El. MŚ 2022. Ukraina wyeliminowana przez Walię. Dlaczego Mateu Lahoz nie dał karnego Ukraińcom?

Skandal w barażach? Sędzia zabrał awans Ukrainie? [WIDEO]

Pozornie sytuacja wygląda na prostą i ewidentną. Dośrodkowaną w pole karne reprezentacji Walii piłki odbił Joe Allen. W tym momencie blisko trzy metry za nim był Andrij Jarmołenko. Napastnik Ukrainy od razu zaczął biec w kierunku piłki. Allen chciał ją kopnąć lewą nogą, ale zawahał się, opóźnił kopnięcie, a gdy już zrobił zamach nogą, trafił w stopę Jarmołenki. Ukrainiec wykorzystał bowiem zawahanie Walijczyka – zdążył dobiec, wyprzedzić go i kopnąć piłkę. Nie pobiegł za nią, bo kopnięty się przewrócił. Zegar pokazywał w tym momencie czas: 39:26.

Co do podstawowych faktów nie ma żadnych wątpliwości: Jarmołenko był pierwszy przy piłce, zagrał ją, natomiast Allen w piłkę nie trafił, za to trafił w stopę rywala. Czy właśnie z tego powodu napastnik Ukrainy się przewrócił? Prawdopodobnie – wszystko na to wskazuje. Czy Jarmołenko symulował? Trudno tak nazwać upadek zawodnika, który ewidentnie został trafiony w stopę.

Jakim cudem to nie jest jedenastka dla Ukrainy? Kompromitacja Mateu Lahoza. Kolejna w życiu.#WALUKR pic.twitter.com/L8aIITHIeX

— Filip Macuda (@f_macuda) June 5, 2022

Czy będąc już trafionym w stopę, wyolbrzymił skutki faulu, aby skłonić arbitra do podyktowania rzut karnego? Być może, ale nawet najbardziej teatralne wyolbrzymianie skutków faulu nie kasuje samego faulu. Sędziowie czasem sugerują się reakcją potencjalnie sfaulowanego zawodnika, ale biorą to pod uwagę zwykle wtedy, gdy nie są pewni czy w ogóle był faul. Jeżeli faul zostanie przez arbitra zauważony, sposób upadania napastnika z reguły nie ma lub nie powinien mieć już żadnego znaczenia.

Tak więc jeśli sędzia Mateu Lahoz uznał, że był faul, to nie mógł go zignorować tylko z powodu być może niezbyt naturalnego upadku napastnika. Co zatem sprawiło, że hiszpański arbiter nie podyktował rzutu karnego dla Ukrainy? Wydaje się, że najbardziej prawdopodobne motywy są dwa.

Pierwszy: arbiter uznał, że taki rodzaj kontaktu stopy ze stopą nie powinien spowodować upadku. Czyli być może uznał, że to był normalny kontakt, normalna walka o piłkę, a napastnik przewrócił się dlatego, że chciał – że wolał postarać się o rzut karny niż dalej walczyć o piłkę. To założenie kłóciłoby się jednak z powszechnymi odczuciami co do tej sytuacji.

Drugi możliwy motyw: w akcji poprzedzającej zdarzenie w polu karnym zdarzyło się coś, co sprawiło, że sędzia lub zespół sędziów VAR uznali, że w takiej sytuacji podyktowanie rzutu karnego dla Ukrainy byłoby niewskazane i mogłoby spowodować jeszcze większe kontrowersje i krytykę niż niepodyktowanie „jedenastki”. Sędziowie VAR analizują każdą akcję, szczególnie uważnie analizują wszystkie akcje poprzedzające gole lub ewentualnie poprzedzające potencjalny rzut karny. Dlatego warto zwrócić uwagę i rozważyć, co takiego wydarzyło się w poprzedniej akcji.

Pół minuty wcześniej, gdy na zegarze była 39:03, Daniel James tuż przy przecięciu linii środkowej z linią boczną, okiwał Rusłana Malinowskiego, pobiegł z piłkę w kierunku bramki Ukrainy, a gdy zbliżał się do pola karnego i próbował minąć Ilję Zabarnego, ten wykonał subtelny ruch ciałem w lewą stronę, po którym zderzył się z Jamesem. Zdarzenie jakich wiele w piłce nożnej – czasem takie lub podobne sędziowie odgwizdują, a czasem nie. Była to sytuacja na potencjalny rzut wolny dla Walii. VAR nie interweniuje w celu podyktowania rzutu wolnego, ale takie lub podobne sytuacje może i powinien brać pod uwagę przy ocenie następnych zdarzeń, np. gdy padnie gol...

Walia straciła piłkę, zaczęła się akcja Ukrainy, po której doszło do kontrowersyjnej sytuacji w polu karnym Walii. VAR sprawdzał całą akcję, ale niestety nie wiemy, co przekazał sędziemu Lahozowi. Efekt był taki, że Lahoz nawet nie podbiegł do monitora, co oznacza, że VAR sam ocenił tę sytuację. W związku z tym możliwości są następujące:

1. VAR uznał, że Lahoz właściwie ocenił sytuację i faulu w polu karnym nie było albo ocenił, że brak karnego to nie był "jasny i oczywisty" błąd, a w związku z tym "nie trzeba/nie należy" go naprawiać.

2. VAR ocenił, że to był błąd i należałoby go naprawić, ale uznał też, że w świetle innej decyzji (np. o niepodyktowaniu rzutu wolnego dla Walii w poprzedniej akcji) sędziowie spotkaliby się z zarzutem, że "jednym gwiżdżą, a drugim nie" i że są "niekonsekwentni".

Wydaje się, że pierwsza możliwość jest bardziej prawdopodobna, ale znając różne praktyki związane z wykorzystywaniem systemu VAR drugiej możliwości też nie można wykluczyć. Protokół VAR to jedno, a jego stosowanie w praktyce to zupełnie osobna sprawa... Efekt jest taki, że wyeliminowanie Ukrainy porównywane jest z odpadnięciem Irlandii po barażu z Francją, gdy szansę awansu na Mundial w RPA w 2010 roku Irlandczycy stracili przez zagranie ręką Thierry’ego Henry. To akurat był jasny i oczywisty błąd sędziowski, ale wtedy nie było jeszcze systemu VAR. Teraz jest, ale w piłce nożnej jest też niestety zbyt duża dowolność w interpretacji "Przepisów gry", czego przykładem właśnie kluczowa decyzja sędziowska w meczu Walia – Ukraina.