| Piłka nożna

El. MŚ 2022: Albania – reprezentacja Europy. Z urodzenia, nie narodowości

Reprezentacja Albanii w meczu Ligi Narodów z Kazachstanem
Reprezentacja Albanii w meczu Ligi Narodów z Kazachstanem (Fot. Getty)

Włochy, Grecja, Szwajcaria, Belgia, Anglia – to tylko kilka z państw, w których urodzeni i wychowani zawodnicy mogą stworzyć skład Albanii w eliminacjach mistrzostw świata 2022. Niech nikt nie myśli jednak, że Albański Związek Piłki Nożnej przeprowadził w ostatnich latach zaciąg podobny do tego, jaki PZPN zrobił przed Euro 2012. Każdy z tych zawodników od urodzenia uważa się bowiem za Albańczyka i z dumą reprezentuje ten kraj o niezwykle skomplikowanej historii.

DALSZĄ CZĘŚĆ PRZECZYTASZ POD REKLAMĄ

Albańczyków urodzonych poza krajem w żadnej mierze nie można porównać z zawodnikami, którzy w XXI wieku przewinęli się przez reprezentację Polski. W naszym przypadku byli oni za słabi na grę w dorosłych kadrach państw, które reprezentowali wcześniej (np. Sebastian Boenisch i Eugen Polanski), byli Francuzami, w małej części z dalekimi polskimi korzeniami, zresztą też bez szans gry w pierwszej kadrze (Ludovic Obraniak i Damien Perquis) albo do Polski trafili z innych krajów, by grać tu w piłkę (Emmanuel Olisadebe i Roger Guerreiro).

Eugen Polanski jako kapitan reprezentacji Niemiec U21
Eugen Polanski jako kapitan reprezentacji Niemiec U21 (Fot. Getty)
Były selekcjoner Albańczyków: wystarczy, że podacie do "Lewego"

Czytaj też

Ławka reprezentacji Albanii podczas Euro 2016 często reagowała bardzo żywiołowo (fot. Getty)

Były selekcjoner Albańczyków: wystarczy, że podacie do "Lewego"

Albania nie zdecydowała się na naturalizowanie wyróżniającego się w jej lidze piłkarza z dalekiego kraju. Rodziny kadrowiczów urodzonych poza jej granicami mogły trafić do innych krajów zdecydowanie wcześniej niż pradziadek Perquisa i dziadek Obraniaka do Francji, ale tworzą tam silne, kultywujące narodowe tradycje diaspory.

Początek historii emigracji Albańczyków sięga średniowiecza. Jej powodem był oczywiście podbój osmański. Uciekający, ze względu na bliskość geograficzną, kierowali się głównie do Włoch i Grecji. Proces ten trwał przez wieki aż do nastania reżimu Envera Hoxhy. Wyjazd z kraju został wtedy zakazany pod groźbą śmierci. Nawet po jego śmierci totalitaryzm trwał. Ostatni uciekinierzy, próbujący przedostać się przez Jezioro Ochrydzkie do Jugosławii, zostali zabici przez pograniczników w 1991 roku na kilka dni przed pierwszymi wolnymi wyborami.

Z drugiej strony Albania czasów reżimu pod względem przyrostu naturalnego znajdowała się w europejskiej czołówce. W skrajnie biednym kraju, samoizolującym się od wszystkich, nawet innych państw bloku wschodniego, efektem upadku komunizmu była wielka fala migracji. W jej wyniku wyjechało nawet 800 tysięcy osób.

Na mniejszą skalę Albańczycy opuszczali ojczyznę także z powodu kryzysu politycznego 1997 roku, znanego jako albańska rewolucja piramidowa (od upadku piramid finansowych powstałych po odzyskaniu niepodległości), przez anglosaską naukę nazywanego nawet wojną domową. Ostatnim powodem masowej emigracji była wojna w Kosowie, ale na mniejszą skalę trwa ona do dziś, głównie z przyczyn ekonomicznych.

