| Piłka nożna

Polska-Anglia. Jak Anglicy wychowali wielkie talenty?

Declan Rice (z prawej) i Phil Foden (z lewej) (Fot. Getty)
Declan Rice (z prawej) i Phil Foden (z lewej) (Fot. Getty)

Przez lata na ważnych turniejach byli głównie pośmiewiskiem. Wyjeżdżali z wielkimi nadziejami, a wracali wyśmiewani przez własną prasę brukową. Kolejne porażki doprowadziły w końcu do radyklanych zmian. Jak Anglicy stali się wzorowym laboratorium, w którym powstają młode talenty?

DALSZĄ CZĘŚĆ PRZECZYTASZ POD REKLAMĄ
"Defensywa istnieje teoretycznie". Sousa przebije "wyczyn" Smudy?

Czytaj też

Paulo Sousa (fot. Getty Images)

"Defensywa istnieje teoretycznie". Sousa przebije "wyczyn" Smudy?

Angielskie upokorzenia na wielkich turniejach w XXI wieku można by wymieniać długo. Przegrane karne, czerwone kartki, porażki z Niemcami, Włochami, Portugalią, do tego brak kwalifikacji na Euro 2008. W dumnym piłkarskim narodzie miarka w końcu się przebrała.

Na początku poprzedniej dekady zdecydowano się na radykalne zmiany, oparte na pieciu filarach: 1) Kim jesteśmy – każdy zawodnik musi mieć pasję do gry w kadrze 2) Jak chcemy grać – każda reprezentacja, od U15 do dorosłej ma mieć sprecyzowany styl 3) Model angielskiego piłkarza – zawodnik na każdej pozycji ma się charakteryzować danymi atutami 4) Jak szkolimy – zunifikowany plan pracy dla wszystkich trenerów na każdym szczeblu 5) Jak wspieramy rozwój – współpraca z psychologami, naukowcami analitykami

Duży udział w zmianach miał Gareth Southgate, wówczas jeszcze nie selekcjoner, a człowiek odpowiadający za rozwój talentów. Lamentował, narzekał, iż już jedenastolatkowie grają na dużych boiskach na duże bramki. Uważał, że promuje to grę fizyczną, młodzi zawodnicy rzadko mają piłkę przy nodze, a w konsekwencji ci słabsi, mniejsi, ale uzdolnieni technicznie odpadają.

W końcu presja przyniosła efekt. Zrezygnowano z wielkich boisk, postawiono na grę na mniejszych przestrzeniach. Młodzi chłopcy mieli dryblować, bawić się, uczyć kreatywności i nieszablonowych rozwiązań.

Reformy zbiegły się z wybudowaniem specjalnej bazy przeznaczonej dla reprezentacyjnych drużyn na każdym szczeblu. St. George’s Park to miejsce z trzynastoma boiskami, w tym jednym, które imituje Wembley. Do tego siłownie, sale do odnowy, analizy, luksusowy hotel.


Kompleks został otwarty w 2012 roku. – Francuzi otworzyli Clairefontaine w 1988 roku, a dziesięć lat później zdobyli mistrzostwo świata. My mamy podobny plan. Wyciągnęliśmy wnioski z tego, jak pracują z piłkarzami w innych krajach, jak się szkolą brytyjscy kolarze i zawodnicy futbolu amerykańskiego – tłumaczył Matt Crocker, wówczas odpowiadający za rozwój młodych zawodników w angielskiej federacji.

Efekty nie były natychmiastowe. Na mundialu w Brazylii Anglicy nie wyszli z grupy, na Euro we Francji wyeliminowała ich Islandia. Odwrotu jednak nie było i wygląda na to, że kompromitacja na francuskim turnieju była końcem starej ery.

Tę nową, w dużej mierze zbudowaną na bazie reform rozpoczęły sukcesy w kategoriach młodzieżowych. W ostatnich latach reprezentacje Anglii wygrały: mistrzostwo świata U20 oraz mistrzostwo Europy U17 i U19.

– Śledzimy każdy mecz na poziomie juniorskim w Anglii, znamy tam wszystkich czołowych zawodników. Oni rozwijają znakomitych piłkarzy. Nie ma narodu, który ma więcej talentów w rocznikach 1999-2001 – kilka lat temu mówił Max Eberl, dyrektor sportowy Borussii Moenchengladbach.


