| Skoki

Najpierw Adam wygrał, a potem miał wpaść na dopingu. Jak uratowano Małyszomanię

Skoki narciarskie. Turniej Czterech Skoczni. Adam Małysz w 2001 roku mógł wpaść na dopingu. Tak przynajmniej myślał
Po 20 latach od pamiętnego wybuchu Małyszomanii wyszło na jaw, że pięknej historii Adama Małysza i Apoloniusza Tajnera (z tyłu) mogło nie być. Przez doping. (fot. PAP)
Michał Chmielewski, Mateusz Leleń

Był objawieniem, liderem po trzech konkursach, faworytem. Zaprosili go na kontrolę antydopingową i wtedy powiedział: "nie wspominałem wam, ale niedawno łyknąłem coś na przeziębienie". – Polska szalała, a my zamarliśmy – opowiada Apoloniusz Tajner o historycznym Turnieju Czterech Skoczni 2000/01. W TVP Sport w święta Bożego Narodzenia przypomnimy, jak rodziła się fascynacja skoczkiem z Wisły. Wspomnienia z TCS tylko na naszej antenie.

DALSZĄ CZĘŚĆ PRZECZYTASZ POD REKLAMĄ
Tutaj wybuchła "Małyszomania". Harrachov umiera... [WIDEO]

Czytaj też

Adam Małysz wygrał oba konkursy w Harrachovie w 2001 roku (Fot. Getty/PAP)

Tutaj wybuchła "Małyszomania". Harrachov umiera... [WIDEO]

Z perspektywy czasu myślę, że gdyby nie fart, mogłoby nie być żadnej Małyszomanii, żadnego Adama Małysza, żadnego mnie, żadnych doktorów. Tylko afera na całą Polskę. I zamiast uścisków dłoni, emigracja za granicę, bo tu zamiast chwalić każdy wytykałby nas palcami – dwadzieścia lat po eksplozji formy "Orła z Wisły" takie wspomnienie trenera Apoloniusza Tajnera rzuca nowe światło na wydarzenia z przełomu tysiącleci. Piotr Fijas, który wtedy był w sztabie reprezentacji prowadzonej przez Tajnera, powiedział przed Turniejem, że tu "pewnie jeszcze wszystko zdąży się spieprzyć". I rzeczywiście. Brakowało niewiele.

Sytuacja 1: Oberstdorf. Kurs szycia na czas

Adam świetnie skoczył w Oberstdorfie w kwalifikacjach, zajął pierwsze miejsce. I w kraju się zaczęło – opowiada po latach Tajner. – Przed zawodami dostaliśmy informację od władz PZN, że na stole w siedzibie leży umowa z Pocztą Polską. Byliśmy na to przygotowani. Wzięliśmy naszywki do Niemiec, ale im bliżej było do konkursu, tym większe oczekiwanie na telefon.

Naszywać? – przychodzili co chwilę zawodnicy do Tajnera, ale ten nie potrafił im udzielić żadnej odpowiedzi. Zbliżał się czas wyjazdu na skocznię, wszystko spakowane, a Kraków nadal milczał. W końcu prezes Paweł Włodarczyk wykonał kluczowe połączenie. – Bierzcie nitki, igły i tempo. Podpisali! – ucieszył się Tajner i pospieszał zawodników.

Potem kadra w pośpiechu opuściła hotel i dotarła na Schattenbergschanze. Najpierw rozgrzewka, na skocznię, trening...

Ale Adam był piekielnie zdenerwowany, czegoś szukał – wspomina jego były trener ostatnie chwile przed inauguracją zawodów. – Okazało się, że zapomniał specjalnych wkładek do butów, które stabilizują stopy i łydki w czasie skoku – pamięta profesor Jan Blecharz, psycholog i w tamtym czasie prawa ręka Małysza.

Na większe przemyślenia nie było czasu, a na powrót po sprzęt do hotelu tym bardziej.

