| Inne

MKOl przeprowadził zamach na kombinację norweską. W imię... właściwie nie wiadomo czego

Jarl Magnus Riiber to obecnie jeden z najlepszych dwuboistów (fot. Getty Images)
Jarl Magnus Riiber to obecnie jeden z najlepszych dwuboistów (fot. Getty Images)
Michał Chmielewski, Dawid Brilowski

Pomimo starań FIS nie udało się wywalczyć miejsca dla żeńskiej kombinacji norweskiej w programie igrzysk olimpijskich. Środowisko narciarzy grzmi o hucpie i upadku zasad, ale to być może nie wszystko. Wierchuszka w Lozannie obcięła limity startującym mężczyznom i grozi palcem: jeśli dwubój nie przejdzie reform, po 2026 całkowicie go wyrzucimy. To byłby zamach na tradycję.

DALSZĄ CZĘŚĆ PRZECZYTASZ POD REKLAMĄ

Akcja propagująca żeńską kombinację norweską ruszyła dobre kilka tygodni temu. Żeby wzmocnić wizerunek i ważność tej dyscypliny przed oczami MKOl, głos za rozwojem kobiecej odmiany zabrało kilka poważnych gwiazd narciarstwa. FIS i jej ambasadorzy starali się przekonać opinię publiczną, że chociaż przez lata dwubój był wyłącznie domeną mężczyzn, to zgodnie z ideą o parytecie w programie olimpijskim zrobiono wiele, aby zachęcić do jego uprawiania także zawodniczki. Ale MKOl, który właśnie pochwalił się "najrówniejszymi płciowo igrzyskami w Mediolanie-Cortinie 2026 w historii", żeńskiej kombinacji nie chciał. Co więcej, właśnie postanowiono o drastycznym obcięciu liczby uczestników kolejnej edycji do ledwie 36 najlepszych narciarzy.

Chcesz pobiec na igrzyskach? Niesamowity pomysł w Paryżu

Czytaj też

Maratończycy podczas maratonu w Tokio (fot. Getty Images)

Chcesz pobiec na igrzyskach? Niesamowity pomysł w Paryżu

– Umieramy. Kobiety spróbują wejść na igrzyska na 2030 rok, tylko że do tej pory w ogóle może nie być już kombinacji – to gorzka opinia Erica Frenzela, legendy dyscypliny. Gorzka, ale prawdziwa. 


Kombinacja norweska na olimpijskim aucie. FIS trochę sam na to zapracował

Po tej decyzji, o której absurdalnych podstawach i tle piszemy niżej, w środowisku zagrzmiało. Do tego stopnia, że w kanałach społecznościowych FIS opublikowano nawet karykaturę, która ośmiesza komitet olimpijski i wprost mówi, że w Lozannie nie mają żadnych reguł poza chęcią zarabiania pieniędzy. Krytycy igrzysk od dawna wskazują, że działacze przy odświeżaniu programu poszczególnych edycji coraz mniej kierują się tradycjami i wartością dyscyplin, a coraz bardziej ich zwrotem marketingowym i potencjałem transmisyjnym w telewizjach. To dlatego w Paryżu zadebiutuje np. taniec breakdance, a od lat zagrożone są zapasy – jeden ze sportów-fundamentów, który ma swoje korzenie jeszcze w starożytności. Sfrustrowani postawą MKOl działacze uważają, że igrzyska zaczynają przypominać X-Games. I stają się karykaturą samych siebie.

Niestety, kombinacja – podobnie jak jeszcze kilka dyscyplin – też jest na czarnej liście. I to od przynajmniej dekady. Znalazła się na niej długo zanim w sezonie 2020/21 rozegrano pierwszą żeńską edycję Pucharu Świata. Centrala olimpijska wskazuje na jej niską atrakcyjność dla widza, zatwardziałość i niezmieniany od lat system rozgrywania zawodów. To akurat trudne do kwestionowania, bo mając dwie tak różne specjalności złożone w jedną rywalizację, można by na kilka sposobów zreformować formułę konkursów.

