Włochy, Grecja, Szwajcaria, Belgia, Anglia – to tylko kilka z państw, w których urodzeni i wychowani zawodnicy mogą stworzyć skład Albanii w eliminacjach mistrzostw świata 2022. Niech nikt nie myśli jednak, że Albański Związek Piłki Nożnej przeprowadził w ostatnich latach zaciąg podobny do tego, jaki PZPN zrobił przed Euro 2012. Każdy z tych zawodników od urodzenia uważa się bowiem za Albańczyka i z dumą reprezentuje ten kraj o niezwykle skomplikowanej historii.
Albańczyków urodzonych poza krajem w żadnej mierze nie można porównać z zawodnikami, którzy w XXI wieku przewinęli się przez reprezentację Polski. W naszym przypadku byli oni za słabi na grę w dorosłych kadrach państw, które reprezentowali wcześniej (np. Sebastian Boenisch i Eugen Polanski), byli Francuzami, w małej części z dalekimi polskimi korzeniami, zresztą też bez szans gry w pierwszej kadrze (Ludovic Obraniak i Damien Perquis) albo do Polski trafili z innych krajów, by grać tu w piłkę (Emmanuel Olisadebe i Roger Guerreiro).
Albania nie zdecydowała się na naturalizowanie wyróżniającego się w jej lidze piłkarza z dalekiego kraju. Rodziny kadrowiczów urodzonych poza jej granicami mogły trafić do innych krajów zdecydowanie wcześniej niż pradziadek Perquisa i dziadek Obraniaka do Francji, ale tworzą tam silne, kultywujące narodowe tradycje diaspory.
Początek historii emigracji Albańczyków sięga średniowiecza. Jej powodem był oczywiście podbój osmański. Uciekający, ze względu na bliskość geograficzną, kierowali się głównie do Włoch i Grecji. Proces ten trwał przez wieki aż do nastania reżimu Envera Hoxhy. Wyjazd z kraju został wtedy zakazany pod groźbą śmierci. Nawet po jego śmierci totalitaryzm trwał. Ostatni uciekinierzy, próbujący przedostać się przez Jezioro Ochrydzkie do Jugosławii, zostali zabici przez pograniczników w 1991 roku na kilka dni przed pierwszymi wolnymi wyborami.
Z drugiej strony Albania czasów reżimu pod względem przyrostu naturalnego znajdowała się w europejskiej czołówce. W skrajnie biednym kraju, samoizolującym się od wszystkich, nawet innych państw bloku wschodniego, efektem upadku komunizmu była wielka fala migracji. W jej wyniku wyjechało nawet 800 tysięcy osób.
Na mniejszą skalę Albańczycy opuszczali ojczyznę także z powodu kryzysu politycznego 1997 roku, znanego jako albańska rewolucja piramidowa (od upadku piramid finansowych powstałych po odzyskaniu niepodległości), przez anglosaską naukę nazywanego nawet wojną domową. Ostatnim powodem masowej emigracji była wojna w Kosowie, ale na mniejszą skalę trwa ona do dziś, głównie z przyczyn ekonomicznych.
W osobnych falach w 1910 roku, latach 1926-1938 oraz 1953-1966 Albańczycy uznani za zbyt sturczonych uciekali do Turcji. W sumie tylko w tych okresach przeniosło się tam ich około miliona.
To oczywiście tylko zarys skomplikowanej historii tego narodu. Faktem jest, że Albańczyków w Albanii i Kosowie mieszka obecnie w sumie około 4,5 mln. W samej Północnej Macedonii diaspora, która nie uległa asymilacji, przekracza 500 tys. osób. W wielu miejscach na zachodzie kraju to ona dominuje. Podobnie liczna jest we Włoszech. Tej większość tworzą emigranci wyżej wspomnianych fal XX wieku, ale także Arboresze – potomkowie przybyszy z wcześniejszych epok historycznych, od średniowiecza poczynając. I również można znaleźć rejony Kalabrii, w których stanowią większość mieszkańców.
Albańczycy tworzą też liczące setki tysięcy mniejszości w Grecji, Turcji, Niemczech, Szwajcarii i USA. W sumie mieszkających za granicą i podkreślających swoje korzenie oraz kultywujących narodowe tradycje jest od 2,5 do nawet 6 mln. To liczba porównywalna lub nawet większa niż tych mieszkających na etnicznie albańskich ziemiach. I to widać doskonale na przykładzie reprezentacji Albanii.