Sztab po krótkiej burzy mózgów uznał, że w takim razie zrobi zamienniki sprzętu na miejscu. Wszyscy zaczęli uwijać się jak w ukropie. – Co mamy? – padło pytanie i najlepsze, co dało się znaleźć w skrzynce serwisowej, to srebrna taśma klejąca i rzepy, które pomagają łączyć narty przy transporcie. Małysz to wziął i poszedł skoczyć, wcześniej Blecharz przenosił góry, aby lider kadry ani na moment nie zwątpił w działanie samoróbek. 23-latek skoczył jak zwykle i według wspomnień Tajnera tak mocno przeciągnął w locie jedną z prób, że równie dobrze zamiast walczyć o podium, mógł runąć na bulę.

Tutaj wybuchła "Małyszomania". Harrachov umiera... [WIDEO]

Czytaj też

Adam Małysz wygrał oba konkursy w Harrachovie w 2001 roku (Fot. Getty/PAP)

Tutaj wybuchła "Małyszomania". Harrachov umiera... [WIDEO]

Tak wybuchała "Małyszomania". Inwazja Polaków na Harrachov
Początki "Małyszomanii" (fot. TVP)
Tak wybuchała "Małyszomania". Inwazja Polaków na Harrachov

Legendy z TCS. Honorowy Japończyk, handlujący Fortuna

Czytaj też

Yukio Kasaya, Sapporo 1972, skoki narciarskie igrzyska

Legendy z TCS. Honorowy Japończyk, handlujący Fortuna

Szczęście w Innsbrucku

Los w Oberstdorfie udało się oszukać. Po czwartym miejscu na otwarcie imprezy Małysz do końca turnieju dwa razy sprawdzał, czy na pewno wyjeżdża z hotelu z wkładkami. W Ga-Pa znów wygrał kwalifikacje (podobnie jak w kolejnych dwóch etapach TCS w Austrii), a w Nowy Rok był trzeci. W Innsbrucku przeszedł do historii, uzyskując jako zwycięzca największą przewagę nad drugim zawodnikiem w historii na dużej skoczni – 44,9 punktu. I to na obiekcie, którego punkt K mierzył wówczas zaledwie 108 metrów!

I gdy w kraju jego nazwisko zaczęto odmieniać przez wszystkie przypadki, a Wisła powoli szykowała się na najazd fanów, Adam zaczął płakać.

Aspargin. Przeziębienie. Połącz fakty. Nocny telefon do Polski

Lidera i głównego kandydata do wygranej w klasyfikacji łącznej zaprosili na kontrolę antydopingową. Wtedy właśnie miał powiedzieć grupie: – Nie wspominałem wam, ale niedawno łyknąłem coś na przeziębienie.

Zapadła cisza.

Potem na przemian z furią, złością i paniką zaczęła się kluczowa opowieść. Sztab dowiedział się, że Małysz przed TCS kiepsko się czuł. Próbował wszystkiego, ale nie znajdował sposobu, jak wrócić do zdrowia. W końcu ktoś polecił mu wizytę u znajomego lekarza. Ten przyjął skoczka i wręczył tylko sobie znany specyfik. Adam stracił czujność, zaufał, z nikim tego nie skonsultował. Ale problem ustał i wydawało się, że o sprawie można zapomnieć. Aż do badania na Bergisel.

Siedział na krawężniku i zalał się łzami. Lider ani myślał pakować się i jechać na finał do Bischofshofen. My z doktorami na siebie, każdemu przez głowę przeszły już najstraszniejsze myśli. Całe życie nam przeleciało przed oczami, wyobraźnia już widziała, jak z hukiem kończy się nie tylko cała przygoda z turniejem, ale i więcej: kariery naukowe Jana Blecharza i Jerzego Żołądzia, moja trenerska. Już wiedziałem, że jak to wszystko wybuchnie, to wyjeżdżam na Słowację i przez dwa lata nie postawię nawet kroku w ojczyźnie – opowiada Tajner. Tamtego wieczoru wyobraźnia zaczęła mu podpowiadać nagłówki gazet. "Rozwiązana zagadka wielkiej formy Polaka! Brał doping" – to jeden z łagodniejszych, które przychodziły na myśl.

Jak to się nazywało? – w końcu ktoś spytał Adama i przerwał natłok myśli. – Nie pamiętam. Aspargin chyba – padła odpowiedź.