Imponująca liczba talentów nie przekładała się jednak na występy w Premier League. Podczas losowania pierwszej edycji Ligi Narodów Southgate narzekał, że cały czas spada liczba angielskich zawodników, którzy grają w podstawowych składach w Premier League. W najgorszym momencie, w grudniu 2018 roku, wynosiła ona zaledwie 25 proc.

"Defensywa istnieje teoretycznie". Sousa przebije "wyczyn" Smudy?

Czytaj też

Paulo Sousa (fot. Getty Images)

"Defensywa istnieje teoretycznie". Sousa przebije "wyczyn" Smudy?

Kapitan reprezentacji Polski apeluje: nie róbmy młynu w głowach piłkarzy

Czytaj też

Reprezentacja Polski (fot. Getty Images)

Kapitan reprezentacji Polski apeluje: nie róbmy młynu w głowach piłkarzy

Coraz większy napływ uzdolnionych zawodników zaczął nieco odwracać proporcje. W sezonie 2019-20 liczba Anglików wzrosła do 35 proc., a sezon później do 38 proc., co jest najlepszym wynikiem od ponad dekady. W sezonie 2018-19 osiemnastu zawodników mających 23 lata lub mniej zagrało przynajmniej dziesięć meczów od pierwszej minuty w Premier League. W poprzednich rozgrywkach było ich już dwa razy więcej.

Znacznie wzrosła również liczba trenerów, którzy pracują z młodymi piłkarzami. W 2012 roku kluby Premier League zatrudniały w akademiach łącznie 250 trenerów. Obecnie jest ich ponad 800. To wszystko sprawiło, że w meczu ze Szkocją na tegorocznym Euro zagrała najmłodsza angielska jedenastka w historii wielkich turniejów.

Kluby nie tylko przeprowadzają wielomilionowe transfery, ale coraz istotniejszą rolę odgrywają wychowankowie. Chelsea ma Masona Mounta i Reece'a Jamesa, Manchester United Marcusa Rashforda, Arsenal Bukayo Sakę, a Manchester City Phila Fodena. Coraz odważniej młodzi wyjeżdżają też do innych lig.


Jadon Sancho wypromował się w Borussii Dortmund, podobną drogą idzie Jude Bellingham. W AS Roma gra Tammy Abraham, a w AC Milan Fikayo Tomori.

Angielski futbol zwraca się również ku nauce, współpracy z ludźmi spoza piłkarskiego środowiska. Od kilku lat w reprezentacji zatrudniony jest potężny sztab analityków. Do każdej drużyny, z którą potencjalnie może się zmierzyć zespół Southgate'a przyporządkowane są dwie osoby: trener oraz analityk. Obserwują mecze, analizują zachowania piłkarzy, regularnie przedstawiają raporty.


Zajmują się nie tylko pracą bieżącą, ale też trendami. Dlaczego Anglicy podczas Euro 2020 zaprezentowali mało efektowny, ostrożny styl gry? W dużej mierze dlatego, że na podstawie analiz doszli do wniosku, iż zwycięzcy ostatnich turniejów, Portugalia i Francja, oparły swój sukces na szczelnej defensywie.

Gdy na początku dekady powstawały zręby rewolucji, to wyznaczono dwa cele: półfinał Euro 2020 i zwycięstwo w mistrzostwach świata 2022. Po pierwszym turnieju wyprzedzili harmonogram.

Kapitan reprezentacji Polski apeluje: nie róbmy młynu w głowach piłkarzy

Czytaj też

Reprezentacja Polski (fot. Getty Images)

Kapitan reprezentacji Polski apeluje: nie róbmy młynu w głowach piłkarzy

Analiza reprezentacji Anglii. Co czeka biało–czerwonych?
Reprezentacja Anglii (fot. TVP)
Analiza reprezentacji Anglii. Co czeka biało–czerwonych?