Chcesz pobiec na igrzyskach? Niesamowity pomysł w Paryżu

Czytaj też

Maratończycy podczas maratonu w Tokio (fot. Getty Images)

Chcesz pobiec na igrzyskach? Niesamowity pomysł w Paryżu

Vinzenz Geiger cieszy się ze złotego medalu igrzysk w Pekinie (fot. Getty Images)
Vinzenz Geiger cieszy się ze złotego medalu igrzysk w Pekinie (fot. Getty Images)

FIS, mimo że o niechęci MKOl wie od lat, niestety nie robi nic, aby zamieszać w kotle i zwrócić na siebie uwagę międzynarodowej społeczności. Zresztą, nie da się nie zauważyć, że rozwój żeńskiego dwuboju przebiegał dość chałupniczo. Szybciej chciano z niego uczynić coś ważnego niż faktycznie przebiegło oddolne budowanie się tej społeczności. Tara Gerathy-Moats wygrała pierwszą edycję Pucharu Świata po rozegraniu ledwie jednego konkursu w sezonie. Dziś jest już biathlonistką. Wiedziała, że trzeba uciekać i że dwubój – obecny w programie IO od Chamonix 1924 (pierwszych igrzysk zimowych) – zaczyna generalnie tracić na znaczeniu. Wystarczy spojrzeć, jak często męski Puchar Świata odbywa się przy pustawych trybunach lub ile zarabiają jego gwiazdy. Z królestwa wszechstronnych staje się niechcianym gorszym bratem skoków i biegów.

– Dzieci to widzą, coraz więcej juniorów ani myśli iść w kierunku kombinacji, wybierając od razu skakanie albo bieganie. To problem, ale jak zmusić kogoś do czegoś, czego nie chce? – wiele razy podkreślał m.in. Adam Małysz, prezes PZN.

Na ołtarzu równości

Tak czy inaczej, kombinacja nadal istnieje. I próbuje przeżyć, choć wjeżdża z pełną prędkością w zakręt rozrysowany przez MKOl na wątpliwej mapie olimpijskiej przyszłości. Komitet od lat działa, jakby uporczywie dążył do realizacji jakiejś ideologii. Niestety – często na ślepo, zachowując się przy tym niczym lekarz-sadysta, który po poprawnym postawieniu diagnozy, decyduje się na amputację zamiast leczenia.

Niedawno, właśnie po naciskach ze strony MKOl, z pięcioboju nowoczesnego usunięto jeździectwo. Teraz ofiarą systemu może paść kombinacja. Póki co, choć obcięto jej kwoty startowe niemal o połowę, wciąż funkcjonuje. Skupmy się więc na niej.

Argumenty przytaczane przeciwko dwubojowi są bowiem absurdalne. Najczęściej padają dwa: o nierówności płci (MKOl chciałby, aby na igrzyskach kobiety stanowiły 50 procent uczestników) oraz o zaangażowaniu zbyt małej liczby krajów w walkę o medale. Pierwszy na moment zostawmy. Drugiemu mówimy: "sprawdzam". Oto liczby:

Kombinacja norweska na igrzyskach olimpijskich
Kombinacja norweska na igrzyskach olimpijskich

Pozwólmy sobie na drobną analizę. Drogie MKOl:

1. Na pierwszych 14 (!) zimowych igrzyskach olimpijskich, od Chamonix (1924) do Sarajewa (1984), medale za kombinację norweską zdobywało siedem krajów, z których Polska, ZSRR i Szwajcaria stanowiły pojedyncze wyskoki. Również siedem (także w układzie: cztery kraje stałe + trzy "wyskoki") reprezentacji zdobywało medale na ostatnich czterech (!) ZIO.

2. Oczywiście, można powiedzieć, że liczby na korzyść historii najnowszej nabiły igrzyska w Vancouver. I że teraz mamy trzy konkurencje, a nie jedną jak dawniej. To prawda, ale trzecia konkurencja, czyli "drużynówka" i tak przynosi krążki wyłącznie tym krajom, które walczą o nie w rywalizacji indywidualnej.

Od 2002 roku, czyli momentu, w którym rywalizacja drużynowa stała się trzecią konkurencją, tylko cztery razy zdarzyło się, by miejsce na podium zajęli przedstawiciele kraju, który nie wywalczył medalu w zawodach indywidualnych. Jedynie raz (!), by medale przypadły reprezentacji nie mającej swojego człowieka w czołowej "piątce" zawodów indywidualnych (o dziwo w 2010 Eric Frenzel, najlepszy z Niemców, ukończył bieg dopiero jako 10.)

