| Skoki narciarskie

Sport balansu na granicy. Tande przypomniał najczarniejszą stronę skoków

Daniel Andre-Tande po upadku bezwładnie runął na dół Letalnicy. (fot. PAP/Grzegorz Momot)
Daniel Andre-Tande po upadku bezwładnie runął na dół Letalnicy. (fot. PAP/Grzegorz Momot)

Upadek Daniela-Andre Tande w Planicy przypomniał, jak skrajnie trudną dyscypliną sportu są skoki narciarskie. Choć FIS zrobiła wiele dla poprawy bezpieczeństwa, wstrząśnienia mózgu, złamania kręgosłupów i kalectwo to nadal część tej gry. – Po upadku najlepiej jest od razu wrócić na skocznię i zapomnieć – mówią zawodnicy. Tylko że czasami po prostu się nie da. Już nigdy.

DALSZĄ CZĘŚĆ PRZECZYTASZ POD REKLAMĄ

Jan Mazoch stwierdził, że po tym, co przeżył w Zakopanem w 2007 roku, otrzymał znak, aby jednak na skocznię nie wracać. Andreas Stjernen po paskudnym wypadku w Lahti zakończył karierę, w ogóle nie wybierając się na loty. Opuścił Vikersund i Letalnicę, mimo że oba miejsca kochałLukas Mueller i Nick Fairall może i chcieliby jeszcze poskakać pomimo traumatycznych wspomnień, ale to niemożliwe, będąc przykutymi do wózków. Zdzisław Hryniewiecki przez kraksę stracił zdrowie, medal igrzysk w Squaw Valley, a na koniec z żalu odebrał sobie życie. Skoki narciarskie – tak magiczne i tak straszne zarazem teraz w Słowenii znowu pokazały swoje najpaskudniejsze oblicze.

Co ze zdrowiem Tandego? Mamy optymistyczne wieści

Czytaj też

Daniel-Andre Tande

Co ze zdrowiem Tandego? Mamy optymistyczne wieści

Upadł Daniel, upadali inni. Ból to nieodłączny element skoków

Czwartek na Letalnicy zaczął się jako dzień festynu, a skończył jako dzień ciszy. I chociaż świeciło piękne słońce, to to jakby zaszło, gdy Daniel Andre-Tande rozbił się o bulę największej skoczni świata.

Nie, to nie warunki. Nie mogłem przestać myśleć o tym, co się z nim stało. To mój najlepszy kolega, brakuje słów – tłumaczył swój słaby skok w konkursie Halvor Egner Granerud.



Tak, takie rzeczy docierają do zawodników, którzy są w konkursie. To po prostu widać. Miałem niestety pecha widzieć to na żywo. I chociaż wiesz, że powinieneś wyrzucić to z głowy jak najszybciej, obraz zostaje na długo. Natomiast wyjeżdżając na górę skoczni, każdy z nas zdaje sobie sprawę, na co się pisze, z jakim to się wiąże ryzykiem – powiedział Andrzej Stękała przed kamerą TVP Sport.

Bo prawda jest taka, że upadków podobnych do tego, który zdarzył się Tande w Planicy, w skokach jest całe mnóstwo. W Pucharze Świata zdarzają się coraz rzadziej, bo i zawodnicy skaczący w elicie mają coraz większe umiejętności. Potrafią się niekiedy fantastycznie wyratować w kryzysowych sytuacjach. Najbardziej jaskrawym przykładem walki o równowagę była ta Andersa Jacobsena z treningu na Vikersundbakken. Norweg wylądował właściwie bokiem do zeskoku. Ale ustał.


