Oslo 1952: igrzyska pod znakiem śmierci króla Jerzego VI i debiutu komputera

Lake Placid 1932: łyżwy po amerykańsku, czyli... tłumnie

Zimowe igrzyska olimpijskie w Oslo pod wieloma względami były wyjątkowe. Pierwszy raz organizował je bowiem kraj skandynawski, hokeiści wreszcie swój turniej rozgrywali pod dachem, a zawody po raz pierwszy otworzyła kobieta. Księżniczka Ragnhilda przejęła obowiązki swojego dziadka, króla Haakona VII. Ten w czasie ceremonii przebywał w Wielkiej Brytanii, na uroczystościach pogrzebowych króla Jerzego VI.

Siedem dni przed startem walki o olimpijskie laury brytyjski tron przejęła panująca do dziś królowa Elżbieta II. W Oslo, oddalonym o ponad 1200 kilometrów od Londynu, atmosfera żałoby po śmierci króla Jerzego była wyjątkowo odczuwalna. Wszystkie flagi zostały opuszczone do połowy masztu. Podczas ceremonii otwarcia igrzysk członkowie reprezentacji Wielkiej Brytanii, Australii, Kanady i Nowej Zelandii założyli na przedramiona czarne opaski.

Do walki o medale przystąpiono jeszcze przed oficjalnym otwarciem zawodów, bowiem bobsleiści i narciarze alpejscy swoje konkurencje rozgrywali dzień wcześniej. Oczy wielu kibiców zwrócone były jednak na taflę lodowiska, na której rywalizowano w łyżwiarstwie figurowym. Jedną z największych gwiazd zawodów okazał się Richard "Dick" Button. Amerykanin, który z olimpijskiego złota cieszył się już cztery lata wcześniej, w Oslo przeszedł do historii. Jako pierwszy wykonał skok z trzema obrotami. W programie dowolnym zaprezentował potrójnego Rittbergera i nie dał szans konkurentom. Długo, bowiem aż do 2018 roku, był jedynym łyżwiarzem figurowym, który obronił tytuł mistrza olimpijskiego. Jego wyczyn powtórzył dopiero Japończyk Yuzuru Hanyu.

O atencję Button musiał jednak rywalizować z... komputerem. To właśnie w Oslo po raz pierwszy do obliczania końcowych wyników wykorzystano technologię. Komputer zbierał noty od wszystkich sędziów, a następnie "wypluwał" z siebie wyniki poszczególnych zawodników. Takie rozwiązanie przyspieszyło zmagania, ale także zadowoliło kibiców i samych sportowców, którzy nie musieli nerwowo oczekiwać na ostateczną klasyfikację, bo ta pojawiała się bardzo szybko.



Norwegowie nieco wyprzedzili zatem nadchodzące wydarzenia, bo w kwietniu tego samego roku firma IBM wypuściła do sprzedaży komputer IBM 701. Był to pierwszy model przeznaczony do zadań naukowych. Po igrzyskach w Oslo komputery na dobre zagościły w olimpijskiej rodzinie. W 1960 roku w Squaw Valley w podawaniu wyników pomagał model IBM 305 RAMAC, który na dysku twardym miał także biografie każdego z olimpijczyków, liczące około 200 słów.

Dopiero cztery lata później komputery zrewolucjonizowały igrzyska. IBM określił zmagania w Innsbrucku jako "najszybsze w historii pod względem podawania wyników". I jest w tym dużo prawdy, bo godziny czekania na ostateczne rezultaty dzięki maszynie o nazwie IBM 1401 skrócono do zaledwie kilkunastu sekund. Według "New York Times" komputer kosztujący bagatela 2,5 miliona dolarów potrafił także śledzić zawodników na trasie czy drukować listy startowe. Dziś bez takich rozwiązań nikt nie wyobraża sobie nawet lokalnych zawodów...

For the 1964 Winter Olympics, an IBM 1401 computer computed the scores. Before computers, spectators often waited hours for results, but computerization cut that down to seconds. Can you imagine waiting that long to find out who won? pic.twitter.com/1e4Df1pEav

— Ken Shirriff (@kenshirriff) August 5, 2021