Zobacz też
Poznaliśmy rozstrzygnięcia w piłkarskiej Ekstralidze kobiet
Ekstraliga (fot. MediaNews)

Poznaliśmy rozstrzygnięcia w piłkarskiej Ekstralidze kobiet

| Piłka nożna 
Sędziowie wypaczyli mecz o awans do Betclic I ligi. VAR nieobecny...
Dijan Vukojević z Wieczystej przewrócił się sam. Albo dlatego, że się potknął, albo dlatego, że chciał wymusić rzut karny. (fot. TVPSPORT.PL)
tylko u nas

Sędziowie wypaczyli mecz o awans do Betclic I ligi. VAR nieobecny...

| Piłka nożna 
Trwa Euro U17 mężczyzn. Sprawdź plan transmisji w TVP!
Od 19 maja do 1 czerwca rozgrywane są mistrzostwa Europy U17 mężczyzn. Transmisje spotkań w TVP (fot. Getty Images)

Trwa Euro U17 mężczyzn. Sprawdź plan transmisji w TVP!

| Piłka nożna 
Polscy sędziowie znowu zaskoczyli Europę. Negatywnie
Takich czterech jak Wojciech Myć, Szymon Marciniak, Łukasz Kuźma i Piotr Lasyk to w czołowych ligach Starego Kontynentu nie było ani jednego. Pod względem liczby meczów prowadzonych w najwyższej lidze narodowej swojego kraju... (zdjęcia: Getty Images)
tylko u nas

Polscy sędziowie znowu zaskoczyli Europę. Negatywnie

| Piłka nożna 
Rekordziści! Siódmy tytuł mistrzowski z rzędu
Ferencvaros (fot. Getty)

Rekordziści! Siódmy tytuł mistrzowski z rzędu

| Piłka nożna 
Polskie kluby w Europie 2025/26. Kto i kiedy zagra?
Polskie kluby w Europie 2025/26. Kto i kiedy zagra? (fot. Getty)

Polskie kluby w Europie 2025/26. Kto i kiedy zagra?

| Piłka nożna 
Na Klubowych MŚ może wystąpić legenda! Szef FIFA nie mówi "nie"
Cristiano Ronaldo i Gianni Infantino (fot. Getty Images)

Na Klubowych MŚ może wystąpić legenda! Szef FIFA nie mówi "nie"

| Piłka nożna 
Polka ze złotem! Wygrała lukratywny turniej
Z prawej Weronika Zawistowska (fot. Getty)

Polka ze złotem! Wygrała lukratywny turniej

| Piłka nożna 
Lechowi może uciec mistrzostwo. To przemawia przeciwko Kolejorzowi
Lecha Poznań czeka mecz z naprawdę wymagającym przeciwnikiem (fot. PAP)

Lechowi może uciec mistrzostwo. To przemawia przeciwko Kolejorzowi

| Piłka nożna 
Reprezentacja zagra po pięciu latach przerwy. Wróci do rankingu FIFA
Reprezentacja Erytrei nie gra, ale w kraju toczą się rozgrywki ligowe (fot. ENFFONLINE/X)

Reprezentacja zagra po pięciu latach przerwy. Wróci do rankingu FIFA

| Piłka nożna 
Polecane
Najnowsze
Jest kolejna decyzja w sprawie Rosji na igrzyskach
nowe
Jest kolejna decyzja w sprawie Rosji na igrzyskach
| Hokej 
Rosjan ponownie nie zobaczymy na igrzyskach (fot. Getty Images)
Co z przyszłością Kownackiego? Jest oficjalny komunikat
Dawid Kownacki (fot. Getty)
nowe
Co z przyszłością Kownackiego? Jest oficjalny komunikat
| Piłka nożna / Niemcy 
Barcelona rusza po rywala dla Szczęsnego!
Joan Garcia (fot. Getty Images)
Barcelona rusza po rywala dla Szczęsnego!
| Piłka nożna / Hiszpania 
Byli rewelacją Pucharu Polski. Teraz wywalczyli historyczny awans!
Piłkarze Unii Skierniewice (fot. Unia Skierniewice/Facebook)
Byli rewelacją Pucharu Polski. Teraz wywalczyli historyczny awans!
| Piłka nożna / Betclic 2 Liga 
Poznaliśmy rozstrzygnięcia w piłkarskiej Ekstralidze kobiet
Ekstraliga (fot. MediaNews)
Poznaliśmy rozstrzygnięcia w piłkarskiej Ekstralidze kobiet
| Piłka nożna 
Linette zaczyna grę we French Open. Kiedy mecz z Tauson?
Linette zaczyna grę we French Open. Kiedy mecz z Tauson? (fot. Getty)
Linette zaczyna grę we French Open. Kiedy mecz z Tauson?
| Tenis / Wielki Szlem 
Znamy datę i godzinę pierwszego meczu Świątek
Iga Świątek zaczyna grę we French Open (fot. Getty Images)
Znamy datę i godzinę pierwszego meczu Świątek
| Tenis / Wielki Szlem 
Do góry