Tak samo zdarzało się też m.in. Stefanowi Kraftowi, Jurijowi Tepesowi albo Piotrowi Żyle –  tu na Letalnicy, brakowało niewiele. Przygody mieli też Maciej Kot, Stefan Hula... mieli wszyscy. Paweł Wąsek jako junior na Malince zaliczył kiedyś tak koszmarną kraksę, że gdy się po niej wyleczył, przez jakiś czas paraliżowała go wizja skakania przy mocniejszym i nierównym wietrze. Mówił o tym otwarcie. Simon Ammann na stałe stracił zdolność wykonywania telemarku. Adamowi Małyszowi od upadku z czasów juniorskich już zawsze falowała lewa narta. Wiktor Pękala w Szczyrku upadł tak, że połamał dwa nadgarstki i stracił przytomność. Zupełnie niedawno kraksę w treningu zaliczył Adam Niżnik. Na mistrzostwach Polski w Wiśle w grudniu obejrzeliśmy takie trzy. A przypomnijmy sobie jeszcze choćby Kuusamo: najpierw salto Thomasa Morgensterna i paskudne lądowanie Andreasa Koflera, po latach wypięta narta w locie Anze Laniska i makabryczny, bezwładny lot Andreasa Wellingera. Takie rzeczy się pamięta, choćby jak najmocniej chcieć wyprzeć z pamięci.

Co ze zdrowiem Tandego? Mamy optymistyczne wieści

Czytaj też

Daniel-Andre Tande

Co ze zdrowiem Tandego? Mamy optymistyczne wieści

Nagle zapadła cisza. Upadek Tandego zmienił Planicę

Czytaj też

Daniel-Andre Tande

Nagle zapadła cisza. Upadek Tandego zmienił Planicę

Szybko wrócić i skoczyć – to wariant najlepszy

Eva Pinkelnig jesienią ubiegłego roku upadła w treningu tak, że przebiła śledzionę. Mówili, że nie skoczy już nigdy. Thomas Diethart w krótkim czasie dwukrotnie masakrował sobie twarz do tego stopnia, że w końcu uznał, iż skoki są nie na jego siły. Eva po paru tygodniach skakała na MŚ w Oberstdorfie. Ale to żadna ujma dla Thomasa, każdy taki wypadek przyjmuje inaczej.

Po swojej kraksie skakałem w ortezach wspominał Pękala w rozmowie z Filipem Kołodziejskim. I dodawał, że to nic, bo Morgensternowi zdarzało się skakać z ręką w gipsie. To było przed Soczi. Narty pomagali mu wkładać koledzy z reprezentacji. Austriak wrócił szybko na skocznię po kraksie w Titisee, żeby nie czuć strachu. Podobnie po dużo straszniejszym wypadku na Kulm. Motywowała go wówczas chęć wyjazdu na igrzyska. – To sport psychiki i głowy. Po upadku trzeba jak najszybciej wrócić na skocznię, żeby przełamać strach. Kiedy ja pierwszy raz ponownie usiadłem na belce, cały się trząsłem. Ale tak było trzeba – zaznaczał Pękala.

Dawid Kubacki po 2014 roku i przygodach w Niżnym Tagile od razu pojechał na następne zawody.

No jest trochę szok, nie powiem. Trochę d... pobolała, ale co, trzeba się otrzepać, sprawdzić, czy wszystko działa, a potem z powrotem na skocznię. Najlepiej o tym nie myśleć – mówił. Tylko że on akurat rewelacyjnie wybronił się z krytycznej sytuacji. Podmuch wiatru rozhuśtał mu narty w powietrzu, a w końcu – tak jak Tande – jedną zabrał w dół. Przy prędkości 100 km/h spadł z wysokości, ale w międzyczasie zdążył jeszcze obrócić się na plecy. I co kluczowe – spojrzeć w górę, czy po śniegu w jego stronę nie sunie wypięta narta.

