Tenis. WTA. Świątek nową liderką rankingu. Czy wytrzyma presję kibiców?

Iga w trymiga! Polka w półfinale w Miami

W poniedziałek, 4 kwietnia, przy nazwisku Polki pojawi się jedynka, która będzie oznaczać, że raszynianka obejmie prowadzenie w rankingu WTA. Żadna inna tenisistka z naszego kraju nie osiągnęła wcześniej takiego sukcesu, a przecież podopieczna Tomasza Wiktorowskiego, już raz zapisała się w historii białego sportu, podnosząc trofeum za French Open 2020. Przed nią jeszcze wiele lat kariery, sporo tytułów do wygrania, ale też masa przeszkód, z którymi przyjdzie się jej zmierzyć. Jedną z nich jest popularność. O tym, jaka jest cena sławy, doskonale przekonuje się Brytyjka, Emma Raducanu.

19-latka jako pierwsza kwalifikantka w historii tenisa wygrała tytuł wielkoszlemowy. To osiągnięcie sprawiło, że młoda zawodniczka była na ustach wszystkich kibiców na świecie. Szczególnie w jej kraju, gdzie miłość do tenisa jest ogromna – momentalnie wokół urodzonej w Kanadzie nastolatki zebrała się rzesza sponsorów, która chciała, by Brytyjka firmowała swoją twarzą ich produkty.

Tempo popularności było porównywalne do tego, jak szybko mająca rumuńsko-chińskie korzenie Raducanu przeskakiwała w notowaniach WTA. Po samym US Open zanotowała awans aż o 332 lokaty, a jeszcze przecież nie tak dawno wygrywała challengery i rywalizowała z przeciwniczkami z trzeciej lub czwartej setki rankingu. Triumf w USA był swego rodzajem trafieniem „szóstki” w lotka, bo z dnia na dzień jej życie zmieniało się o 180 stopni. Nic w sumie dziwnego, że 19-latka zaczęła kuć żelazo, póki gorące.

Współpracę z takimi markami jak Tiffany & Co, British Airways, Dior, Evian, Vodafone, a ostatnio nawet Porsche sprawiły, że pieniądze na koncie Brytyjki gwałtownie wzrastały. Według „Telegraph Sport” rocznie mogły być to kwoty w granicach 10-15 milionów funtów, dla porównania trzykrotny mistrz olimpijski Kamil Stoch za złoto w Pjongczangu zarobił 375 tysięcy złotych.

Emma Raducanu has joined Porsche as a brand ambassador.

The British tennis star adds to her endorsement portfolio of brands which include Nike, British Airways, Evian, Dior, Tiffany's, and Vodafone.

All at just 19 years old. �� pic.twitter.com/EIWI8qIJcU

— Boardroom (@boardroom) March 21, 2022

Za sukcesami w sferze sponsorskiej nie poszły osiągnięcia sportowe. W 2022 roku 13. rakieta świata wygrała… dwa mecze. Oczywiście, od razu na myśl nasuwa się stwierdzenie, że Raducanu skupiła się na zarabianiu pieniędzy, jednak jak sama zapewnia, trenuje po kilka godzin dziennie, a przed startem sezonu złapała koronawirusa, który wykluczył ją na blisko trzy tygodnie z przygotowań.

– Ten rok jest moim pierwszym pełnym sezonem w karierze. Chcę przejść przez niego bez kontuzji, to mój cel. Za wszelką cenę będę starała się go zrealizować. Strata czasu przez urazy kosztuje mnóstwo nerwów, dlatego chcę tego uniknąć – mówiła kilka tygodni temu Brytyjka.

W tych słowach dało odczuć się lekką dozę niepewności na temat tego, co może wydarzyć się w przyszłości. Każda porażka 19-latki jest szeroko omawiana w mediach i za każdym razem stawiane jest pytanie, czy występ na US Open to był tylko jednorazowy wyskok. Szczególnie da się to zauważyć we wpisach osób śledzących Raducanu na Instagramie, który obserwuje ponad dwa miliony osób. Natręctwo fanów doprowadziło nawet do molestowania przez jednego z „kibiców”.

