05 kwi 2022 | Inne

Wielkie zmiany w pięcioboju nowoczesnym. Zamiast jeździectwa będzie... tor przeszkód?

Joseph Choong został mistrzem olimpijskim w pięcioboju nowoczesnym w Tokio (fot. Getty Images)

Po zakończeniu igrzysk w Paryżu (2024) zmieni się sposób rozgrywania pięcioboju nowoczesnego. Zawody zostaną skondensowane do zaledwie kilkudziesięciu minut, a jeździectwo zastąpi inna konkurencja. Jak się dowiedzieliśmy, będzie to najprawdopodobniej tor przeszkód. Nowy format w praktyce po raz pierwszy zobaczymy na początku 2023 roku.

DALSZĄ CZĘŚĆ PRZECZYTASZ POD REKLAMĄ

Paryż 2024: amatorzy pobiegną w maratonie, ale... bez szans na medale. Kwalifikacja poprzez szalone wyzwania

Pięciobój nowoczesny został wymyślony przez Pierre'a de Coubertina specjalnie z myślą o igrzyskach olimpijskich. Zadebiutował w Sztokholmie (1912) i od tego czasu regularnie, co cztery lata, znajduje się w programie największej imprezy sportowej.

Nic nie jest jednak dane raz na zawsze. Pod koniec 2021 roku Międzynarodowy Komitet Olimpijski jasno zakomunikował, że dyscyplina musi przejść reformę, a jej pozycja w kalendarzu igrzysk w Los Angeles (2028) jest zagrożona. Wszystko rozbijało się o jeździectwo...

JEŹDZIECTWO DO WYMIANY

– Jako zawodnik kochałem tę konkurencję. Gdyby ktoś 20 czy 30 lat temu powiedział mi, że trzeba ją usunąć, uznałbym to za coś złego. Teraz widzę, że świat się zmienia, a pięciobój musi się do tego dostosować. Mamy innych odbiorców, coraz więcej z nich nie rozumie jazdy konnej. Poza tym rosną koszty. Kiedyś było znacznie łatwiej, taniej. Dziś musimy zrobić krok, by dyscyplina stała się bardziej masowa – mówi Janusz Peciak, dyrektor sportowy Międzynarodowej Unii Pięcioboju Nowoczesnego (UIPM).

– Wszyscy kochają konie, ale w tym przypadku nie mieliśmy alternatywy. Międzynarodowy Komitet Olimpijski postawił ultimatum, że jeśli nie zastąpimy ich czymś innym, nie będzie nas na igrzyskach w Los Angeles. A pięciobój nie przeżyje bez igrzysk – dodał mistrz olimpijski z Montrealu.

Pod koniec 2021 roku, podczas kongresu w Monako, członkowie UIPM z bólem serca głosowali za rozpoczęciem procesu wymiany jeździectwa na inną konkurencję. Jaką? Tego nikt wówczas nie wiedział. Powstała jednak seria wytycznych, które takowa musiała spełniać. Przy okazji były one niejako odpowiedzią na pytanie, dlaczego to właśnie jeździectwo musi zostać wymienione.

ŚWIAT NIE CHCE JUŻ KONI?

Zdaje się, że czarę goryczy wobec tej konkurencji przelały kontrowersje z ostatnich igrzysk. W pięcioboju, w przeciwieństwie do jeździectwa, zawodnicy losują konie, na których startują. Zdarza się, że rywalizacja jest przez to nierówna. W Tokio pecha miała Annika Schleu. Faworytka do medalu zaprzepaściła wszystko w momencie, gdy zwierzę, które miała dosiąść, odmówiło współpracy.

Argumentów przeciwko jeździectwu w pięcioboju było więcej. Jedne wysnuwali obrońcy praw zwierząt, inne – sam MKOl. Komitet od dawna dąży do skrócenia formuły zawodów (już na igrzyskach w Paryżu pięciobój ma zamknąć się w 90 minutach), a także do upowszechniania sportu. Co naturalne chciałby więc doprowadzić do zastąpienia koni czymś tańszym w utrzymaniu, bardziej popularnym wśród młodzieży i ogólnodostępnym.