O tym, jak to ważne, przekonał się w 1987 roku na Letalnicy Frederic Berger. Nie on pierwszy i nie ostatni zmierzył się z takim bólem, ale dziś trenerzy w klubach od razu uczulają dzieci na tego typu zachowania. Tande, który przed upadkiem wiedział już, że nie wyprowadzi nart do pozycji V, instynktownie złożył ręce do klatki piersiowej. Nie dlatego, że widział, jak robią to w telewizji. To musiało być jego własne doświadczenie po kilkunastu latach codziennych treningów. Upadek w Planicy u 27-latka nie miał prawa być jego pierwszym w życiu.

Nagle zapadła cisza. Upadek Tandego zmienił Planicę

Czytaj też

Daniel-Andre Tande

Nagle zapadła cisza. Upadek Tandego zmienił Planicę

Wariant drugi to nie skoczyć już nigdy więcej

Mamy nadzieję, że Daniel szybko wyzdrowieje i będzie chciał jeszcze wrócić do skoków – Clas Brede Brathen wypowiadał w czwartek te słowa ze łzami w oczach. Bo wie, że tylko część takich historii kończy się happy endem. To tutaj w Planicy 14 lat temu brutalnie skończyła się kariera skokowa Primoża Roglica. Słoweniec miał 18 lat, dopiero zaczynał w wielkich skokach. I zamiast odkrywać mit o lataniu – tak żywy w jego ojczyźnie – doznał wstrząśnienia mózgu, połamał kości twarzy i na całe życie nabył strach. Chociaż po rehabilitacji startował jeszcze przez trzy sezony, nigdy nie wyzbył się obaw i asekuracyjnego podejścia do lotu. W końcu uznał, że to nie dyscyplina dla kogoś z wewnętrznymi blokadami.

Dwa miesiące wcześniej to samo spotkało w Zakopanem Jana Mazocha. Jemu decyzja o rzuceniu nart zajęła jeszcze mniej czasu.


W skokach psychika stanowi 90 procent wszystkiego. Pozostałe 10 to warunki fizyczne. W innych sportach nie ma aż tak dużych różnic, w niewielu jest też takie ryzyko utraty zdrowia i pewności siebie – mówił Pękala.

Niestety skoki potrafią odebrać zdrowie na zawsze. I wspomniani wyżej Fairall (na jego rehabilitację swój medal olimpijski zlicytował Wojciech Fortuna), Mueller czy Hryniewiecki to dopiero początek fatalnej listy. Polskę kilka lat temu obiegła wiadomość o koszmarnej kraksie młodego Szymona Olka na skoczni K35 w Zakopanem. Jako 12-latek chłopak z Wilkowic doznał urazu czaszkowo-mózgowego, obrzęku mózgu, rozległego wylewu krwi do mózgu i na sam koniec – połowicznego niedowładu. Z dnia na dzień ze zdolnego, żywego dziecka musiał znów nauczyć się żyć od podstaw. I choć dawno pogodził się, że nie zostanie następcą Adama Małysza, do dziś to przychodzi z trudem. Rodzina w internecie prowadzi zbiórkę. Taką, żeby pomóc synowi. Taką też, żeby uświadomić kibiców, jak skrajnie trudny sport uprawiają zimowi idole Polski. Niezależnie od rozmiaru skoczni, na której odbywają się zawody.

Zobacz też
Stoch przed szansą na historyczne osiągnięcie. Jest jeden warunek
Kamil Stoch (fot. Getty Images)

Stoch przed szansą na historyczne osiągnięcie. Jest jeden warunek

| Skoki narciarskie 
Kończy karierę, nie wystąpi w finale PŚ
Michael Hayboeck (fot. Getty)

Kończy karierę, nie wystąpi w finale PŚ

| Skoki narciarskie 
Skoczek przegrał z... lękiem wysokości. Nie wystąpi w Planicy
Philipp Raimund (fot. Getty Images)

Skoczek przegrał z... lękiem wysokości. Nie wystąpi w Planicy

| Skoki narciarskie 
Puścił do skoku pijanego Ahonena. Teraz rozlicza konkurs cudów
Janne Ahonen (fot. Getty Images)
polecamy