Były selekcjoner Albańczyków: wystarczy, że podacie do "Lewego"

Czytaj też

Ławka reprezentacji Albanii podczas Euro 2016 często reagowała bardzo żywiołowo (fot. Getty)

Były selekcjoner Albańczyków: wystarczy, że podacie do "Lewego"

Zamieszki w Albanii w 1997 roku, zwane albańską rewolucją piramidową
Zamieszki w Albanii w 1997 roku, zwane albańską rewolucją piramidową (Fot. Getty)
Trener Albanii docenia... "Lewego". "To najlepszy piłkarz"

Czytaj też

Robert Lewandowski (fot. Getty Images)

Trener Albanii docenia... "Lewego". "To najlepszy piłkarz"

W osobnych falach w 1910 roku, latach 1926-1938 oraz 1953-1966 Albańczycy uznani za zbyt sturczonych uciekali do Turcji. W sumie tylko w tych okresach przeniosło się tam ich około miliona.

To oczywiście tylko zarys skomplikowanej historii tego narodu. Faktem jest, że Albańczyków w Albanii i Kosowie mieszka obecnie w sumie około 4,5 mln. W samej Północnej Macedonii diaspora, która nie uległa asymilacji, przekracza 500 tys. osób. W wielu miejscach na zachodzie kraju to ona dominuje. Podobnie liczna jest we Włoszech. Tej większość tworzą emigranci wyżej wspomnianych fal XX wieku, ale także Arboresze – potomkowie przybyszy z wcześniejszych epok historycznych, od średniowiecza poczynając. I również można znaleźć rejony Kalabrii, w których stanowią większość mieszkańców.

Albańczycy tworzą też liczące setki tysięcy mniejszości w Grecji, Turcji, Niemczech, Szwajcarii i USA. W sumie mieszkających za granicą i podkreślających swoje korzenie oraz kultywujących narodowe tradycje jest od 2,5 do nawet 6 mln. To liczba porównywalna lub nawet większa niż tych mieszkających na etnicznie albańskich ziemiach. I to widać doskonale na przykładzie reprezentacji Albanii.

W ostatecznej kadrze na listopadowy mecz towarzyski z Kosowem oraz spotkania Ligi Narodów z Kazachstanem i Białorusią znalazło się 21 zawodników. Ośmiu z nich urodziło się i wychowało poza Albanią. I o ile Etrit Berisha pochodzi z Prisztiny, obecnie stolicy Kosowa, a wtedy miasta w Jugosławii, o tyle można wśród nich znaleźć także Albańczyków ze Szwajcarii, Niemiec czy Belgii.

Trener Albanii docenia... "Lewego". "To najlepszy piłkarz"

Czytaj też

Robert Lewandowski (fot. Getty Images)

Trener Albanii docenia... "Lewego". "To najlepszy piłkarz"

Etrit Berisha w barwach reprezentacji Albanii
Etrit Berisha w barwach reprezentacji Albanii (Fot. Getty)
Grupa z rachunkami do wyrównania. Polot, łzy i wślizgi

Czytaj też

Anglia, Węgry i Andora – to między innymi rywale Polski w grupie I el. MŚ (fot. Getty)

Grupa z rachunkami do wyrównania. Polot, łzy i wślizgi

Zawodnicy urodzeni poza Albanią, powołani na listopadowe mecze towarzyskie i Ligi Narodów:

Etrit Berisha (ur. 1989), Prisztina, Jugosławia
Berat Djimsiti (1993), Zurych, Szwajcaria
Freddie Veseli (1992), Renens, Szwajcaria
Ardian Ismajli (1996), Majac, Kosowo
Ramen Cepele (2003), Conegliano, Włochy
Ylber Ramadani (1996), Starnberg, Niemcy
Lindon Selahi (1999), Namur, Belgia
Taulant Seferi (1996), Kumanovo, Macedonia
W sumie 8 spośród 21 powołanych

To jednak nie wszystko. Niektórzy zawodnicy wypadli z ostatniej kadry z powodu zakażenia koronawirusem, część leczyła wtedy kontuzje, jeszcze inni tym razem się nie załapali. Biorąc pod uwagę graczy, którzy nie znaleźli się w ostatnim składzie, a którzy powoływani byli na wrześniowe i październikowe mecze, pojawia się kolejnych dwudziestu piłkarzy. Spośród nich aż jedenastu nie urodziło się w Albanii.

