Pekin 2022. Medalowe rodzeństwo. Iivo i Kerttu Niskanen

Powrót faworytki. Przed startem w Pekinie przeżyła dramat i zrezygnowała z operacji

Różny smak klasycznych finiszów

Meta biegu mężczyzn na 15 kilometrów stylem klasycznym w Zhangjiakou. Fin Iivo Niskanen już od kilkunastu minut jest nowym mistrzem olimpijskim. Czeka jednak do końca biegu, by przywitać ostatniego zawodnika, który wystartował na trasę. Na finiszu pojawia się Carlos Quintana. Kolumbijczyk cztery lata temu zobaczył występy swego rodaka, Sebastiana Uprimnego i postanowił rozpocząć przygodę z biegami narciarskimi. W rodzimym kraju trenuje zawzięcie na nartorolkach. Nigdy nie spodziewał się, że występu pogratuluje mu sam świeżo upieczony złoty medalista.

Popisowy bieg Fina

Od razu pojawiły się porównania do analogicznej sytuacji na igrzyskach w Nagano w 1998 roku, gdy Bjorn Daehlie zaczekał na kenijskiego biegacza Philipa Boita. Niskanen liczbą trofeów wybitnemu Norwegowi nie dorówna. Ale klasą i człowieczeństwem już tak. Sił na celebrację w tym samym miejscu zaledwie dzień wcześniej nie miała jego siostra. Zarówno fizycznych, jak i psychicznych. Do złota brakło jej 0,4 sekundy.

Niesamowity finisz biegu na 10 km klasykiem

Iivo ma na koncie trzy złote medale olimpijskie, każde na innych igrzyskach. Starsza Kerttu lubuje się w olimpijskim srebrze. Zdobywała je trzykrotnie. Czy ma szansę na dołożenie do kolekcji tego najcenniejszego?

Zawsze razem

W rodzeństwie Niskanenów jako pierwsza na nartach biegała najstarsza siostra, Katri. Sportu nie uprawia już dawno, a świat zachwyca w inny sposób. Jej modowe kolekcje są znane na wielu kontynentach, nawet na wymagającym rynku amerykańskim. Kerttu i Iivo napędzała z kolei rywalizacja. Brat i siostra ścigali się na każdym kroku, chcąc udowodnić, kto jest lepszy. Rodzina była ze sobą jednak ze sobą bardzo zżyta. Stąd też wyjazd do szkoły sportowej położonej w oddalonym o 200 kilometrów od rodzinnego domu mieście Vuokatti był bardzo ciężki. Dała radę, przecierając szlaki bratu, który wybrał tę samą ścieżkę edukacji.

Za treningi Kerttu i Iivo odpowiadał ten sam trener, Esko Paavola. Młodszy o cztery lata brat miał kontakt z prowadzonymi przez niego programami treningowymi jeszcze przed tym, jak przyjechał do Vuokatti. Siostra wysyłała mu zestawy ćwiczeń. Trenerzy chwalili jego technikę, szczególnie w stylu klasycznym, problemem pozostawała chorowitość Fina. Niskanen co zimę borykał się z chorobami układu oddechowego, przez co w dzieciństwie i podczas nastoletnich lat tracił część każdego sezonu.

Rodzeństwo pierwsze międzynarodowe laury zdobywało na mistrzostwach świata juniorów. W tych seniorskich oczywiście najpierw zaprezentowała się Kerttu. Dobry występ osiągnęła w biegu na 10 kilometrów klasykiem na MŚ w Oslo w 2011 roku, zajmując ósme miejsce. Młodszy z Niskanenów na występ w czempionacie musiał czekać trochę dłużej. Do Val di Fiemme nie pojechał ze względu na służbę wojskową.

Matt Hamilton wywołał szum dla pięknej idei

Dodawanie skrzydeł i medali

Na pierwsze igrzyska pojechali razem. Większe nadzieje pokładano w Kerttu, która miesiąc przed rozpoczęciem olimpijskich zmagań wygrała swoje pierwsze zawody Pucharu Świata. I to ona zdobyła medal w Soczi jako pierwsza, zajmując drugie miejsce wraz z koleżankami ze sztafety. Iivo mógł wygrać w tej rodzinnej rywalizacji - dzień wcześniej do brązu na 15 km klasykiem brakło dwóch dziesiątych części sekundy.

Dniem pełnym szczęścia miał się okazać 19 lutego 2014 roku. Wtedy w Soczi rozegrano sprinty drużynowe mężczyzn i kobiet. W ciągu kilkunastu minut łupem Niskanenów padły dwa medale. Kerttu srebro, Iivo wraz z Sami Jauhojaervim złoto. Niemcy złożyli protest w sprawie zderzenia Jauhojaerviego z Timem Tscharnke na ostatnich metrach, lecz nie doszło do zmian w wynikach. Zwycięski duet zdobył tytuł Sportowców Roku 2014 w Finlandii.