3. Reprezentanci siedmiu krajów z medalami w ostatnich czterech igrzyskach to wcale nie tragiczny wynik. Nawet, jeśli wypomnimy, że kombinacja norweska ma aż trzy konkurencje, więc do rozdania jest dziewięć krążków.

Od początku XXI wieku (sześć kolejnych igrzysk) w bobslejach na olimpijskie podium wskakiwali przedstawiciele dziewięciu narodów. W saneczkarstwie – siedmiu. Zajrzyjmy do bardziej popularnych dyscyplin. Jazda panczenistów na 10 000 metrów przyniosła Holandii 13 z 21 możliwych medali w ostatnich siedmiu igrzyskach. Czy ktoś grzmi o przymusowym zwiększeniu różnorodności?

Eric Frenzel na trasie biegu do olimpijskiej kombinacji w Pekinie (fot. Getty Images)
Eric Frenzel na trasie biegu do olimpijskiej kombinacji w Pekinie (fot. Getty Images)

Mała liczba krajów w kombinacji to mit. A równość da się zapewnić

Mając na uwadze przytoczone fakty, wróćmy do stawianych zarzutów. Na pierwszy ogień: nierówność płci. Zlikwidowanie jej wydaje się być banalnie proste. Wystarczy do programu igrzysk dołączyć kombinację norweską kobiet.

Nie trzeba nawet dodatkowego kompletu medali. Nową konkurencję można przecież wprowadzić w miejsce "drużynówki", która od początku jest po prostu drugą szansą dla tych samych zawodników, którzy i tak walczą o medale indywidualnie. Kontrargument, że dwuboistki są na zbyt niskim poziomie, MKOl sam wytrącił sobie z rąk nie tak dawno – dołączając monoboby, nie będące nawet w Pucharze Świata.

Zarzut o małej liczbie liczących się krajów można uznać natomiast za... częściowo nieprawdziwy. Nie da się bowiem w uczciwy sposób wpływać systemowo, by jeden z narodów zdobywał mniej medali, a inny więcej. Można jedynie rozwijać dyscyplinę i sprawiać, że kolejne państwa będą dołączać do konkurencji. A to się właśnie dzieje!

Na igrzyskach w Pekinie w kombinacji norweskiej wzięli udział reprezentanci 18 krajów. To rekord, który... w najbliższej przyszłości nie zostanie już poprawiony. Winne temu nie jest bynajmniej małe zainteresowanie dwubojem klasycznym w krajach "egzotycznych", a działanie MKOl.

Międzynarodowy Komitet Olimpijski postanowił, że na igrzyskach w Mediolanie wystartuje zaledwie 36 kombinatorów. To nieco ponad połowa liczby olimpijczyków z Pekinu (było ich 55). Komitet może być dumny: jednym ruchem sprawił, że kobiety będą stanowiły 47, a nie 46 procent uczestników, a przy tym zapewnił sobie zwycięstwo w tej dyskusji.

W 2026 roku znowu żadna nowa nacja (prawdopodobnie) nie wywalczy medalu w kombinacji, a do tego na starcie zobaczymy mniej reprezentowanych krajów niż ostatnio. A to oznaczać będzie, że z pacjentem coraz gorzej! Po amputacji zaproponowana zostanie eutanazja. Wszak kombinacja to dyscyplina stara – zbyt stara, by przynosić zyski.

Następne

Adam Małysz. (fot. PAP)
00:04:31

Pierwszy wywiad Małysza-prezesa. "Muszę porozmawiać ze Stochem"

Adam Małysz i Apoloniusz Tajner
00:05:09

Apoloniusz Tajner po zastąpieniu przez Małysza: czuję ulgę i spokój

Pierwszy wywiad Małysza-prezesa. "Muszę porozmawiać ze Stochem"
Adam Małysz. (fot. PAP)
Pierwszy wywiad Małysza-prezesa. "Muszę porozmawiać ze Stochem"

Adam Małysz i Apoloniusz Tajner
Apoloniusz Tajner po zastąpieniu przez Małysza: czuję ulgę i spokój

Zobacz też
Alpejski Święty Graal. "Tu oddziela się herosów od... pacjentów"
fot. Gettyimages
polecamy

Alpejski Święty Graal. "Tu oddziela się herosów od... pacjentów"

| Inne 
20 lat minęło... Zobacz debiut Stocha w Pucharze Świata!
(fot. TVP1)

