Pekin 2022. Pierwsze igrzyska pod znakiem recyklingu... stadionów

Mroczna strona igrzysk. Świat zauważy dramat Ujgurów?

Czytaj też

Mroczna strona igrzysk. Świat zauważy dramat Ujgurów?

Najważniejsze wydarzenia zimowych igrzysk rozegrają się na sportowych arenach zlokalizowanych w trzech strefach, gdzie łącznie rozdanych zostanie 109 medalowych kompletów. Obok Pekinu zawodnicy sprawdzą się w Yanqing i Zhangjiakou – dwóch dystryktach zlokalizowanych na północny zachód od stolicy Chin. Już w 2019 roku zaprezentowano światu superszybką kolej, która łączy wszystkie olimpijskie areny. Przejazd między dwoma najdalej oddalonymi od siebie miejscami trwa około godzinę.

Warto się na moment zatrzymać nad tym technologicznym przełomem. Jeszcze kilka lat temu przejazd koleją z Pekinu do Zhangjiakou zajmował nawet ponad trzy godziny. Wszystkiemu winne były przestarzałe tory, które zbudowano na początku XX wieku. Choć obie stacje dzieliło niespełna 200 kilometrów, to długimi fragmentami pociągi poruszały się z prędkością maksymalnie 40 km/h.

Nowe połączenia zaprezentowano już w grudniu 2019 roku. Ich realizacja to część planu rozbudowy kolei dużych prędkości, który ogłoszono 3 lata wcześniej. Jego założenia to budowa systemu 8 korytarzy pionowych i 8 korytarzy poziomych, które mają powstać do 2025 roku i znacząco skrócić czas transportu między stolicą a kolejnymi dystryktami.

Linia kolejowa między Pekinem a Zhangjiakou liczy 174 kilometry i przebiega pod Wielkim Murem Chińskim. Tam też – na głębokości ponad 100 metrów na odcinku wzgórz Badaling – znajduje się najgłębiej położona stacja kolejowa na świecie. Olimpijska podróż między dwiema najdalej oddalonymi stacjami w szczytowym momencie osiąga prędkość 350 km/h.

Mroczna strona igrzysk. Świat zauważy dramat Ujgurów?

Czytaj też

Mroczna strona igrzysk. Świat zauważy dramat Ujgurów?

Niezapomniane otwarcia IO. Bush, Pavarotti i "Nas nie dogoniat"

Czytaj też

Niezapomniane otwarcia IO. Bush, Pavarotti i "Nas nie dogoniat"

Recykling po chińsku

Podział olimpijskich obiektów na trzy niezależne strefy od samego początku był częścią planu organizatorów. W Pekinie wszystko rozpoczęło się na Stadionie Narodowym, który jest znany jako "Ptasie Gniazdo". W trakcie zimowych igrzysk nie zostanie tam jednak rozegrana żadna konkurencja – obiekt zostanie użyty wyłącznie podczas ceremonii otwarcia i zamknięcia.

W 2008 roku stadion był zdecydowanie częściej wykorzystywany. To właśnie tam rozegrano finał piłkarskiego turnieju oraz najważniejsze konkurencje lekkoatletyczne. W pierwszej ceremonii medalowej w historii "Ptasiego Gniazda" złoty medal odebrał Tomasz Majewski, który w wielkim stylu triumfował w rywalizacji kulomiotów.

W Pekinie oprócz stadionu znajduje się także główna wioska olimpijska. Sportowcy znajdą w stolicy także sześć innych obiektów, z których aż cztery zostały wykorzystane w 2008 roku. Jednym z takich miejsc jest Narodowe Centrum Sportów Wodnych, które przed laty było areną zmagań pływackich. Tym razem w nieco zmienionym anturażu rozstrzygnie się tu rywalizacja w curlingu. 

Zimowy recykling dotknął także Narodową Halę Sportową, która również powstała z myślą o letnich igrzyskach. Wtedy walczono tam o medale między innymi w gimnastyce i piłce ręcznej, teraz rozstrzygnie się tu część hokejowych spotkań. Reszta zostanie rozegrana w zmodyfikowanym Centrum Sportowym Wukesong, gdzie 14 lat wcześniej grali koszykarze. Z kolei hala, na której grali siatkarze, tym razem będzie areną zmagań w łyżwiarstwie szybkim i short tracku.

