Piąty rok trwa dyskusja o budowie na Wielkiej Krokwi tunelu, który osłoniłby rozbieg największej polskiej skoczni narciarskiej. Inicjatorzy z pracowni Archigeum zdobyli grant na projekt, a teraz zbliżają się do testów prototypu. Dzięki budowli skoczkowie mają zyskać laboratoryjne warunki. Tylko że zimą 2022/23 w Pucharze Świata opady odnotowano w ledwie sześciu z 39 konkursów. To za mało, żeby FIS wymusił na organizatorach taką inwestycję.
>> SZWAJCARSKI SKOCZEK ZASKOCZYŁ. "ZNAM 300 SŁÓW PO POLSKU!"
"Bydgoszczanie zmienią oblicze sportu". "Rewolucjoniści", "Zmienią lot historii" i kilka innych tytułów o takim wydźwięku – to wszystko można przeczytać w mediach o "nowatorskim" projekcie tunelu osłonowego, który niebawem ma pokryć rozbieg Wielkiej Krokwi. Idea, o której środowisko skoków narciarskich pierwszy raz usłyszało pięć lat temu, ma się zmaterializować w przyszłym roku.
Brakuje tylko odpowiedzi na podstawowe pytanie: po co?
Tunel na rozbiegu Wielkiej Krokwi jak z gry komputerowej. Dla jednakowych warunków
Prototyp, za którego wymyślenie i wykonanie odpowiada bydgoska firma Archigeum, miał podobno stanąć na terenie COS Zakopane już w 2023 roku. Teraz portal skijumping.pl poinformował o przesunięciu instalacji. Na ukończenie prac potrzeba miesiąca, a wstrzelenie się w kalendarz pracy skoczków nie jest łatwe, bo Zakopane to główna baza treningowa klubów i kadry narodowej. Na razie system w mniejszej skali sprawdzano w Instytucie Lotnictwa w Warszawie. Pracownia skonstruowała modele trójwymiarowe po to, żeby rozwiać wątpliwości dotyczące jego wpływu na skoczków. Pesymiści spekulowali, czy po wyjechaniu z zadaszenia i odbiciu się z progu nagłe opuszczenie laboratoryjnych warunków (a właśnie stworzenie takich przyświeca projektantom) nie wybije zawodników z równowagi. Mówiąc wprost: czy nie będzie to niebezpieczne.
Odpowiedź na to pytanie podobno jest satysfakcjonująca.
Archigeum, której nazwa może być pamiętana m.in. z ostatniej przebudowy Średniej Krokwi czy nieudanej współpracy z Harrachovem, włożyła w przedsięwzięcie ogrom pracy. Jej przedstawiciele rozmawiali z PZN, zyskali aprobatę FIS (jeszcze za czasów Waltera Hofera), a drogę do konkretów utorował opiewający na ponad 5 mln złotych grant z Unii Europejskiej. Założeniem projektu, który łudząco przypomina futurystyczną skocznię K300 z gry "Skoki Narciarskie 2005", jest wyeliminowanie ze skoków problemów z kapryśną aurą. Mając zadaszenie – przekonywali autorzy – każdy skoczek otrzyma jednakowe warunki na rozbiegu. A jego zarządcy nie będą musieli martwić się ani skutkami opadów deszczu, ani gęstego śniegu.
– Tunel będzie przezroczysty. Nie zasłoni kibicom widoku – zachwalał Przemysław Gawęda z Archigeum i dodawał, że dodatkowym atutem będzie osłona przed promieniami słońca.
Realny rozmiar problemu do rozwiązania: 6 z 39 konkursów
– W tej chwili możemy usuwać ręcznie z rozbiegu 90-95 procent opadów. Tunel zapewniłby sto – potwierdzał zainteresowanie Hofer, którego TVP Sport pytała o temat już w styczniu 2019 roku.
Tyle z teorii, chociaż ta zdaje się nie zakładać ograniczenia widoczności śniegiem, który w trakcie opadu zalegałby na dachu tunelu. Tym samym, przed którym miałaby chronić konstrukcja. Oczywiście, ten w trakcie zawodów na bieżąco mogłaby zsuwać obsługa. Z drugiej strony, ta inwestycja z założenia ma wyeliminować konieczność jej zatrudniania. Mowa o tzw. dmuchaczach, których widok wzdłuż rozbiegów od lat jest normą w trakcie konkursów. Byłoby absurdem, gdyby ci wciąż stali na skoczni, ale już nie z dmuchawami, tylko zestawem mioteł.
