Pokolenie testów. Jak wyjazdy do Liverpoolu stały się codziennością

Olbrzymia dziura w budżecie Barcelony. Stać ją na "Lewego"?

Testy, o których mówiło się przez lata

W marcu 2004 roku to był jeden z najważniejszych tematów sportowych mediów w Polsce. Reprezentant Polski do lat siedemnastu Maciej Korzym trafił na testy do Chelsea. To nie był pierwszy jego zagraniczny wyjazd – wcześniej bowiem miał okazję trenować z rówieśnikami w Monaco. W tamtych latach wyjazd młodego zawodnika na testy do klubu Premier League był wielkim wydarzeniem, zjawiskiem. Tym bardziej, że klub kupiony rok wcześniej przez Romana Abramowicza był perspektywicznym kierunkiem.

Koniec końców, Chelsea nie zdecydowała się podpisać kontraktu z Korzymem. Tak samo jak z Dawidem Janczykiem, który trafił tam na testy rok później. Wówczas jednak obaj zawodnicy utkwili w świadomości piłkarskich fanów. A także Legii Warszawa, która pozyskała obu wychowanków Sandecji Nowy Sącz. Stołecznemu klubowi to się opłaciło – w 2007 roku sprzedał Janczyka za rekordowe 4,2 miliona euro do CSKA Moskwa. Na drugim zarobił nieco mniej – 600 tysięcy złotych na sprzedaży do Korony Kielce.

Losy obu zawodników potoczyły się różnie. Janczyk wciąż próbuje wrócić do gry, walcząc z nałogiem alkoholowym. Z kolei Korzym po latach w Ekstraklasie zdecydował się na grę na niższym poziomie – obecnie gra w Barciczance Barcice w nowosądeckiej lidze okręgowej. Wracając jednak do przeszłości, dla obu zawodników testy w Chelsea były wielką przygodą, doświadczeniem. A także ciekawym wpisem w piłkarskim CV, oczywiście gdy jeszcze byli młodzieżowcami.

Polskie trio z... Madrytu

Polski utalentowany duet nie został w Chelsea na dłużej. W przeciwieństwie do tercetu wywodzącego się z Wodzisławskiej Szkoły Piłkarskiej, którzy podpisali kontrakty z Realem Madryt – Kamilem Glikiem, Krzysztofem Królem i Szymonem Matuszkiem. Należy dodać, że pierwszy i trzeci wcześniej występowali w innym hiszpańskim klubie, Horadadzie (wraz z Kamilem Wilczkiem). Cała trójka pomyślnie przeszła testy w stolicy Hiszpanii i trafili do trzeciego zespołu.

Żaden z nich nie trafił do pierwszej drużyny Realu i wszyscy jako dwudziestolatkowie wrócili do Polski. Każdy z nich znalazł jednak miejsce w klubie Ekstraklasy i każdy prezentował się przyzwoicie. Oczywiście największą karierę zrobił Glik, ale Król i Matuszek także mieli kilka niezłych momentów w karierze – we dwóch rozegrali łącznie 216 meczów w najwyższej polskiej lidze. I nie da się ukryć, przynajmniej przez kilka pierwszych lat po powrocie, o każdym mówiło się w kontekście byłych piłkarzy Realu.

Na "modę na Polaków" trzeba było poczekać

Wydawało się, że wtedy rozpocznie się moda na Polaków. W końcu w młodym wieku za granicę trafiali wówczas także między innymi Bartosz Białkowski, Michał Janota, Grzegorz Krychowiak i Wojciech Szczęsny. Testy polskich juniorów w zagranicznych ligach wciąż jednak nie były powszechnością. Bez wątpienia wpływ na to miał brak sukcesów reprezentacji Polski na arenie międzynarodowej – brak sukcesów drużyn młodzieżowych oraz słabsze występy pierwszej kadry nie przyciągały zainteresowania skautów.