W ostatecznej kadrze na listopadowy mecz towarzyski z Kosowem oraz spotkania Ligi Narodów z Kazachstanem i Białorusią znalazło się 21 zawodników. Ośmiu z nich urodziło się i wychowało poza Albanią. I o ile Etrit Berisha pochodzi z Prisztiny, obecnie stolicy Kosowa, a wtedy miasta w Jugosławii, o tyle można wśród nich znaleźć także Albańczyków ze Szwajcarii, Niemiec czy Belgii.
Kliknij "Akceptuję i przechodzę do serwisu", aby wyrazić zgody na korzystanie z technologii automatycznego śledzenia i zbierania danych, dostęp do informacji na Twoim urządzeniu końcowym i ich przechowywanie oraz na przetwarzanie Twoich danych osobowych przez nas, czyli Telewizję Polską S.A. w likwidacji (zwaną dalej również „TVP”), Zaufanych Partnerów z IAB* (991 firm) oraz pozostałych Zaufanych Partnerów TVP (88 firm), w celach marketingowych (w tym do zautomatyzowanego dopasowania reklam do Twoich zainteresowań i mierzenia ich skuteczności) i pozostałych, które wskazujemy poniżej, a także zgody na udostępnianie przez nas identyfikatora PPID do Google.
Twoje dane osobowe zbierane podczas odwiedzania przez Ciebie naszych poszczególnych serwisów zwanych dalej „Portalem”, w tym informacje zapisywane za pomocą technologii takich jak: pliki cookie, sygnalizatory WWW lub innych podobnych technologii umożliwiających świadczenie dopasowanych i bezpiecznych usług, personalizację treści oraz reklam, udostępnianie funkcji mediów społecznościowych oraz analizowanie ruchu w Internecie.
Twoje dane osobowe zbierane podczas odwiedzania przez Ciebie poszczególnych serwisów na Portalu, takie jak adresy IP, identyfikatory Twoich urządzeń końcowych i identyfikatory plików cookie, informacje o Twoich wyszukiwaniach w serwisach Portalu czy historia odwiedzin będą przetwarzane przez TVP, Zaufanych Partnerów z IAB oraz pozostałych Zaufanych Partnerów TVP dla realizacji następujących celów i funkcji: przechowywania informacji na urządzeniu lub dostęp do nich, wyboru podstawowych reklam, wyboru spersonalizowanych reklam, tworzenia profilu spersonalizowanych reklam, tworzenia profilu spersonalizowanych treści, wyboru spersonalizowanych treści, pomiaru wydajności reklam, pomiaru wydajności treści, stosowania badań rynkowych w celu generowania opinii odbiorców, opracowywania i ulepszania produktów, zapewnienia bezpieczeństwa, zapobiegania oszustwom i usuwania błędów, technicznego dostarczania reklam lub treści, dopasowywania i połączenia źródeł danych offline, łączenia różnych urządzeń, użycia dokładnych danych geolokalizacyjnych, odbierania i wykorzystywania automatycznie wysłanej charakterystyki urządzenia do identyfikacji.
Powyższe cele i funkcje przetwarzania szczegółowo opisujemy w Ustawieniach Zaawansowanych.
Zgoda jest dobrowolna i możesz ją w dowolnym momencie wycofać w Ustawieniach Zaawansowanych lub klikając w „Moje zgody”.
Ponadto masz prawo żądania dostępu, sprostowania, usunięcia, przenoszenia, wniesienia sprzeciwu lub ograniczenia przetwarzania danych oraz wniesienia skargi do UODO.
Dane osobowe użytkownika przetwarzane przez TVP lub Zaufanych Partnerów z IAB* oraz pozostałych Zaufanych Partnerów TVP mogą być przetwarzane zarówno na podstawie zgody użytkownika jak również w oparciu o uzasadniony interes, czyli bez konieczności uzyskania zgody. TVP przetwarza dane użytkowników na podstawie prawnie uzasadnionego interesu wyłącznie w sytuacjach, kiedy jest to konieczne dla prawidłowego świadczenia usługi Portalu, tj. utrzymania i wsparcia technicznego Portalu, zapewnienia bezpieczeństwa, zapobiegania oszustwom i usuwania błędów, dokonywania pomiarów statystycznych niezbędnych dla prawidłowego funkcjonowania Portalu. Na Portalu wykorzystywane są również usługi Google (np. Google Analytics, Google Ad Manager) w celach analitycznych, statystycznych, reklamowych i marketingowych. Szczegółowe informacje na temat przetwarzania Twoich danych oraz realizacji Twoich praw związanych z przetwarzaniem danych znajdują się w Polityce Prywatności.