Potem wszystko potoczyło się szybko. Był późny wieczór, w kraju już spokój, a oni zaczęli toczyć walkę o swoje kariery. Dodzwonili się do Polski, żeby sprawdzić, co to w ogóle jest. A przecież mogło być cokolwiek, nawet w lekach dla dzieci są czasem substancje, których stosowania w wyczynowym sporcie zabrania WADA. Pytania zamiast znikać tylko się mnożyły. Startować dalej, jechać do Bischofshofen i ryzykować hańbą? Czy wycofać Adama już teraz? Przecież na wyniki kontroli i tak przyjdzie poczekać kilka tygodni. Jeśli Małysz faktycznie wygra turniej, to jak się później zachowywać w Polsce? Jak cieszyć? To wszystko w kilkadziesiąt minut stało się najważniejszymi problemami tego zespołu. Nie to, jak Adam skoczył i co mógłby zrobić jeszcze lepiej. Doping. Wstyd. Kompromitacja. Czarne myśli.

Mimo późnej pory profesor Jerzy Smorawiński z Poznania, wówczas czołowy ekspert od antydopingu, zgodził się nam pomóc. Ale jako że dwadzieścia lat temu nie było za bardzo komputerów w domach, to żeby szybko sprawdzić ten lek i porównać skład z listą zakazanych substancji, musiał pojechać do biura. A my odliczaliśmy minuty i czekaliśmy na odpowiedź, jakby od tego miało zależeć nasze dalsze życie. I w sumie to zależało – uważa z perspektywy czasu Tajner.

Legendy z TCS. Honorowy Japończyk, handlujący Fortuna

Czytaj też

Yukio Kasaya, Sapporo 1972, skoki narciarskie igrzyska

Legendy z TCS. Honorowy Japończyk, handlujący Fortuna

Małysz odleciał rywalom! Zobacz pamiętny konkurs w Ga-Pa 2001
(fot. tvp)
Małysz odleciał rywalom! Zobacz pamiętny konkurs w Ga-Pa 2001

Wigilia 2000. Żona do Małysza: jak wygrasz TCS, kupisz mi "Audicę"

Czytaj też

Adam Małysz i żona. Audi przed TCS 2001

Wigilia 2000. Żona do Małysza: jak wygrasz TCS, kupisz mi "Audicę"

Człowiek uczy się na błędach

Podczas tego samego pobierania próbek w Innsbrucku oprócz Adama skontrolowano również Dmitrija Wasiljewa. Wyrok: wykryto środki moczopędne - diuretyki, które sportowcy stosują w celu wypłukania zakazanych środków z organizmu. Dwa lata kary, pierwsze w historii jakiekolwiek nałożone na wyczynowego skoczka narciarskiego.

Adam Małysz w rozmowie z portalem dziennik.pl przyznał po latach: – Zawsze chciałem mieć pewność, czy lek, albo też suplement diety nie zawiera czegoś niedozwolonego. Wolałem czasami wystartować zagrypiony, niż łykać chociażby aspirynę. O takie sprawy powinien dbać sztab szkoleniowy, ale nie można też wszystkim obarczać innych. Zawodnik ma także rozum i powinien się sam pilnować.

Wtedy w Austrii telefon w końcu zadzwonił. – Aspargin czysty – orzekł głos w słuchawce. Reszta, jak to mówią, jest historią.

Wigilia 2000. Żona do Małysza: jak wygrasz TCS, kupisz mi "Audicę"

Czytaj też

Adam Małysz i żona. Audi przed TCS 2001

Wigilia 2000. Żona do Małysza: jak wygrasz TCS, kupisz mi "Audicę"

Bischofshofen 2001. Małysz znokautował rywali [wideo]
fot. TVP
Bischofshofen 2001. Małysz znokautował rywali [wideo]

Zobacz też
Nóż na gardle i straszenie, które już było. Skoki po nowemu
Sandro Pertile i FIS próbują ratować twarz skoków narciarskich. Padły słowa, czekamy jednak na czyny (fot. PAP)
polecamy

Nóż na gardle i straszenie, które już było. Skoki po nowemu

| Skoki 
Nowa konkurencja w mistrzostwach Polski w skokach!
Kamil Stoch (fot. PAP/Grzegorz Momot)
tylko u nas