O ile Florian Kamberi (urodzony w Zurychu) czy Emiliano Bullari (na Sycylii) nie zdążyli zadebiutować, o tyle w tym gronie są liderzy reprezentacji. Jeśli nic nie stanie na przeszkodzie, to w meczach z Polską na pewno zobaczymy choćby bramkarza Lazio Thomasa Strakoshę (Ateny), obrońcę Romy Marasha Kumbullę (Peschiera del Garda na północy Włoch) czy pomocnika Freiburga Amira Abrashiego (szwajcarskie Bischofszell).

Grupa z rachunkami do wyrównania. Polot, łzy i wślizgi

Czytaj też

Anglia, Węgry i Andora – to między innymi rywale Polski w grupie I el. MŚ (fot. Getty)

Grupa z rachunkami do wyrównania. Polot, łzy i wślizgi

Marash Kumbulla w barwach AS Roma
Marash Kumbulla w barwach AS Roma (Fot. Getty)
El. MŚ 2022: z Albanią przegraliśmy tylko raz

Czytaj też

Maciej Żurawski w reprezentacji Polski (fot. Getty Images)

El. MŚ 2022: z Albanią przegraliśmy tylko raz

Zawodnicy urodzeni poza Albanią, powołani od września 2020, którzy nie znaleźli się w ostatecznej kadrze na listopadowe mecze towarzyskie i Ligi Narodów:

Marco Molla (2002), Sesto Fiorentino, Włochy
Thomas Strakosha (1995), Ateny, Grecja
Marash Kumbulla (2000), Peschiera del Garda, Włochy
Kastriot Dermaku (1992), Scandiano, Włochy
Enea Mihaj (1998), Rodos, Grecja
Amir Abrashi (1990), Bischofszell, Szwajcaria
Ermir Lenjani (1989), Kamenica, Jugosławia
Armando Broja (2001), Slough, Anglia
Giacomo Vrioni (1998), San Severino Marche, Włochy
Florian Kamberi (1995), Zurych, Szwajcaria
Emiliano Bullari (2001), Giardini-Naxos, Włochy
W sumie jedenastu spośród dwudziestu

Gdyby tego było mało, prawo do albańskiego paszportu posiada każdy Kosowianin. Bo, znów w dużym uproszczeniu, każdy Kosowianin jest Albańczykiem, choć nie każdy Albańczyk Kosowianinem. To działa i w drugą stronę, bo od włączenia kadry Kosowa w struktury UEFA i FIFA na grę w niej zdecydowało się wielu wcześniejszych reprezentantów Albanii, by wymienić tylko bramkarza Torino Samira Ujkaniego, kolejnego obrońcę Napoli Amira Rrahmaniego czy pomocnika Werderu Milota Rashicę.

To nie wszystko. W reprezentacjach innych krajów grają piłkarze, którzy nie zmienili barw z przyczyn czysto sportowych. Najbardziej znani z nich to reprezentujący Szwajcarię Xherdan Shaqiri i Granit Xhaka. Pierwszy z nich nawet się urodził w Jugosławii na terenie, który dziś jest Kosowem, drugiego rodzice z Kosowa wyemigrowali. Można mieć wątpliwości, czy zmieniając kraj zdecydowaliby się na Albanię, czy powstały w 2008 roku kraj. Bo za kogo się uważają, dobitnie udowodnili w trakcie meczu MŚ 2018 z Serbią, gdy pokazali rękami gest imitujący dwugłowego orła. Herb Albanii.

El. MŚ 2022: z Albanią przegraliśmy tylko raz

Czytaj też

Maciej Żurawski w reprezentacji Polski (fot. Getty Images)

El. MŚ 2022: z Albanią przegraliśmy tylko raz

Xherdan Shaqiri, reprezentant Szwajcarii, w meczu MŚ 2018 z Serbią
Xherdan Shaqiri, reprezentant Szwajcarii, w meczu MŚ 2018 z Serbią (Fot. Getty)
Zobacz też
Wybrano najlepszego piłkarza wszech czasów!
Cristiano Ronaldo i Lionel Messi (fot. Getty Images)

Wybrano najlepszego piłkarza wszech czasów!

| Piłka nożna 
Ronaldo zadecydował. To już pewne!
Cristiano Ronaldo w barwach Al-Nassr (fot. Getty).

