15 gru 2021 | Skoki

Skoki. Puchar Świata w Szczyrku? A czemu nie wyszło ze Stadionem Narodowym?

Apoloniusz Tajner, Stadion Narodowy, skocznia na Wembley (fot. Getty Images, PAP, skisprungschanzen.com)

Nie powiedzie się kolejne podejście do organizacji w Szczyrku Pucharu Świata w skokach narciarskich. Elita zawodników rywalizowała w Polsce dotąd na trzech obiektach – dwóch w Zakopanem i jednym w Wiśle. Ale poza Szczyrkiem głośno było też o Warszawie, czego chciał nawet Walter Hofer. Dlaczego nie wyszło? W końcu w stolicach państw to bynajmniej żadna nonszalancja – takich miast jest mnóstwo.

DALSZĄ CZĘŚĆ PRZECZYTASZ POD REKLAMĄ

Sztuczna inteligencja, spece od aeronautyki. Po co Doleżal sprawdzał naukowców?

Skocznia na lodowcu! Żyła i Stoch musieli trenować na 3000 m n.p.m.!

Czytaj też

Treningi w Ramsau? Nic takiego. Żyła i Stoch musieli skakać na 3000 m n.p.m.!

Skocznia na lodowcu! Żyła i Stoch musieli trenować na 3000 m n.p.m.!

Polski Związek Narciarski znów przymierzał się do wprowadzenia do Pucharu Świata czwartej skoczni na terenie naszego kraju. Po Zakopanem i Wiśle – stałych punktach kalendarza elity – działaczom od dawna marzą się zawody w Szczyrku, co w niedalekiej przyszłości ma dojść do skutku wraz z powołaniem narodowego turnieju na wzór TCS. Jednak długo zanim na tapecie pojawił się temat Skalite K95, środowisko huczało również o planach organizacji konkursów w Warszawie. "Skoki w stolicy kraju? Historyczne!" – rozpisywały się media. I wbrew pozorom było to bzdurą, bo skocznie narciarskie istniały bądź istnieją w ponad 30 stołecznych miastach świata! Historią zresztą nie byłoby też umieszczenie obiektu na stadionie piłkarskim.

Chciał Apoloniusz Tajner, chciał Walter Hofer, marzyli o tym fani. Więc dlaczego nic wtedy z tego nie wyszło?

Skoki na Stadionie Narodowym. Wizja, która tam nie miała prawa się udać

Pomysł z budową tymczasowej konstrukcji na Narodowym to kalka inicjatyw, które w innych krajach z powodzeniem testowano już dekady temu. Monstrualne metalowe stelaże, a na nich słoma i produkowany z kruszonego lodu śnieg widywano m.in. na Wembley w Londynie, na Soldier Field w Chicago czy w Los Angeles i Vancouver. A żeby tego było mało, to już przed stoma laty udało się coś takiego postawić w halach takich jak np. Madison Square Garden w Nowym Jorku czy w londyńskiej Earl's Court.

– Uważamy, że realizacja takiego projektu w Polsce też jest jak najbardziej możliwa, mimo że skoki od tamtych czasów sprofesjonalizowały się nie do poznania. Stadion Narodowy, w centrum stolicy, byłby znakomitą areną takich zawodów – wypalił w 2012 roku prezes PZN. Było to kilka dni po tym, jak stadion odwiedził prywatnie Hofer.

– To ekscytująca wizja i chętnie poznamy w FIS jej szczegóły – wtórował dyrektor PŚ. – Kto wie, może wzorem alpejskiego prologu sezonu z Soelden, i skoki mogłyby mieć taki weekend na tak ogromnej arenie w nietypowym miejscu? – zastanawiał się Austriak. I jako kolejny przykład podał biathlonowe zawody na obiekcie Schalke w Gelsenkirchen.

Zresztą, szczegółów przypominać nie trzeba. Tą wizją żyła wtedy cała skokowa Polska. Za kulisami zresztą mówiło się, że to Hofer, a nie Polacy, jako pierwszy zaczął sondować możliwość takiej wolty.

Pomysł w sumie krążył po środowisku przez pięć lat. Ostatecznie upadł w 2017. A powody były dwa. Pierwszą przeszkodą okazały się ograniczenia techniczne stołecznej areny. Idealny do tego byłby stary Stadion X-lecia lub Śląski przed przebudową. Oba miały duże, ale płaskie trybuny, w dodatku niecka była wkopana poniżej poziomu terenu wokół. Gdy je zmodernizowano, na przeszkodzie stanął dach. Wizja, że stalowa tymczasowa konstrukcja wyjdzie poza stadion okryty membranami (albo że uda się zdemontować część zadaszenia), była utopią. Dość powiedzieć, że w Vancouver wieża rozbiegu miała kilkadziesiąt metrów wysokości. Zużyto do jej produkcji aż 22 kilometry metalowych rur. Za niebotyczne pieniądze.

