez całe rozgrywki szli jak burza. Odprawili GKS Tychy, dwa razy pokonali ekstraklasową Cracovię, a w pierwszym półfinałowym spotkaniu wygrali 3:1 z Lechem Poznań. W drugim prowadzili już 1:0, gdy czerwoną kartkę otrzymał Łukasz Kosakiewicz. Lechici zdołali doprowadzić do dogrywki i ostatecznie wygrali 5:1. W finale czekała na nich Legia Warszawa.

Co ciekawe, Kosakiewicz był jedynym z piłkarzy, którzy z Błękitnych trafili później do Ekstraklasy. Reszta graczy wciąż tuła się po niższych ligach albo amatorsko kopie w Niemczech. Wspomnień nikt im jednak nie zabierze, podobnie jak kibicom, którzy muszą wspierać zespół na czwartym poziomie rozgrywkowym.

Wisła Kraków – sezon 2023/24

Kolejna edycja Pucharu Polski przyniosła następną niespodziankę. Bo tak trzeba nazwać awans do finału pierwszoligowej Wisły Kraków, która po drodze odprawiła ekstraklasowiczów z Widzewa i Piasta. Biała Gwiazda, która w swoich czasach świetności Puchar Polski traktowała nieco po macoszemu, teraz ma okazję na pierwsze od sezonu 2010/11 trofeum. Może też udowodnić, że wcale nie trzeba być w Ekstraklasie, żeby występować w europejskich pucharach!

Ostatnim zwycięzcą Pucharu Polski nie z najwyższej klasy rozgrywkowej jest Ruch Chorzów, który w sezonie 1995/96 pokonał w finale GKS Bełchatów. W tym samym sezonie chorzowianie awansowali też do I ligi – czyli ówczesnej Ekstraklasy. Powtórzenie tego wyczynu to największe marzenie fanów Wisły.