16 lis 2021 | Skoki

Skoki w Wiśle. Technologiczne kulisy przygotowania śniegu na Puchar Świata

Skocznia w Wiśle-Malince. (fot. PAP/skaczemy.pl)

Metr śniegu produkowanego przez armatkę jest 10 razy tańszy. Tylko że te pracują wyłącznie przy mrozie. Gdy go nie ma, a o tej porze roku nie ma, potrzebna jest szczególna maszyna – opowiada o systemie AWS inżynier firmy Supersnow Dariusz Kaczor. Przed Pucharem Świata w skokach w Wiśle PZN znów korzysta z jego usług. Ale tym razem ulepszonych.

DALSZĄ CZĘŚĆ PRZECZYTASZ POD REKLAMĄ

"Kolejny Schlierenzauer już się w skokach nie pojawi..."

Czytaj też

"Kolejny Schlierenzauer już się w skokach nie pojawi..."

Dwa tygodnie różnicy, jakie dostali od FIS w gratisie organizatorzy Pucharu Świata w skokach w Beskidach, niczego pod względem ekonomicznym nie zmienia. – To dalej jest impreza, w której śnieg trzeba przygotować sztucznie, bez liczenia na naturalny opad. A finansowo, po podwyżkach cen za wodę czy prąd, stała się jeszcze zdecydowanie droższa – mówi wprost Jan Winkiel, sekretarz Polskiego Związku Narciarskiego. Podobnie jak przed laty, i tym razem koniecznie było zatrudnienie do pomocy firmy Supersnow i jej technologicznego cuda, czyli AWS – All Weather Snow [ang. Śnieg na Każdą Pogodę].

Tylko że tej jesieni maszyna, która ratuje polskie zawody, pracuje inaczej niż do tej pory.

Śnieg na PŚ w skokach w Wiśle. Jeden metr w 10 minut, czyli fantastycznie

O kulisy ewolucji, jaką przeszła maszyna, zapytaliśmy inżyniera Supersnow Dariusza Kaczora. To jedna z siedmiu osób, które po stronie projektowej i wykonawczej odpowiadają za "projekt Wisła". Tylko tak wąskie grono obsługuje sprzęt, którego samo postawienie kosztowało grubo ponad milion złotych. A mowa wyłącznie o prototypie, bez późniejszych napraw ani modernizacji. Tymczasem to głównie one decydują o tym, że AWS do dziś jest wynajmowany w Beskidach.

– Przed tą edycją PŚ zrozumieliśmy, że sprzęt będzie działał wydajniej, jeżeli zwiększymy ciśnienie wody podawanej do kontenera i zmienimy na nowy system filtracji wody. Pompy, które tę wodę przekazują do wytwornic lodu, otrzymują teraz lepszy surowiec. Skutek jest taki, że – po pomiarach – umiemy "wypluć" nawet do 30 procent więcej śniegu niż do tej pory w danej jednostce czasu. Jeden metr sześcienny powstaje w ok. 10 minut. To znakomity czas – uważa inżynier.

NIE PRZEGAP: KAMILU STOCHU, GAWORISZ PO RUSSKI? SZCZERA ROZMOWA Z MISTRZEM PRZED PŚ 2021/22

Kaczor podczas rozmowy z TVPSPORT.PL wyliczył te statystyki w kilka sekund na kalkulatorze. I wyszło mu, że do pokrycia całej skoczni – teoretycznie – potrzebne jest ok. 16000 minut ciągłej pracy.

– To niespełna pięć dni. A wy zaczynacie operację na miesiąc wcześniej – zauważamy.

– Bo to wyliczenie w żaden sposób nie uwzględnia ciepłego podłoża, dodatnich temperatur ani najgorszego do przechowywania śniegu opadu deszczu. A to wszystko, z czym przychodzi nam się mierzyć przed PŚ, powoduje po drodze straty nawet do 20-30 procent – przyznaje. – Robimy wszystko dłużej, bo lepiej też na koniec wywieźć gdzieś nadmiar śniegu niż martwić się, czy go w ogóle wystarczy – dodaje Winkiel. Mowa tu w sumie ok. 3000 powstałych kubikach śniegu. Do pokrycia obiektu jest potrzebne niespełna dwa tys.

"Kolejny Schlierenzauer już się w skokach nie pojawi..."