20 lat minęło... Zobacz debiut Stocha w Pucharze Świata!

| Skoki 
Walka o kolejne medale. Sprawdź piątkowy program w Planicy
Polscy skoczkowie podczas dnia medialnego (fot. Justyna Skubis/ TVP Sport)

Walka o kolejne medale. Sprawdź piątkowy program w Planicy

| Inne 
Pierwsze medale MŚ i treningi skoczków. Sprawdź czwartkowy program w Planicy
MŚ Planica 2023: program i terminarz w czwartek 23.03.2023

Pierwsze medale MŚ i treningi skoczków. Sprawdź czwartkowy program w Planicy

| Inne 
MŚ Planica: sprawdź program na środę. Polki wystąpią w kwalifikacjach
MŚ Planica 2023: terminarz w środę 22.02. O której godzinie starty Polaków?

MŚ Planica: sprawdź program na środę. Polki wystąpią w kwalifikacjach

| Inne 
Planica 2023. Monika Skinder przed MŚ: żal, że nie wystawiamy sztafety
(fot. TVP)

Planica 2023. Monika Skinder przed MŚ: żal, że nie wystawiamy sztafety

| Inne zimowe 
Lider kadry przyznaje: Planica? Wiemy, że to mekka skoczków
(fot. TVP)
polecamy

Lider kadry przyznaje: Planica? Wiemy, że to mekka skoczków

| Inne zimowe 
Rosjanie na MŚ w Planicy? FIS musiał się tłumaczyć...
Aleksander Bolszunow (fot. Getty Images)

Rosjanie na MŚ w Planicy? FIS musiał się tłumaczyć...

| Inne 
Jewhen Marusiak sensacją PŚ. "Na Ukrainie to... sport niszowy"
(fot. Getty)

Jewhen Marusiak sensacją PŚ. "Na Ukrainie to... sport niszowy"

| Skoki 
Kadra na MŚ liczy... dwie osoby. "W kraju pewnie nikt o mnie nie wie"
Peruwiańczycy w MŚ (fot. Materiał własny)
tylko u nas

Kadra na MŚ liczy... dwie osoby. "W kraju pewnie nikt o mnie nie wie"

| Inne 
Polecane
Najnowsze
Miał wesprzeć Wisłę Kraków, a trafił do szpitala. Jest w ciężkim stanie
Miał wesprzeć Wisłę Kraków, a trafił do szpitala. Jest w ciężkim stanie
fot. Tomasz Markowski
Mateusz Miga
| Piłka nożna / Betclic 1 Liga 
Jarosław Królewski oraz Jakub Błaszczykowski z Thomasem Kokosinskim (fot. PAP / TVP)
Sabalenka była za mocna! Świątek nie obroni tytułu
Iga Świątek (fot. PAP/EPA)
pilne
Sabalenka była za mocna! Świątek nie obroni tytułu
| Tenis / Wielki Szlem 
To oni powalczą o awans w trudnej grupie! Skład Polaków na Euro U21
Reprezentacja Polski U21 (fot. PAP/DPA)
To oni powalczą o awans w trudnej grupie! Skład Polaków na Euro U21
Przemysław Chlebicki
Przemysław Chlebicki
Socca, ME: Polska – Włochy [SKRÓT]
Reprezentacja Polski w socca (fot. playarena.pl)
Socca, ME: Polska – Włochy [SKRÓT]
| Piłka nożna 
Polacy awansowali do fazy pucharowej mistrzostw Europy!
Reprezentacja Polski w socca (fot. playarena.pl)
Polacy awansowali do fazy pucharowej mistrzostw Europy!
| Piłka nożna 
"Here we go"! Manchester City będzie miał nowego obrońcę
Omar Marmoush i Rayan Ait-Nouri (fot. Getty Images)
"Here we go"! Manchester City będzie miał nowego obrońcę
FOTO
Wojciech Papuga
Komplet punktów Polek! Sprawdź tabelę siatkarskiej Ligi Narodów
Tabela Ligi Narodów siatkarek 2025 – na którym miejscu reprezentacja Polski? (fot. PAP)
Komplet punktów Polek! Sprawdź tabelę siatkarskiej Ligi Narodów
| Siatkówka / Reprezentacja 
Do góry