– Liczyliśmy, że to inwestycja na nawet 20-25 mln złotych. Wyprzedane trybuny to tylko jeden z warunków powodzenia, ryzyko jest bardzo duże – tłumaczył po latach Tajner. A Jan Winkiel, sekretarz PZN, teraz rozwija myśl. – Normalne konkursy w górach to inwestycja na ok. 1,5 mln zł. Kompletnie inny rząd wielkości. Gdy usiedliśmy wewnętrznie i rozpisaliśmy wszystko na kartce, wyszło nam, że zrobienie tego jest po prostu nierealne – uważa.

Skocznia na lodowcu! Żyła i Stoch musieli trenować na 3000 m n.p.m.!

Czytaj też

Skocznia na lodowcu! Żyła i Stoch musieli trenować na 3000 m n.p.m.!

Małysz stracił wygraną. Niemiec krzyczał: bez telemarku!

Czytaj też

Małysz stracił wygraną. Niemiec krzyczał: bez telemarku!

Warszawskie skocznie już były. I to nie jedna, a pięć, nawet przy Legii

Pomimo ogólnego podniecenia śmiałymi planami na Narodowy, ewentualna realizacja projektu nie byłaby wcale pierwszą skocznią, jaka istniała w Warszawie. Choć w 2010 został zdetonowany, do dziś pamięta się gigantyczny betonowy rozbieg, który górował na mokotowskiej Skarpie. Funkcjonowała od 1959 roku do upadku PRL. Rekordzista Janusz Duda był w stanie przelecieć na niej aż 48 metrów.

– Za komuny to był pierwszy igelitowy zeskok w Polsce. I w ogóle jeden z pierwszych na świecie. Wszyscy tu przyjeżdżali na zgrupowania. I na obozach czy w zawodach pojawiały się tam największe wówczas nazwiska w kraju – wspomina Wojciech Fortuna, który po powrocie z Sapporo sam bywał w stolicy wyjątkową atrakcją. Zanim konstrukcja ostatecznie popadła w zapomnienie, tuż obok, niejako przyklejona po lewej stronie zeskoku, funkcjonowała tam jeszcze jedna mniejsza. Próby na niej mogli wykonywać wszyscy, co szczególnie cieszyło dzieci mieszkające w okolicy.

Ale Warszawa poza Skarpą miała jeszcze trzy inne skocznie – dwie kilkunastometrowe w Lesie Bielańskim, z których korzystali studenci AWF, a także trzecią, położoną u stóp Zamku Ujazdowskiego na Agrykoli. Istniała jeszcze przed wojną, a po 1945 roku aktywiści w jej miejsce postawili nową. Widok z rozbiegu wiódł wprost na stadion Legii.

Warszawscy skoczkowie przed 1939 rokiem czasami korzystali też z 20-metrowego obiektu w Otwocku.

Stolice państw skoczniami stały: Hiszpania, Chile, Londyn, Budapeszt...

Taka historia nadaje kłam teorii, że skoki to sport dający się uprawiać wyłącznie w górach. W dodatku Warszawa to tylko jedna z ponad 30 światowych stolic, które miały lub mają własne skocznie. Pierwszy przykład? Oslo, gdzie poza Holmenkollen takie konstrukcje znajdowały się w ponad 30 różnych lokalizacjach! Norwegia to jednak kraj o przebogatych tradycjach. Jak i cała Skandynawia, stąd nikogo nie dziwi sześć ośrodków w Sztokholmie i minimum 21 (dane skisprungschanzen.com) w Helsinkach.

– Gdy poszukamy dalej, jest tylko ciekawiej. I bynajmniej nie wszędzie mowa o maluszkach dla juniorów – mówi skoczniołaz Artur Bała i wylicza, zaczynając od mniej zadziwiających: Moskwa – 2, Berlin – 4, z czego jedna przy dawnej bazie NATO. Dalej Bratysława – 2, Ljubljana – 4, Kijów ze swoim olbrzymim podwieszanym rozbiegiem, Belgrad – 2, trzy w Paryżu, po dwie także w Londynie, Sofii, Tokio, Wilnie czy Zagrzebiu. W Wiedniu mowa o aż czterech lokalizacjach. – A to dopiero początek – uśmiecha się ekspert. Mówiąc wyłącznie o skoczniach w granicach administracyjnych miast, ośrodkami skoków mogą pochwalić się jeszcze Ottawa, Tallinn, Sarajewo, Berno, Budapeszt, Bukareszt, Praga, Ryga i Ałmaty, które choć dziś stolicą już nie są, to były, gdy decydowano się na te inwestycje.

– Pytanie, jak liczyć Nuuk na Grenlandii? Zresztą, nawet jeśli jako Danię, to w Kopenhadze też były skocznie, w sumie w dziewięciu różnych miejscach – zaznacza Bała.

W Mińsku, Reykiaviku, Santiago de Chile i Madrycie narciarze muszą lub musieli wyjechać co najwyżej na obrzeża aglomeracji. W tym wypadku liczenie statystyki budzi pewne kontrowersje u historyków. Ale chyba wciąż większe zdziwienie, że w Chile czy Hiszpanii w ogóle zajmowano się tą dyscypliną.

– Ten sport, w jakimś sensie, zabija jego nadmierna profesjonalizacja i "ubezpiecznianie". – podsumowuje Winkiel.

Małysz stracił wygraną. Niemiec krzyczał: bez telemarku!