Oczywiście nie pomijali całkowicie młodych Polaków, ale szanse przebicia na wyższy poziom mieli piłkarze, którzy już zebrali pierwsze doświadczenia w dorosłym futbolu, jak Arkadiusz Milik i Mariusz Stępiński. Także półfinał mistrzostw Europy U17 nie przyniósł efektów na szerszą skalę, choć w kadrze byli zawodnicy, którzy przed albo po turnieju wyjechali za granicę na stałe – między innymi Gracjan Horoszkiewicz, Igor Łasicki, Sebastian Zieleniecki i Rafał Włodarczyk.

Coraz więcej juniorów zaczęło wyjeżdżać

Mniej więcej w latach 2014-2016 coraz więcej polskich juniorów zaczęło wyjeżdżać na zagraniczne testy. Powody były różne. Niektórzy chcieli na stałe zakotwiczyć w większym klubie albo w bardziej rozwiniętym systemie szkolenia. Z kolei inni chcieli zdobyć doświadczenie, by móc wkrótce trafić do dorosłego futbolu – choć tutaj oczywiście mowa o szesnasto- i siedemnastolatkach.

Hubert Adamczyk jednak trafił do Chelsea na testy już w wieku czternastu lat (w 2012 roku). Juniora Zawiszy Bydgoszcz wypatrzyli wówczas polscy skauci – Janusz i Bartosz Olędzcy. Młody Polak najpierw dwa razy był na testach, a następnie przylatywał do Londynu raz w miesiącu. Koniec końców, w wieku szesnastu lat podpisał kontrakt z klubem. Po dwóch latach wrócił do Polski, ale nie od razu odnalazł się w ligowej rzeczywistości, między innymi przez kontuzje. Można powiedzieć, że dopiero teraz, jako zawodnik Arki Gdynia, udowadnia swój potencjał.

Jako szesnastolatek do Włoch udał się z kolei Przemysław Bargiel. Pierwszy w historii Ekstraklasy zawodnik urodzony po 2000 roku początkowo przebywał na testach w Interze. Nie został tam na stałe, ale za to trafił do Milanu, gdzie występował w juniorskich kategoriach. Obecnie gra w rezerwach Śląska Wrocław.

Adam Chrzanowski (obecnie Wisła Płock) w młodym wieku trafił na testy do Manchesteru City. Klub nie zaproponował mu umowy, ale poczekał trochę czasu i dostał propozycję z Fiorentiny, którą zdecydował się przyjąć.

Bramkarze w Barcelonie, Liverpoolu i Manchesterze

Od lat mówi się, że bramkarze to "polski towar eksportowy". I w połowie lat 10. wielu juniorów grających na tej pozycji wyjeżdżało z kraju na testy, a potem zostawali za granicą na dłużej. Przykładem jest choćby 17-letni wówczas Marcin Bułka, który z Escoli Varsovia dwa razy przebywał w Barcelonie. Koniec końców, nie przyjął jej oferty, gdyż wybrał propozycję Chelsea. Tymczasem jego rówieśnik Paweł Sokół, wychowanek Korony Kielce, tak bardzo spodobał się trenerom Manchesteru City, że klub zatrzymał go na dłużej.

Uwagę Anglików przykuł także inny nastolatek. Jakub Stolarczyk z A-Klasowego Piasta Chęciny trafił na testy do Arsenalu i Swansea. Ostatecznie jednak wybrał Leicester, z którym wciąż jest związany (przebywa na wypożyczeniu w szkockim Dunfermline). Oczywiście nie można zapomnieć, że w 2016 roku Liverpool pozyskał z Ruchu Chorzów Kamila Grabarę. W tym przypadku jednak nie było testów, tylko od razu transfer definitywny.

I to nie wszyscy spośród bramkarzy. Do Evertonu na testy trafił wychowanek Stadionu Śląskiego Chorzów, Szymon Buszka. Z kolei Kacper Chorążka z Wisły Kraków podążył na testy do Manchesteru United. W obu przypadkach jednak nie doszło do transferów.

