Zmowa milczenia na Kubie? Ulubieniec Castro oskarżony o pedofilię

"To nie z Chin". Szalona teoria boksera o koronawirusie

Urodził się w 1967 roku w Guantanamo - mieście, które 35 lat później zyska złą sławę. Tam Amerykanie otworzyli bazę Marynarki Wojennej Stanów Zjednoczonych, dzierżawiąc teren od Kubańczyków. Później zbudowali więzienie wokół którego po latach pojawiło się wiele kontrowersji i zarzutów. Jednocześnie świat sportu patrzy na to miejsce przez pryzmat sukcesów, dzisiaj chyba nie do powtórzenia. Savon może być ostatnim z elitarnej generacji potrójnych mistrzów olimpijskich.

Od Gołoty do legendy

Po 1985 roku zdominował światową scenę wagi ciężkiej w boksie olimpijskim. Jego marsz zaczął się od mistrzostw świata juniorów w Bukareszcie. W stolicy Rumunii w wielkim finale pokonał... Andrzeja Gołotę. Nastolatek z Polski był objawieniem turnieju, ale w starciu z o rok starszym Kubańczykiem nie miał szans. Rywalizację w drugiej rundzie przerwał trener biało-czerwonych, Czesław Ptak.


 Rok później Savon był już najlepszy w turnieju seniorów w amerykańskim Reno, sukces powtórzył w 1989 roku w Moskwie. Był wielkim faworytem IO w Seulu, ale tamten turniej Kuba zbojkotowała na znak solidarności z Koreą Północną, do spółki z Etiopią i Nikaraguą. Złoto mistrzostw świata zdobywał aż sześciokrotnie. Pokonywał podczas tych zmagań późniejszych zawodowców, między innymi, Davida Tuę, Kirka Johnsona, Luana Krasniqiego i Rusłana Czagajewa. Na najwyższym stopniu podium igrzysk olimpijskich stawał trzykrotnie - w Barcelonie (1992), Atlancie (1996) i Sydney (2000). Nadzieję na zwycięstwo odbierał Danellowi Nicholsonowi, Sułtanowi Ibragimowowi i raz jeszcze Krasniqiemu.

Savon stał się drugim Kubańczykiem w historii, który mógł pochwalić się taką kolekcją olimpijskiego złota. Pierwszym był zmarły w 2012 roku Teofilo Stevenson, który nie miał sobie równych w Monachium, Montrealu i Moskwie (wtedy zabrakło na starcie igrzysk 63 reprezentacji ze względu na bojkot krajów Zachodu wynikający z pogłębienia zimnej wojny). W historii takim wyjątkowym "hat-trickiem" popisał się jeszcze powojenny bohater z Węgier, Laszlo Papp.

Savon efektownie nokautujący Tuę:

"Ninote", czyli "Wielki dzieciak" (pseudonim Savona) karierę zakończył w 2001 roku w blasku chwały, jako symbol zwycięstwa nad imperialistycznymi krajami świata. Wygrał aż 358 walk, wyższość rywali uznając tylko 17 razy. I siedemnaście lat później do opinii publicznej dostały się informacje, które błyskawicznie mogą zburzyć latami budowany pomnik pięściarza…

Zarzuty okryte hańbą

7 listopada 2018 roku niezależne kubańskie media informują, że Savon został oskarżony o gwałt na dwunastoletnim chłopcu. Haniebną sprawę zgłosiła rodzina dziecka, a wielki przed laty sportowiec trafił do aresztu. Sprawę nagłośnił dziennikarz Abraham Jimenez Eona z miesięcznika "Gatopardo" zajmującego się Ameryką Łacińską. Kuba przez ponad miesiąc ukrywała ten fakt. Pojawiły się pogłoski, że o sprawie nie planowała informować opinii publicznej, w obawie przed zniszczeniem bohatera rewolucji.

Savon przetrzymywany był tymczasowo w Hawanie, do więzienia Combinado del Este o zaostrzonym rygorze trafił 30 września. Tego samego dnia, dokładnie osiemnaście lat wcześniej w Sydney pokonał w finale olimpijskim 21:13 Sułtana Ibragimowa i świętował trzecie złoto na najważniejszej imprezie czterolecia. Był chorążym reprezentacji Kuby, która tylko w boksie wywalczyła dwa brązowe i cztery złote medale.