Puścił do skoku pijanego Ahonena. Teraz rozlicza konkurs cudów

| Skoki narciarskie 
Żyła kończy sezon. "Miałem trochę radości"
Piotr Żyła (fot. Getty)

Żyła kończy sezon. "Miałem trochę radości"

| Skoki narciarskie 
wyniki
terminarz
klasyfikacje
Wyniki
dzisiaj
Skoki narciarskie

1

Austria
Austria

1749.3

2

Niemcy
Niemcy

1720.2

3

Słowenia
Słowenia

1707.2

4

Polska
Polska

1680.6

5

Japonia
Japonia

1673.1

6

Norwegia
Norwegia

1484.1

7

Szwajcaria
Szwajcaria

1458.0

8

USA
USA

1350.9

9

Finlandia
Finlandia

561.6

10

Kazachstan
Kazachstan

551.6

Rozwiń
28 marca 2025
Skoki narciarskie

1

Domen Prevc
Domen Prevc

459.1

2

Anze Lanisek
Anze Lanisek

454.8

5

Stefan Kraft
Stefan Kraft

433.5

7

Karl Geiger
Karl Geiger

418.3

8

Jan Hoerl
Jan Hoerl

418.2

10

Pius Paschke
Pius Paschke

409.4

11

Paweł Wąsek
Paweł Wąsek

409.1

12

Timi Zajc
Timi Zajc

408.7

13

Ren Nikaido
Ren Nikaido

404.1

14

Kamil Stoch
Kamil Stoch

401.1

16

Antti Aalto
Antti Aalto

397.7

17

Piotr Żyła
Piotr Żyła

397.5

19

Maximilian Ortner
Maximilian Ortner

392.7

20

Sakutaro Kobayashi
Sakutaro Kobayashi

389.6

21

Artti Aigro
Artti Aigro

389.4

22

Lovro Kos
Lovro Kos

387.7

24

Yukiya Sato
Yukiya Sato

386.2

26

Rok Masle
Rok Masle

377.7

29

Alex Insam
Alex Insam

365.0

30

Jakub Wolny
Jakub Wolny

363.6

Rozwiń
27 marca 2025
Skoki narciarskie

2

Pius Paschke
Pius Paschke

228.9

4

Domen Prevc
Domen Prevc

225.7

5

Piotr Żyła
Piotr Żyła

225.5

6

Kamil Stoch
Kamil Stoch

225.3

7

Timi Zajc
Timi Zajc

225.0

8

Stefan Kraft
Stefan Kraft

218.2

12

Sakutaro Kobayashi
Sakutaro Kobayashi

211.6

13

Anze Lanisek
Anze Lanisek

211.0

14

Antti Aalto
Antti Aalto

210.0

15

Jan Hoerl
Jan Hoerl

209.1

18

Maximilian Ortner
Maximilian Ortner

205.3

19

Karl Geiger
Karl Geiger

202.9

20

Lovro Kos
Lovro Kos

202.5

21

Sandro Hauswirth
Sandro Hauswirth

202.1

22

Ren Nikaido
Ren Nikaido

201.2

23

Yukiya Sato
Yukiya Sato

197.0

25

Stephan Embacher
Stephan Embacher

196.4

27

Artti Aigro
Artti Aigro

193.6

Rozwiń
23 marca 2025
Skoki narciarskie

1

Słowenia
Słowenia

813.4

2

Austria
Austria

809.3

3

Japonia
Japonia

802.5

4

Niemcy
Niemcy

762.1

5

Polska
Polska

699.9

6

Finlandia
Finlandia

681.3

7

Szwajcaria
Szwajcaria

667.2

8

USA
USA

601.6

9

Norwegia
Norwegia

383.9

10

Włochy
Włochy

382.6

11

Estonia
Estonia

382.3

12

Francja
Francja

380.8

Rozwiń

1

Słowenia
Słowenia

543.5

2

Austria
Austria

539.5

3

Japonia
Japonia

535.4

4

Niemcy
Niemcy

507.2

5

Polska
Polska

471.2

6

Finlandia
Finlandia

453.5

7

Szwajcaria
Szwajcaria

445.8

8

USA
USA

412.2

9

Norwegia
Norwegia

383.9

10

Włochy
Włochy

382.6

11

Estonia
Estonia

382.3

12

Francja
Francja

380.8

13

Chiny
Chiny

178.5

14

Kazachstan
Kazachstan

163.0

15

Turcja
Turcja

153.6

Rozwiń
Terminarz
jutro
Klasyfikacje
 
 
 