Bramkarze w Barcelonie, Liverpoolu i Manchesterze

Zawodników, którzy po testach zdecydowali się wyjechać za granicę jest wielu. Takim przykładem jest Mateusz Bogusz, który trenował z Napoli i Leeds, ale obecnie jest związany z drugim z klubów. Od testów zaczęło się także w przypadku Jakuba Ojrzyńskiego, który był sprawdzany przez Manchester United i Liverpool, ale to możliwość gry na Anfield była jego głównym celem. Wybierał także Łukasz Bejger – między dwoma ekipami z Manchesteru. Koniec końców wybrał United, gdyż uznał, że tam czuł się lepiej. Na dłużej jednak w Anglii nie został – obecnie gra w Śląsku Wrocław.

Inną drogę przeszedł zawodnik Lechii, Jan Biegański. Piłkarz aktualnie występujący w Lechii był testowany między innymi przez Chelsea. Mógł grać za granicą, gdyż miał ofertę z Lazio. Zdecydował się jednak zostać w Polsce. Innym przykładem jest Patryk Romanowski, który odrzucił testy Aston Villi oraz Spal i zdecydował się zamienić Escolę Varsovia na Legię, gdzie w tej chwili trenuje w rezerwach.

Młode talenty Escoli biorą przykład z Bułki

Obecnie testy polskich młodych zawodników za granicą są bardzo powszechne. Najbardziej to widać po Escoli Varsovia, z której co jakiś czas jeden z talentów udaje się na testy do klubu z czołowej ligi. Jak widać, Marcin Bułka okazał się impulsem i poczynania akademii z Warszawy są śledzone bardzo uważnie, także przez największych graczy na piłkarskim rynku.

Na testach we włoskim Spal przebywał Fryderyk Gerbowski, który ostatecznie zdecydował się kontynuować karierę w Polsce – obecnie gra w Wiśle Płock. Z kolei w ciągu trzech ostatnich miesięcy aż trzech zawodników udało się do zagranicznych klubów. Bartosz Żelazowski trafił na testy do Cagliari, lecz w styczniu zdecydował się na przenosiny do Francji, już na stałe. Obecnie trenuje w rezerwach Nice.

17-letni Jakub Oskędra z kolei trafił na Półwysep Apeniński. Był testowany przez Romę, ale ostatecznie został zawodnikiem Sampdorii. W tym sezonie wystąpił w 11 meczach kategorii U17.

W ostatnich dniach testy we Włoszech rozpoczął także inny zawodnik Escoli, Gustaw Żebrowski. Piłkarz rocznika 2005 wcześniej przebywał w Napoli, natomiast obecnie przebywa w Venezii. Niewykluczone, że wkrótce właśnie z tym klubem podpisze kontrakt.

Pokolenie testów

Listę polskich juniorów testowanych przez zagraniczne kluby obecnie trudno stworzyć, gdyż nawet w ciągu jednego roku było ich sporo. To tylko dowód, jak bardzo rozwija się skauting na świecie oraz jak duże zainteresowanie budzą zawodnicy trenujący w Polsce. Coraz więcej młodych piłkarzy trafia za granicę. Czasem decydują się na wyjazd w młodym wieku, czasem nie – ale okazji, by się sprawdzić w klubach czołowych lig im nie brakuje.

Kilkanaście lat temu wyjazdy młodych Polaków do zagranicznych lig na testy były rzadkością, o czym świadczyły powtarzane przez długi czas historie o pobytach Korzyma i Janczyka w Chelsea. A teraz takie praktyki są na tyle powszechne, że często przez kibiców pozostają niezauważone. Może to i dobrze? Być może powszechność testów z niektórych "zdejmuje" presję.

Jedno wydaje się pewne – za kilka lat reprezentacja Polski będzie się składać z zawodników, którzy mieli okazję przebywać na testach w zagranicznych klubach. Czy będzie to większość? O tym się przekonamy. Poznanie innego systemu powinno jednak bardziej pomóc niż zaszkodzić juniorom.