 W tym zakładzie karnym Eona miał informatora. Wieloosobowe cele, a dookoła nędza. Osadzonych przy wejściu do budynku witał mural przedstawiający uśmiechnięte twarze Fidela Castro (zmarł w 2016 roku, był faktycznym przywódcą Kuby w latach 1959-2008) i byłego prezydenta Wenezueli Hugo Chaveza (zmarł w 2013 roku). Panów łączyły nie tylko socjalistyczne poglądy, ale również przyjaźń.

Współwięźniowie, których kodeksem honorowym jest tzw. oschła relacja z oskarżonym o gwałt, a w szczególności molestowanie seksualne dzieci, w przypadku Savona mieli zachowywać się inaczej. Pięściarz przez kilkanaście dni był osowiały, chował się w kącie celi, nie nawiązywał żadnego kontaktu. Był wiecznie zaniepokojony, miewał stany lękowe. Nie dochodziło jednak do zamieszek, a po kilku tygodniach mógł liczyć nawet na przychylność osadzonych. Sam raczył ich opowieściami ze sportowych aren i różnych zakątków świata, o których niektórzy nigdy nie słyszeli. Taka "popularność" miała nie spodobać się władzy.

Przez lata bożyszcze narodu, w zakładzie karnym był sam. Wizyt nie składali mu nawet najbliżsi członkowie rodziny. Jednym z nielicznych, który zdecydował się na odwiedziny był Javier Sotomayor, rówieśnik i mistrz olimpijski z Barcelony w skoku wzwyż. W 1993 roku ustanowił niepobity do dzisiaj rekord świata, wynoszący 2 metry i 45 centymetrów. Na listach wyników rządził od 1988 roku.


Po kilku tygodniach Savon został przeniesiony z Combinado del Este, więc pracownik "Gatopardo" stracił źródło kolejnych informacji. Zastanawiające i szokujące jest, że od tego czasu nie ma żadnych informacji dotyczących losów Savona. Opinia publiczna nie wie, jaki jest wyrok sądu i co dalej z legendą. Milczenie lubi plotki, które ponownie cofają nas w czasy sportowej świetności "Ninote".

Wymarzony "produkt" Castro

– Ulubiony sportowiec Fidela Castro? Savon! – bije po oczach nagłówkiem amerykański CNN. Zamiłowanie dyktatora do pięściarstwa nie dziwiło. Od lat jest to sport narodowy na Kubie, niemal równie popularny jak taniec, śpiew i cuba libre. Do dzisiaj kubańska szkoła boksu jest niedoścignionym wzorem do naśladowania. Anglicy w celu zbliżenia się do osiągnięć 11 milionowej wyspy przed "swoimi" igrzyskami w Londynie, wydali miliony funtów na zbudowanie specjalistycznego ośrodka w Sheffield. W Hawanie nie ma milionów, a są sukcesy. Spośród 188 kubańskich medali olimpijskich aż 63 to zasługa pięściarzy. W tabeli wszech czasów Kubańczycy ustępują jedynie odwiecznym konkurentom, czyli Stanom Zjednoczonym.

Savon stał się symbolem państwa według Castro. Potężny, mierzący 195 cm nieustraszony mężczyzna, bijący wszystkich jak leci. Ubogi chłopiec, który urodził się w Guantanamo i tam pokazał klasę, która pozwoliła mu pójść w świat i nie mieć sobie równych. Symbol odpowiedniego działania sztandarowego systemu szkolenia dzieci i młodzieży. W wieku 14 lat trafił do elitarnego internatu w Hawanie, który miał być najlepszym w świecie ośrodkiem kształcenia przyszłych czempionów ringów amatorskich. To właśnie dla takich jak on młokosów rozstawiono prawie 4000 ringów. Były liny i maty, choć w kraju brakowało wielu podstawowych środków do życia.