Amrit Magar był kurierem i dowiedział się, gdzie mieszka zawodniczka. Od tego czasu 35-latek nachodził tenisistkę, wypisywał do niej, a nawet włamał się na jej posesję i ukradł buta ojca Raducanu.

– Uważam, że odebrano mi wolność. Ciągle oglądam się za siebie. Jestem na krawędzi załamania i martwię się, że to może się powtórzyć. Nie czuję się bezpiecznie nawet we własnym domu – stwierdziła po tej sytuacji zrozpaczona zawodniczka.

Stres i presja ze strony otoczenia doprowadziły do problemów tenisistki, co odzwierciedlają wyniki na korcie. Brytyjka w odróżnieniu od Świątek po wygraniu Wielkiego Szlema nie utrzymała dobrej formy i notuje systematyczny zjazd. Pozytywy w tej sytuacji jest w stanie znaleźć jednak trener Sereny Williams, Patrick Mouratoglu.

– Czuję, że przechodzi przez naprawdę trudny okres, ale sposób, w jaki sobie z tym radzi, jest świetny. Nie wykazuje żadnych słabości. Walczy i daje z siebie wszystko każdego dnia i prawdopodobnie myśli "krok po kroku zbuduję swój tenis, aby konsekwentnie grać na tym poziomie", czego nie jest w stanie teraz zrobić – uważa 51-latek.

Since her US Open victory, Emma Raducanu ���� has lost 8 matches out of 12.

Of these 8 matches:

- 5 matches lost at the third set
- 4 of them in 4 tournaments in a row
- 3 of them lost from 1-0
- 3 matches lost in two sets without winning more than 6 games#MiamiOpen pic.twitter.com/5vefh1pZb4

— Tennis Stats & Info (@RelevantTennis) March 24, 2022

Oczywiście, jest jeszcze za wcześnie, by wyciągać jakieś pochopne wnioski co do Raducanu. Historia sportu jednak uczy, że sukces może być przekleństwem i w wielu przypadkach dobre wyniki w młodym wieku, mogą zawrócić w głowie, co później odbija się na dalszej karierze. Oto kilka przykładów:

Freddy Adu
Był największą nadzieją amerykańskiej piłki w historii – porównywano go nawet do Michaela Jordana i mówiono, że popularnością może zbliżyć się do wielkiego mistrza NBA. W wieku 14 lat zadebiutował w MLS, a ze swojego pierwszego kontraktu zarobił 500 tysięcy funtów. Współpraca z Nike, ogromne zainteresowanie i okładki gazet niestety nie przełożyły się na wyniki sportowe. Choć młodziutki Adu był najmłodszym strzelcem gola w lidze amerykańskiej, to wielkiej kariery nie zrobił i obecnie jest bez klubu. Według wielu nie wytrzymał szumu medialnego i obrał złą drogę do tego, by faktycznie zaistnieć w futbolu.

On This Day in 2004 ��️

14-year-old soccer phenomenon Freddy Adu was selected by DC United as the number 1 draft pick. pic.twitter.com/UcJoCz1AMh

— Classic Football Shirts (@classicshirts) January 16, 2022

Harri Olli
Miał być następcą innego wielkiego Fina, Mattiego Nykanena, ale nałóg wziął górę. Był sensacją mistrzostw świata w Sapporo w 2007 roku, kiedy zdobył srebrny medal na dużej skoczni. Później był blisko złota w Libercu, ale będąc liderem po pierwszej serii, kompletnie zepsuł drugi skok i spadł na 13. miejsce. W dalszej kolejności zaczął eksperymentować z używkami, pomijać treningi i ostatecznie kilka razy kończył karierę, kilkukrotnie ją wznawiając. Nigdy jednak nie wrócił do formy z końca pierwszej dekady XXI wieku.