Grupę przebudowanych obiektów w Pekinie uzupełniły dwie zupełnie nowe konstrukcje – Narodowy Tor Łyżwiarski oraz Big Air Shougang. Pierwsze z tych miejsc powstało jednak  na terenie dawnego parku, gdzie w 2008 roku o medale walczyli między innymi łucznicy, więc z powodzeniem wpisuje się w klimat olimpijskiego recyklingu budowlanego.  

Niezapomniane otwarcia IO. Bush, Pavarotti i "Nas nie dogoniat"

Czytaj też

Niezapomniane otwarcia IO. Bush, Pavarotti i "Nas nie dogoniat"

Kuzyn ostatniej ofiary IO. "Beze mnie zginie u nas i ten sport"

Czytaj też

Kuzyn ostatniej ofiary IO. "Beze mnie zginie u nas i ten sport"

Gdy natura robi swoje

Co z innymi obiektami sprzed 14 lat? Część z nich nie została w żaden sposób zagospodarowana. Jedną z dziewięciu tymczasowych aren był na przykład motocrossowy tor w Laoshan, gdzie już po kilku latach miejscowi mieszkańcy zaczęli... hodować warzywa i przyprawy. Współcześnie trudno się zorientować, że w tym miejscu nie tak dawno odbyła się walka o olimpijskie laury.

Podobny los spotkał również miejsce zmagań siatkarzy i siatkarek plażowych. Obiekt wykorzystano jeszcze w 2011 i 2012 roku w kalendarzu World Tour, ale od tamtej pory jest nieużywany. Nie do poznania jest również miejsce, w którym przed laty rywalizowali kajakarze górscy. Betonowe bloki coraz bardziej zarastają zielenią – to zresztą obrazek, który mocno kojarzy się z wieloma olimpijskimi arenami oglądanymi po latach.

Chyba żadne z tych miejsc nie robi takiego wrażenia jak Sarajewo. W 1984 roku pojawili się tam sportowcy z 49 państw. Nie minęło 10 lat, gdy to samo miasto dotknął wojenny terror. Bobslejowy tor zlokalizowany na pobliskich wzgórzach zaczął służyć jako twierdza, w której przechowywano amunicję podczas walk serbsko-bośniackich w najkrwawszym konflikcie w Europie od czasu zakończenia II wojny światowej.

Skocznie narciarskie były wykorzystywane w ostrzale artyleryjskim. Podczas oblężenia Sarajewa zginęło ponad 13 tysięcy osób. Współcześnie na wielu obiektach można odkryć dziury po kulach i inne ślady wojny. Sportu nikt tam już nie uprawia. Na końcu rozbiegu na mniejszym z obiektów przez wiele lat widniał charakterystyczny ogromny billboard.

Sarajewo to oczywiście wyjątkowy przykład, ale pewną regułę widać także u gospodarzy innych igrzysk. Po latach nawet u wyznających kult pracy Chińczyków część obiektów niszczeje i przeobraża się w pomniki sportowej próżności. Międzynarodowy Komitet Olimpijski (MKOl) z czasem zdał sobie sprawę, że takie obrazki w dłuższej perspektywie nie budują prestiżu igrzysk i stają się poważnym PR-owym problemem.

W 2020 roku głośno zrobiło się o sądowym orzeczeniu, które nakazywało zamknięcie Parku Olimpijskiego w Rio de Janeiro. Arena zmagań koszykarzy, tenisistów i pływaków początkowo nieźle radziła sobie w sportowym "życiu po życiu". Organizowano tam koncerty i muzyczne festiwale, jednak z czasem pojawiły się obawy o bezpieczeństwo. Według sądu obiekt "stopniowo niszczeje przez brak uwagi" i staje się zagrożeniem dla widzów. 