Święta postać sportu na Kubie, w dodatku umiłowana przez przywódcę. – Moi rodzicie wyrazili zgodę, abym dołączył do tej szkoły, widząc we mnie dryg. Byłem zachwycony. Miałem 14 lat i nie byłem w stanie skrzywdzić choćby muchy. Starsi chłopcy dawali mi wciry. Gdy w końcu nauczyłem się podstaw boksu i na sparingu trafiłem jednego z nich, został ciężko znokautowany, wisząc na linach przez dobre 15 sekund. Myślałem, że go zabiłem – wspominał początki.

Prowadzona przez kubańskich emigrantów z siedzibą w Hiszpanii witryna Cibercuba wskazywała, że haniebne zarzuty wobec Savona pojawiały się wcześniej, ale "rewolucja mu wybaczyła".


 Szokował poza ringiem


Po okropnych doniesieniach z 2018 roku zaczęto wracać wspomnieniami do Savona, choć nie dotyczyły one popisów w ringu. Kubańczyk był stałym uczestnikiem cenionego na przełomie lat osiemdziesiątych i dziewięćdziesiątych turnieju w Usti nad Łabą w Czechach. Gościł tam aż sześciokrotnie, cztery razy wygrywając zawody. Pokonał między innymi Sułtana Ibragimowa z Rosji, który w 2007 roku został mistrzem świata zawodowców federacji WBO w wadze ciężkiej.



Wtedy też nasi zawodnicy mieli okazję z bliska obserwować rosłego króla nokautu, choć część jego zachowań była po prostu szokująca. Podczas przypadkowego spotkania w saunie Savon czuł się zupełnie nieskrępowany, wykonując obsceniczne gesty w kierunku nieznajomych, co budziło konsternację i niesmak. Będąc poza Kubą miał również dość jawnie manifestować homoseksualizm, o czym mówiło się w kuluarach.

W latach sześćdziesiątych ubiegłego stulecia, tuż po przejęciu władzy, Castro brutalnie prześladował środowiska LGBT. W pierwszych latach sprawowania władzy wypędził z wyspy ponad 10 tysięcy przedstawicieli mniejszości seksualnej. El Comandante zabraniał homoseksualistom piastowania urzędów państwowych, publicznie wyrażając się o nich jako o "wrogach rewolucji". W końcu stworzył obozy pracy przymusowej, do których trafiały osoby homoseksualne, harując w nich po 16 godzin dziennie, siedem dni w tygodniu. Kuba w tamtych czasach stała się symbolem prześladowań i systemowej dyskryminacji środowisk LGBT.

Kary za związki jednopłciowe zostały zniesione dopiero w 1990 roku. Homoseksualiści uzyskali równouprawienie dopiero w 2018 roku. Duży w tym udział miała bratanica Fidela, córka brata Raula, Mariela Castro, odpowiadająca za edukację seksualną.

Fortuna za Tysona

Savonowi nie było dane spróbować sił w zawodowym pięściarstwie. Ta odmiana boksu została zakazana przez Castro w 1962 roku. W czasach szczytu sportowej formy mógłby więc trafić na złote lata wagi ciężkiej, w których boksowali tacy jak Lennox Lewis, Evander Holyfield, Riddick Bowe, Mike Tyson, George Foreman i wielu innych, a wśród nich chociażby Andrzej Gołota. Jedyną drogą do zawodowstwa była ucieczka z ojczyzny, tym tropem poszło wielu kolegów z kadry. Pierwszy sygnał dał Joel Casamayor, złoty medalista wagi koguciej z Barcelony, który opuścił drużynę tuż przed turniejem w Atlancie, nielegalnie oddalając się ze zgrupowania w Meksyku. Nawet największe triumfy nie były doceniane przez panującą władzę, a czarę goryczy przelały nagrody-widmo za sukces w Hiszpanii. Casamayorowi obiecano między innymi samochód, którego nigdy nie dostał, ale w zamian otrzymał… chiński rower i świnię. Własnościowego mieszkania także nie zobaczył.