Anna Kurnikowa
Musi być też przykład z tenisa. Piękna Rosjanka to do dziś jedna z najpopularniejszych zawodniczek w tym sporcie, w dużej mierze ze względu na swój wygląd i małżeństwo ze znanym piosenkarzem Enrique Iglesiasem. Trzeba pamiętać, że ma ona na koncie dwa wygrane Szlemy w grze podwójnej. Jej popularność była porównywalna do tej, którą ma teraz Raducanu, ale nigdy nie udało jej się zaistnieć w singlu. Mimo tego, że w wieku 16 lat dotarła do półfinału Wimbledonu, to później postawiła na kontrakty sponsorskie i pokazy mody. Karierę zakończyła w 2003 roku.

To tylko kilka przykładów sportowców, którzy faktycznie zabłądzili w swojej drodze po sukces. Iga Świątek zmierza w zupełnie innym kierunku, jednak warto mieć na uwadze błędy starszych kolegów. O ewentualne przeszkody w dalszej karierze podpytaliśmy trenera mentalnego, Konrada Czapeczkę.

– Każdy sportowiec, który znalazł się na szczycie, powtarza, że najtrudniej jest się na nim utrzymać. Wynika to z tego, że rywalki, w tym przypadku tenisistki, szczególnie mobilizują się na starcia z liderką. Druga trudność jest taka, że media, opinia publiczna, oczy całego świata będą zwrócone właśnie na Igę, więc również oczekiwania będą większe z każdym kolejnym meczem. Skoro rosną oczekiwania, to może też wzrastać wewnętrzna presja u Igi. W jej przypadku jestem w stanie sobie wyobrazić, że dzięki współpracy z Darią Abramowicz jest na to przygotowana i sobie z tym poradzi. Widać też, że Polka jak na swój wiek jest bardzo dojrzałą kobietą, co daje powody do spokoju w kontekście przyszłości – stwierdził nasz rozmówca.

W poniedziałek, 4 kwietnia Świątek oficjalnie zostanie liderką rankingu. Cały świat tenisa swoją uwagę skieruje właśnie na nią. Popularność będzie zwiększała się w ogromnym tempie, ilość aktywności medialnych również. Jak w tym wszystkim zachować spokój i skupić się na grze w tenisa?

– W sporcie takim jak tenis, gdzie są duże pieniądze, istotną rolę odgrywają także aspekty finansowe. Biorąc to pod uwagę, można powiedzieć, że w najbliższym czasie Iga będzie "wyskakiwała nam z lodówki”. W wywiadzie po wygraniu French Open stwierdziła, że najważniejsze dla niej było pilnowanie swoich codziennych rutyn i równoczesne zdejmowanie z siebie oczekiwań, że "ja muszę pokonać tę rywalkę, nie mogę stracić seta itp". Ona skupiła się tylko i wyłącznie na tym, na co ma wpływ, a nie na wynikach, na które bezpośrednio wpływu nie ma lub jest on bardzo ograniczony. Teraz prognozuję, że będzie musiała być jeszcze skuteczniejsza w tym sposobie myślenia, bo oczekiwania będą o jakieś 20 razy większe – uważa ekspert od sfery mentalnej.

Po zakończeniu kariery przez Ashleigh Barty w wieku 25 lat pojawia się pytanie, czy jeśli Polka dalej będzie wszystko wygrywać, to czy podobnie jak jej niedawna rywalka, nie porzuci sportu w szybkim czasie?

– Zakończenie kariery przez Świątek w podobnym wieku co Barty jest prawdopodobne. Sport wyczynowy obecnie jest tak wymagający psychicznie oraz fizycznie, że w moim przekonaniu to, co zrobiła teraz Barty, będzie normą też w innych dyscyplinach. Zawodnicy będą szybciej rezygnowali z kariery, odkrywając, że sport to "najważniejsza, z nieważnych rzeczy”, parafrazując Jana Pawła II – podsumowuje trener mentalny, pracujący z zawodnikami z różnych dyscyplin.