– Obliczyłem, że za pieniądze na tunel można opłacać dmuchaczy przez ponad 100 lat i to na każdy trening – mówił na łamach sport.pl Jan Winkiel, sekretarz PZN.
Obliczeń, które poddają misję tunel pod wątpliwość, jest więcej. Ponad połowa skoczni używanych w PŚ jest całkowicie położona na północnym stoku, więc słońce (zimą słabsze) nie topi nawierzchni. Co więcej, w sezonie 2022/23 Pucharu Świata mężczyźni wzięli udział w łącznie 39 konkursach. Z protokołów sędziowskich wynika, że jakiekolwiek opady odnotowano w sześciu. Do tego w trzech z nich opad określono jako "lekkie". Lekkie, czyli takie, gdzie z problemem radzą sobie odpływy wody, dmuchawy i bieżące wsparcie przedskoczków.
Nie dziwi zatem, że dziś ludzie z PZN nie bardzo chcą się wypowiadać na temat inwestycji. Przyglądają się, bo to nie oni, lecz COS zarządza Wielką Krokwią. To tam pali się zielone światło. Sprawdziliśmy jednak, że do tej pory ośrodek nie dokonywał publicznego zamówienia na budowę tunelu. Nawet jeżeli prototyp i jego testy spadną Zakopanemu za darmo w ramach rozwoju nauki, to po ew. zatwierdzeniu projektu jego twórcy z pewnością zechcą go sprzedawać. Można założyć, że wobec rosnących cen materiałów i rozmiaru inwestycji mowa o kwotach idących w miliony.
Wciąż więc do końca nie wiemy: po co?
Zadaszenie całej skoczni – tak. Tylko że skoki są na to za biedne
Przyjmując hipotetycznie, że tunel kosztowałby 5 mln zł (tyle co otrzymany grant) i tak jest to równowartość budowy kompleksu trzech juniorskich skoczni. A tych w Polsce brakuje bardziej niż efektownej instalacji na obiekcie seniorskim.
Oczywiście, każdy wydaje pieniądze według uznania. Tylko że tutaj mówimy o idee-fix, która aktualnie w skokach nie wydaje się być warta takich nakładów. Dlatego środowisko w sporej mierze dziwi się planom związanym z tunelem. We współczesnych skokach bowiem kluczowy wpływ na skok mają warunki w locie, a nie na najeździe. Tutaj sprawę w dużej mierze rozwiązał już system sztucznie mrożonych torów lodowych, który rozwinięto w ostatniej dekadzie. Mają go niemal wszystkie skocznie z kalendarza PŚ, całoroczne tory stały się niemal standardem FIS. W sytuacji, gdy wciąż nie wszędzie dysponują nawet siatkami przeciwwietrznymi, tunel nigdy nim nie zostanie.
Dużo więcej pożytku byłoby z całkowicie zadaszonej skoczni. Takie pomysły już były, Finowie rozważali nawet przykrytego mamuta. Ten i wszystkie inne spaliły jednak na panewce. Skoki to zbyt biedny i mały sport, aby opłacało się inwestować w tak ekskluzywne nowinki. Zwłaszcza gdy te załatwiają tylko część problemu, a nie cały.
231.1
228.9
226.0
225.7
225.5
225.3
225.0
218.2
214.6
212.4
212.0
12
211.6
13
211.0
14
210.0
15
209.1
208.5
205.8
18
205.3
19
202.9
20
202.5
21
202.1
22
201.2
23
197.0
196.7
25
196.4
195.0
27
193.6
193.4
193.2
191.5
1
813.4
2
809.3
3
802.5
4
762.1
5
699.9
6
681.3
7
667.2
8
601.6
9
383.9
10
382.6
11
382.3
12
380.8
1
543.5
2
539.5
3
535.4
4
507.2
5
471.2
6
453.5
7
445.8
8
412.2
9
383.9
10
382.6
11
382.3
12
380.8
13
178.5
14
163.0
15
153.6
131.6
129.8
129.6
129.0
126.5
121.4
121.1
8
117.9
117.7
10
117.6
11
112.2
12
111.6
13
110.6
110.5
15
109.9
108.7
108.3
18
106.7
19
106.2
20
106.0
21
104.1
22
103.9
23
101.7
24
101.0
25
100.5
99.8
27
98.7
28
98.4
95.0
93.3
1
328.8
2
277.4
3
274.4
4
273.3
5
270.1
6
262.8
7
260.2
8
259.3
9
254.0
10
248.6
11
244.8
12
241.0
13
232.0
14
230.6
15
230.0
16
228.6
17
228.0
18
220.5
19
214.3
20
210.8
21
207.5
22
204.1
23
200.2
24
195.0
25
193.5
26
190.6
27
188.5
175.8
29
174.0
30
170.3
Kliknij "Akceptuję i przechodzę do serwisu", aby wyrazić zgody na korzystanie z technologii automatycznego śledzenia i zbierania danych, dostęp do informacji na Twoim urządzeniu końcowym i ich przechowywanie oraz na przetwarzanie Twoich danych osobowych przez nas, czyli Telewizję Polską S.A. w likwidacji (zwaną dalej również „TVP”), Zaufanych Partnerów z IAB* (960 firm) oraz pozostałych Zaufanych Partnerów TVP (88 firm), w celach marketingowych (w tym do zautomatyzowanego dopasowania reklam do Twoich zainteresowań i mierzenia ich skuteczności) i pozostałych, które wskazujemy poniżej, a także zgody na udostępnianie przez nas identyfikatora PPID do Google.