Nowa konkurencja w mistrzostwach Polski w skokach!

| Skoki 
Trzecia seria: skoki w Ruczynowie
Trzecia seria: skoki narciarskie na żywo ze skoczni K7! Live z Ruczynowa. Leleń, Roj, Chmielewski

Trzecia seria: skoki w Ruczynowie

| Skoki 
Runęła skocznia w Niemczech! Polacy tam wygrywali [WIDEO]
Skocznia w

Runęła skocznia w Niemczech! Polacy tam wygrywali [WIDEO]

| Skoki 
Historyczna transmisja skoków. TVP Sport w prywatnym ogrodzie!
Skocznia w Ruczynowie (fot. Wiktoria Miąso)

Historyczna transmisja skoków. TVP Sport w prywatnym ogrodzie!

| Skoki 
Nie żyje 19-letni skoczek. Był medalistą MŚJ
Zmarł 19-letni skoczek narciarski Asahi Sakano (fot. Getty Images)

Nie żyje 19-letni skoczek. Był medalistą MŚJ

| Skoki 
FIS podjął decyzję! Zmiany w Zakopanem
Kamil Stoch (fot. Getty Images)

FIS podjął decyzję! Zmiany w Zakopanem

| Skoki 
Skoczkowie zarobią więcej! FIS ogłosił świetne wieści
Piotr Żyła (fot. Getty)

Skoczkowie zarobią więcej! FIS ogłosił świetne wieści

| Skoki 
Trener skoczków o zasadach w kadrze: wymagam szczerości
Maciej Maciusiak (fot. PAP/Grzegorz Momot)

Trener skoczków o zasadach w kadrze: wymagam szczerości

| Skoki 
Mistrzostwa Polski w skokach jeszcze w... lipcu
Dawid Kubacki (fot. PAP/Grzegorz Momot)
tylko u nas

Mistrzostwa Polski w skokach jeszcze w... lipcu

| Skoki 
Polecane
Najnowsze
Członkostwo w klubie i... taniec. Nietypowe nagrody dla Świątek
nowe
Członkostwo w klubie i... taniec. Nietypowe nagrody dla Świątek
| Tenis / Wielki Szlem 
Iga Świątek (fot. Getty)
Anglia – Walia: o której i gdzie oglądać mecz ME kobiet?
Anglia – Walia: o której mecz EURO 2025 kobiet? Gdzie oglądać na żywo w TV i online? (13.07.2025)
Anglia – Walia: o której i gdzie oglądać mecz ME kobiet?
| Piłka nożna / Euro 2025 kobiet 
Rywale bez szans. Pewna wygrana polskich siatkarzy
Polscy siatkarze pokonali w sparingu Iran 3:1 (fot. PAP/Tomasz Waszczuk)
Rywale bez szans. Pewna wygrana polskich siatkarzy
| Siatkówka / Reprezentacja 
Polska – Dania: o której i gdzie oglądać mecz EURO 2025 kobiet?
Polska – Dania: o której i gdzie oglądać mecz EURO 2025 kobiet? (fot. Getty)
Polska – Dania: o której i gdzie oglądać mecz EURO 2025 kobiet?
| Piłka nożna / Euro 2025 kobiet 
Patalon odkryła karty. Znamy skład na mecz z Dunkami!
Nina Patalon (fot. PAP/EPA)
Patalon odkryła karty. Znamy skład na mecz z Dunkami!
FOTO
Wojciech Papuga
Lewandowski zareagował na triumf Świątek. Opublikował... mema
Robert Lewandowski zareagował na triumf Igi Świątek (fot. Getty Images/ PAP/EPA)
Lewandowski zareagował na triumf Świątek. Opublikował... mema
| Tenis / Wielki Szlem 
Żużel – SEC 2025: Bydgoszcz [ZAPIS]
Żużel – Indywidualne Mistrzostwa Europy SEC (#1/4), Bydgoszcz. Transmisja online na żywo w TVP Sport (12.07.2025)
Żużel – SEC 2025: Bydgoszcz [ZAPIS]
| Motorowe / Żużel 
Do góry