"Olimpijskie obiekty w Rio zostały zaprojektowane, by służyć przez lata. Dotyczy to również Parku Olimpijskiego. Ze względu na uwarunkowania polityczno-ekonomiczne nie wszystkie założenia oryginalnego planu udało się zrealizować. Mimo wszystko warto podkreślić, że sportowa rodzina i miejscowi mieszkańcy mogą korzystać z większości obiektów zaprojektowanych z myślą o igrzyskach" – komentował MKOl w oficjalnym oświadczeniu.

Sprawa odbiła się szerokim echem. Od decyzji sądu błyskawicznie odwołali się miejscowi politycy i po kolejnych pracach remontowych Park Olimpijski wciąż jest wykorzystywany podczas koncertów i imprez masowych. W 2022 roku ma się tam odbyć między innymi festiwal Rock in Rio, gdzie jedną z gwiazd będzie grupa Iron Maiden.

Kuzyn ostatniej ofiary IO. "Beze mnie zginie u nas i ten sport"

Czytaj też

Kuzyn ostatniej ofiary IO. "Beze mnie zginie u nas i ten sport"

Gratka dla fanów! Biathlon tylko w TVP przez cztery najbliższe lata!

Czytaj też

Gratka dla fanów! Biathlon tylko w TVP przez cztery najbliższe lata!

W poszukiwaniu fundamentów

Zimowe igrzyska w Pekinie odbędą się jeszcze w dwóch miejscach, które nie były częścią zawodów w 2008 roku. W oddalonej o niespełna 100 kilometrów od Pekinu strefie Yanqing wybudowano drugą wioskę olimpijską, która jest o połowę mniejsza od tej głównej. Na miejscowym torze lodowym będą rywalizować saneczkarze i bobsleiści, a w położonym niedaleko kurorcie wybudowano siedem tras dla narciarzy alpejskich. 

W strefie Zhangjiakou powstały z kolei olimpijskie skocznie. Obiekty wybudowano w wiosce Guyanghsu – wchodzą w skład imponującego na pierwszy rzut oka kompleksu Snow Ruyi National Ski Jumping Centre. Skoczkowie po raz pierwszy rywalizowali tam w międzynarodowych zawodach na początku grudnia 2021 roku, gdy rozegrano tam konkursy Pucharu Kontynentalnego w skokach narciarskich i kombinacji norweskiej. 

Kompleks robi ogromne wrażenie pod względem wizualnym. "Reuters" nazwał go nawet jedną z najbardziej spektakularnych aren, które zbudowano w całej historii zimowych igrzysk. "Organizatorzy zadbali o pełen przepychu obiekt, który obsypali sztucznym śniegiem, a nieopodal usytuowali nawet tymczasowe... drzewa iglaste. Czy jednak kładąc piękny dach nie zapomnieli o solidnych fundamentach (w tym wypadku ograniczeniu wpływu wiatru)?" – zastanawiał się przyglądający się konstrukcji z bliska Mateusz Leleń.

Wszystko zweryfikują najbliższe konkursy olimpijskie. Czy obiekty okażą się użyteczne także w dłuższej perspektywie? Organizatorzy przekonują, że tym razem wszystko zostało zaplanowane jeszcze lepiej niż w 2008 roku. Według nich całkowity budżet igrzysk ma wynosić niecałe 4 miliardy dolarów, co uczyniłoby Pekin 2022 jednymi z najtańszych zawodów w najnowszej olimpijskiej historii. Dziennikarskie śledztwo "Insidera" wykazało jednak, że rzeczywiste wydatki mogą być nawet dziesięć razy wyższe.

Chińskie władze nie są pierwszymi i ostatnimi, które kosztem igrzysk robią politykę. Dla sterowania przekazem kluczowe są właśnie takie sukcesy jak poprawa infrastruktury kolejowej i odświeżenie "Ptasiego Gniazda". To właśnie Stadion Narodowy w Pekinie ma być tym obiektem, który po zimowych igrzyskach przetrwa najdłużej. Zdaniem architektów stadion może dotrwać nawet do 2100 roku – o ile wcześniej nie zmiażdży go trzęsienie ziemi o sile wyższej niż 8,0 w skali Richtera.

Gratka dla fanów! Biathlon tylko w TVP przez cztery najbliższe lata!

Czytaj też

Gratka dla fanów! Biathlon tylko w TVP przez cztery najbliższe lata!