Pkt
1
Daniel Tschofenig
Daniel Tschofenig
 
 
1755
2
Jan Hoerl
Jan Hoerl
 
 
1623
3
Stefan Kraft
Stefan Kraft
 
 
1268
4
Pius Paschke
Pius Paschke
 
 
966
5
Gregor Deschwanden
Gregor Deschwanden
 
 
964
6
Anze Lanisek
Anze Lanisek
 
 
956
7
Johann Andre Forfang
Johann Andre Forfang
 
 
955
8
Andreas Wellinger
Andreas Wellinger
 
 
929
9
Ryoyu Kobayashi
Ryoyu Kobayashi
 
 
865
10
Maximilian Ortner
Maximilian Ortner
 
 
717
11
Domen Prevc
Domen Prevc
 
 
696
12
Kristoffer Sundal
Kristoffer Sundal
 
 
678
13
Karl Geiger
Karl Geiger
 
 
612
14
Paweł Wąsek
Paweł Wąsek
 
 
592
15
Michael Hayboeck
Michael Hayboeck
 
 
587
16
Timi Zajc
Timi Zajc
 
 
548
17
Marius Lindvik
Marius Lindvik
 
 
474
18
Manuel Fettner
Manuel Fettner
 
 
447
19
Ren Nikaido
Ren Nikaido
 
 
430
20
Halvor Egner Granerud
Halvor Egner Granerud
 
 
267
21
Tate Frantz
Tate Frantz
 
 
256
22
Philipp Raimund
Philipp Raimund
 
 
242
23
Artti Aigro
Artti Aigro
 
 
233
24
Aleksander Zniszczoł
Aleksander Zniszczoł
 
 
231
25
Benjamin Oestvold
Benjamin Oestvold
 
 
211
26
Naoki Nakamura
Naoki Nakamura
 
 
206
27
Kevin Bickner
Kevin Bickner
 
 
170
28
Valentin Foubert
Valentin Foubert
 
 
169
29
Władimir Zografski
Władimir Zografski
 
 
157
30
Lovro Kos
Lovro Kos
 
 
145
31
Kamil Stoch
Kamil Stoch
 
 
141
32
Markus Mueller
Markus Mueller
 
 
139
33
Killian Peier
Killian Peier
 
 
130
34
Fredrik Eirinsoenn Villumstad
Fredrik Eirinsoenn Villumstad
 
 
120
35
Dawid Kubacki
Dawid Kubacki
 
 
119
36
Jakub Wolny
Jakub Wolny
 
 
106
37
Antti Aalto
Antti Aalto
 
 
101
38
Markus Eisenbichler
Markus Eisenbichler
 
 
88
39
Piotr Żyła
Piotr Żyła
 
 
80
40
Yevhen Marusiak
Yevhen Marusiak
 
 
76
41
Sakutaro Kobayashi
Sakutaro Kobayashi
 
 
76
42
Stephan Embacher
Stephan Embacher
 
 
72
43
Stephan Leyhe
Stephan Leyhe
 
 
72
44
Yukiya Sato
Yukiya Sato
 
 
69
45
Zak Mogel
Zak Mogel
 
 
59
46
Alex Insam
Alex Insam
 
 
55
47
Robin Pedersen
Robin Pedersen
 
 
47
48
Robert Johansson
Robert Johansson
 
 
32
49
Niko Kytoesaho
Niko Kytoesaho
 
 
28
50
Felix Hoffmann
Felix Hoffmann
 
 
27
51
Eric Belshaw
Eric Belshaw
 
 
26
52
Danil Vassilyev
Danil Vassilyev
 
 
13
53
Maciej Kot