– Przyjęliśmy strategię, że cały sprzęt pięcioboisty musi mieścić się do torby szermierczej. A dyscyplina powinna być dostępna dla mas – wyjaśnia Peciak.

Annike Schleu podczas igrzysk w Tokio miała duże problemy z okrzesaniem konia (fot. Getty Images)

NOWĄ DYSCYPLINĄ MA BYĆ... TOR PRZESZKÓD

Międzynarodowa Unia Pięcioboju Nowoczesnego utworzyła specjalną grupę roboczą, której zadaniem stało się wyłonienie konkurencji mającej zastąpić jeździectwo. Na jej czele stanął sam prezes UIPM – Klaus Schormann. W składzie znalazło się 21 osób, reprezentujących pięć kontynentów. Wśród nich także Janusz Peciak – jako były olimpijczyk, a zarazem przedstawiciel Technical Committee.

W kolejnych tygodniach grupa prowadziła dialog z ekspertami, zawodnikami i oficjelami. Każda z krajowych federacji zyskała możliwość, by się wypowiedzieć i nadesłać swoje propozycje odnośnie tego, jaka konkurencja mogłaby zastąpić jeździectwo. Łącznie przyjęto aż 61 (!) pomysłów. Pojawiły się przeróżne idee – od wprowadzenia do pięcioboju wioślarstwa, aż po dart. Każda z nich została przeanalizowana pod kątem zgodności z przyjętymi wytycznymi.

Jak udało nam się ustalić, największą popularnością cieszy się tor przeszkód, za którym optuje około 40 procent federacji. Poklask zyskały też kolarstwo przełajowe (około 20 proc.) oraz wspinaczka sportowa (kilkanaście proc.).

Pod koniec miesiąca UIPM oficjalnie zadecyduje, na którą konkurencję postawi. Najprawdopodobniej padnie właśnie na tor przeszkód. Następne miesiące zostaną poświęcone na to, by odpowiednio wkomponować go między szermierkę, pływanie oraz bieg ze strzelaniem (laser run). I wymyślić zasady przeliczania punktów.

JAK BĘDZIE WYGLĄDAŁ OLIMPIJSKI TOR PRZESZKÓD?

– Mamy już dwie konkurencje wytrzymałościowe: bieg i pływanie. Ta, która zostanie dołączona, nie może być więc wytrzymałościowa czy siłowa. Trzeba postawić na balans, spryt, inteligencję – mówi Peciak. Jego opis zdradza nieco, w jaki sposób może wyglądać olimpijski tor przeszkód.

Zagadką pozostaje, czy tor przeszkód będzie rozgrywany osobno, czy też jako jedno wydarzenie w ramach "laser run", czyli biegu połączonego ze strzelectwem. Tego typu decyzje zostaną podjęte w późniejszym czasie.

KIEDY PIERWSZE ZAWODY W NOWEJ FORMULE?

Międzynarodowa Unia Pięcioboju Nowoczesnego ma czas na zatwierdzenie nowej konkurencji i jej zasad do końca roku. Prawdopodobnie zrobi to na grudniowym kongresie. Jako pierwsi z nową odsłoną pięcioboju nowoczesnego zapoznają się juniorzy i młodzicy. Od początku 2023 roku będą oni startować zgodnie z nową formułą.

Seniorzy przez dwa sezony będą się wyłącznie przeglądać. W programie ich zawodów jeździectwo siłą rzeczy musi pozostać do połowy 2024 roku i igrzysk w Paryżu. To właśnie tam po raz ostatni zobaczymy pięciobój nowoczesny w tradycyjnym wydaniu (choć już wówczas zostanie on skondensowany do 90 minut).