Twoje dane osobowe zbierane podczas odwiedzania przez Ciebie naszych poszczególnych serwisów zwanych dalej „Portalem”, w tym informacje zapisywane za pomocą technologii takich jak: pliki cookie, sygnalizatory WWW lub innych podobnych technologii umożliwiających świadczenie dopasowanych i bezpiecznych usług, personalizację treści oraz reklam, udostępnianie funkcji mediów społecznościowych oraz analizowanie ruchu w Internecie.
Twoje dane osobowe zbierane podczas odwiedzania przez Ciebie poszczególnych serwisów na Portalu, takie jak adresy IP, identyfikatory Twoich urządzeń końcowych i identyfikatory plików cookie, informacje o Twoich wyszukiwaniach w serwisach Portalu czy historia odwiedzin będą przetwarzane przez TVP, Zaufanych Partnerów z IAB oraz pozostałych Zaufanych Partnerów TVP dla realizacji następujących celów i funkcji: przechowywania informacji na urządzeniu lub dostęp do nich, wyboru podstawowych reklam, wyboru spersonalizowanych reklam, tworzenia profilu spersonalizowanych reklam, tworzenia profilu spersonalizowanych treści, wyboru spersonalizowanych treści, pomiaru wydajności reklam, pomiaru wydajności treści, stosowania badań rynkowych w celu generowania opinii odbiorców, opracowywania i ulepszania produktów, zapewnienia bezpieczeństwa, zapobiegania oszustwom i usuwania błędów, technicznego dostarczania reklam lub treści, dopasowywania i połączenia źródeł danych offline, łączenia różnych urządzeń, użycia dokładnych danych geolokalizacyjnych, odbierania i wykorzystywania automatycznie wysłanej charakterystyki urządzenia do identyfikacji.
Powyższe cele i funkcje przetwarzania szczegółowo opisujemy w Ustawieniach Zaawansowanych.
Zgoda jest dobrowolna i możesz ją w dowolnym momencie wycofać w Ustawieniach Zaawansowanych lub klikając w „Moje zgody”.
Ponadto masz prawo żądania dostępu, sprostowania, usunięcia, przenoszenia, wniesienia sprzeciwu lub ograniczenia przetwarzania danych oraz wniesienia skargi do UODO.
Dane osobowe użytkownika przetwarzane przez TVP lub Zaufanych Partnerów z IAB* oraz pozostałych Zaufanych Partnerów TVP mogą być przetwarzane zarówno na podstawie zgody użytkownika jak również w oparciu o uzasadniony interes, czyli bez konieczności uzyskania zgody. TVP przetwarza dane użytkowników na podstawie prawnie uzasadnionego interesu wyłącznie w sytuacjach, kiedy jest to konieczne dla prawidłowego świadczenia usługi Portalu, tj. utrzymania i wsparcia technicznego Portalu, zapewnienia bezpieczeństwa, zapobiegania oszustwom i usuwania błędów, dokonywania pomiarów statystycznych niezbędnych dla prawidłowego funkcjonowania Portalu. Na Portalu wykorzystywane są również usługi Google (np. Google Analytics, Google Ad Manager) w celach analitycznych, statystycznych, reklamowych i marketingowych. Szczegółowe informacje na temat przetwarzania Twoich danych oraz realizacji Twoich praw związanych z przetwarzaniem danych znajdują się w Polityce Prywatności.