Maciej Kot
 
 
13
54
Yanick Wasser
Yanick Wasser
 
 
13
55
Fatih Arda Ipcioglu
Fatih Arda Ipcioglu
 
 
12
56
Adrian Tittel
Adrian Tittel
 
 
11
57
Jason Colby
Jason Colby
 
 
11
58
Keiichi Sato
Keiichi Sato
 
 
10
59
Eetu Nousiainen
Eetu Nousiainen
 
 
7
60
Ilya Mizernykh
Ilya Mizernykh
 
 
6
61
Rok Masle
Rok Masle
 
 
5
62
Soelve Jokerud Strand
Soelve Jokerud Strand
 
 
5
63
Ziga Jelar
Ziga Jelar
 
 
4
64
Roman Koudelka
Roman Koudelka
 
 
3
65
Rok Oblak
Rok Oblak
 
 
2
66
Kasperi Valto
Kasperi Valto
 
 
2
67
Simon Ammann
Simon Ammann
 
 
2
68
Andrew Urlaub
Andrew Urlaub
 
 
1
69
Clemens Aigner
Clemens Aigner
 
 
1
70
Tomas Kuisma
Tomas Kuisma
 
 
1
Rozwiń
Najnowsze
Polonia przedłużyła imponującą serię. Cudowny gol 19-latka! [WIDEO]
pilne
Polonia przedłużyła imponującą serię. Cudowny gol 19-latka! [WIDEO]
| Piłka nożna / Betclic 1 Liga 
Nikita Vasin zdobył drugą bramkę w tym seonie Betclic 1 Ligi (fot. Kspolonia.pl/TVP Sport HD)
Ludzie zejdźcie z drogi, bo Listkiewicz jedzie. Oto Ekstraklasa...
Tomasz Listkiewicz musi się skupić inaczej i spieszyć na następny mecz... Ekstraklasy. (fot. Getty Images)
nowe
Ludzie zejdźcie z drogi, bo Listkiewicz jedzie. Oto Ekstraklasa...
Fot. TVP
Rafał Rostkowski
Sensacja w Gdańsku! Beniaminek zatrzymał mistrza
Bujar Pllana i Tomasz Neugebauer powstrzymują Afimico Pululu (fot. PAP)
pilne
Sensacja w Gdańsku! Beniaminek zatrzymał mistrza
| Piłka nożna / PKO BP Ekstraklasa 
Przeszedł do historii! Griezmann pobił rekord Messiego
Antoine Griezmann (fot. Getty Images)
nowe
Przeszedł do historii! Griezmann pobił rekord Messiego
| Piłka nożna / Hiszpania 
Kubera najlepszy w pierwszym żużlowym starcie w tym roku
Dominik Kubera (fot. Getty Images)
Kubera najlepszy w pierwszym żużlowym starcie w tym roku
| Motorowe / Żużel 
Decyzja podjęta! Wiemy, co ze Szczęsnym w Barcelonie!
Wojciech Szczęsny (fot. Getty Images)
Decyzja podjęta! Wiemy, co ze Szczęsnym w Barcelonie!
| Piłka nożna / Hiszpania 
Dobry wynik polskiej szpadzistki. Postawiła się mistrzyni olimpijskiej
Barbara Brych (fot. PAP/Andrzej Lange)
Dobry wynik polskiej szpadzistki. Postawiła się mistrzyni olimpijskiej
| Inne 
Do góry