 – Chciałem w końcu walczyć dla siebie i rodziny, nie tylko dla Fidela - opowiadał rozgoryczony po ucieczce do Stanów Zjednoczonych. Nie miał możliwości powrotu do ojczyzny, bowiem groziłoby mu więzienie i rozbrat z boksem. Nieprzyjemności miała pozostająca na Kubie matka. Pewnego dnia policja przeszukała jej mieszkanie, konfiskując wszystkie pamiątki związane z synem, między innymi medale. Podobno funkcjonariusz wykrzykiwał: "Twój syn sprzedał się za coca-colę". Casamayor zdobył mistrzowskie pasy WBA i WBC w dwóch kategoriach wagowych, zarobił setki tysięcy dolarów. Karierę zakończył w 2011 roku.

Savon mógł liczyć na większą przychylność władz, a jak na warunki kubańskie żył na wysokim poziomie, choć finanse nie równały się z tymi, które czekały na niego w USA. Za walkę z Mike'em Tysonem oferowano mu 10 milionów dolarów. Majątek. Promotor Don King za wszelką cenę dążył do konfrontacji dwóch światów, dwóch stylów, dwóch zwaśnionych państw. Savon nie był zainteresowany.

– Nie chcę tych pieniędzy, tej brudnej sławy. Walczę dla mojego dumnego kraju, dla wszystkich rodaków. Tylko to się dla mnie liczy. Gdy porzucasz miłość pięknej rodziny, zostajesz z niczym – odpowiadał zawsze w podobnym tonie. Oddanie Kubańczyków dla ojczyzny, wynikające z ideologii, którą byli od dziecka karmieni przedstawia nagrodzony film biograficzny "Yuli", opowiadający o życiu i patriotyzmie znakomitego tancerza baletowego Carlosa Acosty.

Historia niedoszłej potyczki z Tysonem, z fortuną w tle, wraca po latach, bowiem niezależne kubańskie media mają teorię, że Savon być może doskonale wiedział, iż jeśli zdecyduje się na opuszczenie Gorącej Wyspy, to władza będzie miała w zanadrzu dowody dyskwalifikujące go i zażąda deportacji. Nie ma jednak twardych dowodów potwierdzających ten spisek.

Brudna polityka

W rodzinie Savonów kłopoty zaczęły się piętrzyć. Na kilka tygodni przed pojawieniem się w prasie informacji dotyczących zarzutu dla trzykrotnego mistrza olimpijskiego, zatrzymano jego syna, Felixa Mario. Został oskarżony o rabunek i przemoc, a ofiarą miała być kobieta poznana w jednej z dyskotek w Hawanie.

Znalazł się w więzieniu Combinando del Este, do którego niedługo później trafił również ojciec. Spędził tam 23 dni, co zdaniem informatorów portalu CiberCuba było wyjątkowo łagodnym potraktowaniem sprawy, wynikającym być może z koneksji rodzinnych.

Pech dosięgnął również bratanka Felixa, Erislandy’ego Savona. Mistrz świata w boksie amatorskim w 2017 roku w wadze ciężkiej, miał nadzieję nawiązać do wyników wujka i zdominować olimpijskie rozgrywki. W 2016 roku w Rio de Janeiro wywalczył „tylko” brąz. Cztery lata wcześniej w Londynie musiał obejść się smakiem, przegrywając w kontrowersyjnych okolicznościach z Anthonym Joshuą zaledwie punktem, 16:17. W przyszłym roku w Tokio kolejnej szansy już nie dostanie, bowiem stracił miano lidera w tej kategorii wagowej, a jego miejsce zajął wspaniały Julio Cesar La Cruz, mistrz olimpijski z Rio dywizji półciężkiej.

Wciąż niewyjaśniona pozostaje sprawa 52-letniego Savona seniora. Cisza zastanawia. Jeden z kubańskich komentatorów sportowych, Anibal Oliva, puentuje przygnębiające doniesienia. – Polityka polega na ukrywaniu tego rodzaju wydarzeń, by nie splamić instytucji. Prawdy nie da się ukryć, ona zawsze wyjdzie na wierzch. Savon przez lata wielbił i sławił Kubę, ale musi być osądzony tak, jak na to zasługuje.

Piotr Jagiełło