Na mistrzostwach świata w Falun lepsza okazała się Kerttu, która przywiozła brązowy medal, ponownie w biegu sztafetowym. Rodzeństwo wygrywało pojedyncze biegi w ramach Pucharu Świata. Bardziej ze swojej popularności korzystał Iivo, podpisując intratny kontrakt z Red Bullem. Narciarz starał się reklamować napój o charakterystycznych barwach wszędzie, gdzie tylko mógł. Na tej płaszczyźnie doszło do konfliktu z rodzimą federacją narciarską. Niskanen do tej pory niewiele sobie robi z licznych reprymend i wciąż w trakcie telewizyjnych wywiadów trzyma w ręce puszkę z napojem energetycznym.

Wszystkie siły w fińskiej kadrze rzucono na przygotowania do MŚ w Lahti w 2017 roku. Dla Niskanenów najważniejszym startem miały być sprinty drużynowe. Kerttu tym razem skończyła bez medalu. Do szaleńczego sprintu w finale szykował się Iivo, który na stadion wjeżdżał tuż za norweskim biegaczem Emilem Iversenem. Trybuny wrzały. Dwaj biegacze się zderzyli, na czym skorzystali Rosjanie i Włosi. Niskanen dobiegł do mety na trzecim miejscu, choć trzeba przyznać, że Iversen ze złamanym kijkiem nie mógł podjąć walki o miejsce na podium.

Bez kontrowersji obyło się w biegu na 15 kilometrów techniką klasyczną. Niskanen wygrał z kilkunastosekundową przewagą nad resztą stawki. Wątłe zdrowie ponownie dało o sobie znać. Fin ze względu na gorączkę nie wystartował na królewskim dystansie 50 kilometrów. Dotychczasowe osiągnięcia wystarczyły jednak do uzyskania nagrody dla najlepszego fińskiego sportowca roku, tym razem już samodzielnie. Jego siostra zdobyła kolejny brąz w sztafecie. Ogromnym zawodem dla niej był bieg na 30 kilometrów, gdzie zeszła w połowie dystansu.

Złamany piszczel i zerwane połączenia

Problemy Kerttu Niskanen utrzymywały się również w Pjongczangu. Z Korei wyjechała bez medalu, co poważnie wpłynęło na jej komfort psychiczny. Finka borykała się dodatkowo z infekcją wirusową. Blaski szczęścia pojawiły się przy oglądaniu występów brata. Ten czekał na pierwsze podium do ostatnich zawodów. Dystans był skrojony pod niego, podobnie jak styl. Po dwudziestu kilometrach narciarskiego maratonu zdołał oderwać się od innych. Kroku na początku był w stanie mu dotrzymać Aleksiej Połtoranin, jednak z biegiem czasu Kazach osłabł. W pogoń rzucił się Aleksander Bolszunow, który dał radę dojechać do Fina. Niskanen zaczął budować ponownie przewagę nad Rosjaninem kilometr przed metą. I już jej nie wypuścił z rąk.

Wyświetl ten post na Instagramie

Post udostępniony przez Iivo Niskanen (@iivoniskanen)

Ambitna Kerttu starała się powrócić do poprzedniej formy. Za bardzo. Zwiększenie reżimu treningowego tylko pogorszyło jej dyspozycję, zatem sezon 2018/19 mogła zaliczyć do grona nieudanych. Podobnie jak cała fińska kadra. W najważniejszej imprezie sezonu, czyli mistrzostwach świata w Seefeld, Finowie zdobyli tylko jeden. Brąz do kraju przywiózł Iivo.

Odpowiedzialność za rozczarowujące występy zawodniczki wziął jej trener, Pekka Vaehaesoeyrinki, który przyznał się do błędów poczynionych podczas dwuletniej pracy. Jego funkcję przejął Juho Mikkonen, ówczesny narzeczony, a obecny mąż Kerttu. Już pierwsze miesiące pracy przyniosły efekty. Niestety znowu odezwał się pech. W czasie jednego z biegów Pucharu Świata Finka złamała kość piszczelową. W ogromnych bólach dojechała na metę. Kontuzja oznaczała przedwczesny koniec sezonu 2020/21.

Przełom przyszedł w idealnym momencie, czyli w roku olimpijskim. Rodzeństwo triumfowało jednego dnia na tej samej trasie w szwajcarskim Lenzerheide. Kerttu na 10, a Iivo na 15 kilometrów. W związku z ich występami w Pekinie obiecywano sobie wiele. Zainteresowanie startami rodzeństwa w rodzinnym mieście Oulu było tak duże, że tamtejsi operatorzy telekomunikacyjni musieli ograniczyć dostęp do strony fińskiej telewizji publicznej Yle, która pokazuje w tym kraju zmagania olimpijskie. Zwiększony ruch internetowy podczas transmisji sprawił, że doszło do obciążenia serwerów, które zapewniają również funkcjonowania ważnej infrastruktury w mieście. Telewizyjne relacje pozostały niezakłócone.

Warto było je oglądać. Już od biegów łączonych Niskanenowie pokazali, że na tych igrzyskach mogą wiele zwojować. Kerttu była czwarta, Iivo zdobył brąz. Biegi stylem klasycznym należały do najlepszych w ich karierze. Rodzeństwo nieustannie się wspiera. To był główny czynnik, który wyniósł ich na światowy poziom.