Czytaj też

"Kolejny Schlierenzauer już się w skokach nie pojawi..."

Młodzież w natarciu! 16-latek skacze i... rzeźbi

Czytaj też

Młodzież w natarciu! 16-latek skacze i... rzeźbi

Za duże się nie trzyma, za małe topi. To działanie po omacku

Dopasowywanie rozmiaru bryłek śniegu produkowanego przez AWS odbywało się metodą prób i błędów. Żeby cokolwiek zmienić, trzeba wpłynąć na oddzielny układ, który odpowiada za kruszenie lodu i generowanie jego odpowiedniej frakcji, czyli rozmiaru i kształtu pojedynczych bryłek.

– Jesteśmy w stanie dopasować się do potrzeb klienta, w zależności od tego, o jakim obiekcie, o jakim nachyleniu mowa – chwali urządzenie Kaczor.

A Wisła to szczególnie wymagająca misja. Miasto organizuje PŚ w warunkach niezimowych od 2017 roku i przez lata bywało różnie: raz śnieg był zbyt drobny, przez co zbyt szybko się topił, a kiedy indziej za gruby, co utrudniało jego wiązanie na zeskoku. Obiekt na Malince w najbardziej stromym miejscu mierzy 34,8 stopnia. Uznano, że tym razem trzeba znaleźć balans między skrajnościami. W Beskidach bowiem nadal pamiętają test, jaki jeszcze w roli delegata technicznego przeprowadził na skoczni Sandro Pertile. Najpierw – jeszcze przed zawodami – nakazał posypanie nawierzchni solą, aby ją delikatnie zmiękczyć. A po ostatnim ocenianym skoku poprosił gospodarzy o przejechanie po nierównościach ratrakiem. Okazało się, że śnieg nazajutrz znów był gotowy do rywalizacji. Choć innego zdania mógł być Simon Ammann. Szwajcar kilka lat temu oficjalnie obraził się na fatalną jakość śniegu i zapowiadał nawet, że więcej do Wisły o tej porze roku nie przyjedzie.

Młodzież w natarciu! 16-latek skacze i... rzeźbi

Czytaj też

Młodzież w natarciu! 16-latek skacze i... rzeźbi

"Moja kariera jest podobna do Dawida Kubackiego" [wywiad]

Czytaj też

Daniel Huber, Daniel Huber skoki, Daniel Huber wywiad

"Moja kariera jest podobna do Dawida Kubackiego" [wywiad]

Śnieg z armatek lepszy i 10 razy tańszy. Ale armatka jest kapryśna

– Takie komentarze zawsze bolą, bo wszyscy zostawiamy serce przy tym przedsięwzięciu. Choć prawdę mówiąc, z naturą nigdy całkiem się nie wygra. Im cieplej i śnieg się nadtopi, tym lepiej zwiąże, pod warunkiem, że nocą przyjdzie mróz. Po stronie firmy stoi jedynie produkcja śniegu. To, jak go potem się uprawia i rozprowadza po skoczni, nie zależy już od nas. A przecież dochodzi jeszcze czynnik czasu, jaki organizator zostawia sobie od chwili ukończenia przygotowań do pierwszego skoku – tłumaczy Kaczor.

Inżynier otwarcie przyznaje, że śnieg produkowany maszyną AWS nie jest najlepszym rozwiązaniem na rynku. Co ciekawe, nie jest nim także ten naturalny.

– Zdecydowanie najlepsze parametry ma śnieg armatkowy. To są małe kryształki lodu, które świetnie ze sobą wiążą. W dodatku w maszynie jesteśmy w stanie doskonale panować nad parametrami. A AWS jedyne, na co mamy wpływ, to wielkość frakcji. Armatki, które ma też przygotowane Supersnow, tę samą ilość śniegu wyprodukują, zużywając 25 kW energii na godzinę. Ale to tylko przy minusowej temperaturze. Gdy ta jest na plusie, do pracy nadaje się już wyłącznie AWS. A ten przez taki sam czas potrzebuje blisko 10 razy więcej prądu. Dlatego przez lata będziemy mieli jeszcze nad czym pracować. Wisła jest znakomitym polem doświadczalnym – kończy Kaczor.

"Moja kariera jest podobna do Dawida Kubackiego" [wywiad]