Ronaldo zadecydował. To już pewne!

| Piłka nożna 
Snajper jak marzenie. Pomógł obronić tytuł po raz pierwszy od 71 lat!
Viktor Gyokeres (fot. Getty Images)

Snajper jak marzenie. Pomógł obronić tytuł po raz pierwszy od 71 lat!

| Piłka nożna 
Pogoń znów przegrała w finale PP! Cztery zmarnowane karne
Piłkarki Czarnych Sosnowiec wywalczyły Puchar Polski (fot. 400mm.pl)

Pogoń znów przegrała w finale PP! Cztery zmarnowane karne

| Piłka nożna 
Były kapitan reprezentacji Brazylii w szpitalu. Został ranny w pożarze
Lucio (drugi od lewej) trafił do szpitala (fot. Getty)

Były kapitan reprezentacji Brazylii w szpitalu. Został ranny w pożarze

| Piłka nożna 
Wielki finał Euro U17 kobiet! Oglądaj Holandia – Norwegia w TVP
Holandia – Norwegia [NA ŻYWO]. Transmisja online finału Euro U17 kobiet na żywo w TVP Sport (17.05.2025)
transmisja

Wielki finał Euro U17 kobiet! Oglądaj Holandia – Norwegia w TVP

| Piłka nożna 
Polski bramkarz coraz bliżej portugalskiej ekstraklasy!
Kacper Bieszczad w barwach Zagłębia Lubin (fot. Getty Images)

Polski bramkarz coraz bliżej portugalskiej ekstraklasy!

| Piłka nożna 
Nie żyje legendarny piłkarz. Rozegrał ponad 120 meczów w reprezentacji
Gary Lineker i Emmanuel Kunde (fot. Getty Images)

Nie żyje legendarny piłkarz. Rozegrał ponad 120 meczów w reprezentacji

| Piłka nożna 
Afera w Brazylii! Sąd odwołał szefa piłkarskiej federacji
Ednaldo Rodrigues (fot. Getty Images)

Afera w Brazylii! Sąd odwołał szefa piłkarskiej federacji

| Piłka nożna 
Dobra, ale spóźniona reakcja PZPN na poziom sędziowania
Szymon Marciniak i Tomasz Marciniak. Młodszy brat często pomagał starszemu pracując w roli sędziego techniczego. Teraz sam będzie sędzią głównym Ekstraklasy. (400mm.pl, fot. Piotr Kucza)
polecamy

Dobra, ale spóźniona reakcja PZPN na poziom sędziowania

| Piłka nożna 
Polecane
Najnowsze
Wielkie wyróżnienia. Polacy w najlepszej "6" Ligi Mistrzów!
Wielkie wyróżnienia. Polacy w najlepszej "6" Ligi Mistrzów!
zdj. własne
Jan Pęczak
| Siatkówka 
Siatkarze Aluronu CMC Warty Zawiercie (fot. CEV)
Wybrano najlepszego piłkarza wszech czasów!
Cristiano Ronaldo i Lionel Messi (fot. Getty Images)
Wybrano najlepszego piłkarza wszech czasów!
| Piłka nożna 
Bułka negocjuje z uczestnikiem LM 2025/26!
Marcin Bułka (fot. Getty Images)
Bułka negocjuje z uczestnikiem LM 2025/26!
| Piłka nożna / Francja 
Tyle Aluron zarobi za finał LM. Kuriozalna kwota
Bartosz Kwolek z Aluronu CMC Warty Zawiercie (fot. CEV)
Tyle Aluron zarobi za finał LM. Kuriozalna kwota
| Siatkówka 
Żal do organizatorów LM. "Nie chce mi się płacić kar, ale..."
Bartosz Kwolek (fot. CEV)
Żal do organizatorów LM. "Nie chce mi się płacić kar, ale..."
zdj. własne
Jan Pęczak
Wielkie emocje na szczycie Serie A! Czterej trenerzy odesłani na trybuny!
Simone Inzaghi i Marco Baroni zostali odesłani na trybuny, podobnie jak Antonio Conte i Christian Chivu (fot. Getty Images)
Wielkie emocje na szczycie Serie A! Czterej trenerzy odesłani na trybuny!
| Piłka nożna / Włochy 
Sportowy wieczór (18.05.2025)
Sportowy wieczór (18.05.2025) [transmisja na żywo, online, live stream]
Sportowy wieczór (18.05.2025)
| Sportowy wieczór 
Do góry