W 2026 roku słynna Letalnica – druga największa skocznia narciarska na świecie – chce przywitać zawodników w nowej odsłonie. Słoweńcom z Planicy marzy się przebudowa, ale do tego wymagana jest zgoda FIS. Do zmiany jest najpierw kluczowe prawo budowlane. – My nawet 300 metrów bylibyśmy w stanie polecieć – uważa Piotr Żyła. To jednak niemożliwe.
👉 Kadra skoków rozpadła się w jeden dzień. Mówią: wielka czystka
Ostatni rekord świata w długości lotu narciarskiego padł w 2017 roku. Już na pewno nowego rekordzisty kibice nie zobaczą przez co najmniej osiem lat, bo poza jednym wyjątkiem tej konkurencji nie rozgrywa się zwykle przed Nowym Rokiem. To w historii skoków przerwa niewiarygodnie długa. Rozwój lotów zatrzymał się tak bardzo, że nawet Piotr Fijas – ostatni rekordzista w stylu klasycznym – czekał już na pogromcę krócej niż teraz będzie w przypadku Stefana Krafta.
To oczywiste, że człowiek dałby już radę polecieć dalej niż 253,5 metra. Niestety te starania skutecznie na razie blokuje FIS.
Planica marzy o odzyskaniu rekordu świata w skokach. Wielka pustka
Szczególnie, że najdłuższy lot – tyle że nieustany – to tak naprawdę 254 m Dmitrija Wasiljewa.
– Środowisko, zawodnicy są gotowi na to, aby skakać dalej. Tu wszystko sprowadza się do maksymalnego czasu utrzymania ciała w napięciu w pozycji do lotu – tłumaczył już dawno Apoloniusz Tajner, trener-twórca sukcesów Adama Małysza. I dodawał, co zresztą potwierdzano niedawno w social mediach federacji narciarskiej, że obecnie ten czas to ok. osiem sekund. Przy 300 metrach, bo to jest następna granica marzeń, byłoby to ok. sekundę więcej.
– Czekamy na to, aż umożliwią nam przebudowę – mówi wprost Jelko Gros, wieloletni szef zawodów Pucharu Świata w Planicy.
Słoweńców, którzy w 2011 roku na razie bezpowrotnie utracili największy obiekt do lotów na świecie, fakt oddania rekordu Vikersund bardzo boli. Nawet jeżeli u nich też widziano skok na 253,5 m (Gregor Schlierenzauer, podpórka w 2018), to na Letalnicy po prostu spóźnili się z modernizacją. Gdy ich mamut debiutował w 2015 roku, w Norwegii rekord wynosił już 251,5 m. Później oczywiście go wyśrubowano, jednak w wyniku dziwnych przepychanek z komisją ds. obiektów FIS ostatecznie tamtą skocznię pomniejszono, tłumacząc nakaz niebezpiecznym i zbyt ostrym profilem w jej dolnej części.
Od tamtej pory nastała wielka pustka.
Ta jest tym większa, że bojaźliwe jury zaczęło jeszcze drastyczniej obniżać belkę dla najlepszych. W tej materii "króluje" Ivo Greger – delegat techniczny, za którego czasów w Planicy ani razu nikt nie pofrunął choćby na 250 m przy rekordzie o dwa metry dłuższym. Zadziwiające jednak, że o pogoni za rekordem wypowiada się sam Gros. Bo o jego niektórych decyzjach w trakcie zawodów z porównywalnym niesmakiem wypowiadają się za kulisami nawet ludzie z FIS. On też jest delegatem. On też – zdaniem wielu – jest "mistrzem" zabijania emocji w konkursach w imię przesadnej ostrożności.
To, ile będzie można lecieć po skosie, zależy od pionu. 300 metrów to fikcja
Tak czy inaczej, Planica czeka, bo wie, że do ew. przebudowy jest doskonale przygotowana. Projekt, który zmienił to miejsce po 2013 roku, z góry miał w założeniach taką możliwość. Po pierwsze, wybieg obiektu na razie jeszcze w ogóle nie jest wkopany poniżej terenu wokół. Po drugie również, na Letalnicy postawiono nieco za długi próg – ostatnią, płaską część najazdu, z której odbijają się skoczkowie. W tej chwili mierzy osiem metrów i jest skonstruowany modułowo. Słoweńcy uważają, że tę wartość można pomniejszyć i tym samym zyskać to miejsce dla przedłużenia zeskoku.
Niemniej, w Planicy, Vikersund, a także Oberstdorfie czy na Kulm nikt nie ma złudzeń, że FIS od razu zezwoli na loty o 20-30 metrów dłuższe. Nie wspominając o takich na 300 m.
– Kluczowa do zmiany jest wartość czynnika "Zu", tzn. wyrażanej w pionie różnicy między progiem a końcem zeskoku. Teraz według zasad budowlanych może to być maksymalnie 135 metrów. Przewiduję, że jeśli dojdzie do korekty tego zapisu, to o pięć, maksymalnie dziesięć metrów. Nie więcej – przed rokiem mówił TVPSPORT.PL Krzysztof Horecki, uprawniony przez federację projektant i homologant obiektów narciarskich. – Pięć metrów w pionie da 8, może 9 m w dystansie lotu – dodawał.
Same skocznie nie wystarczą. Rekordy zabiła polityka "safety first"
Gros jest w tym zakresie większym optymistą. Uważa, że jeśli FIS faktycznie zatwierdzi zmianę, Planica przygotuje się na tyle, aby przy limicie 140 m w pionie zbliżyć rekord świata do 270 metrów.
– Chcemy, aby był to już sezon 2026 – cytują go tamtejsze media.
Taki termin byłby możliwy do realizacji, choć wciąż dość zaskakująco szybki, jak na obecne standardy. Szef PŚ Sandro Pertile jeszcze rok temu na łamach TVPSPORT.PL sugerował, że decyzja powinna być podjęta w okolicach 2025 roku. Najwcześniej. Być może od tamtej pory (może po naciskach lub sugestiach Słoweńców) coś w tej materii się zmieniło i wiosną po spotkaniach komisji środowisko zostanie mile zaskoczone. Jednak do bicia rekordów świata nie wystarczy sama skocznia. Przy polityce "safety first", którą lansują najważniejsi ludzie skoków, nawet po przebudowie nie ma żadnej gwarancji na rekord świata. Ta polityka, mówiąc wprost, doprowadziła tę dyscyplinę do regresu. Progres musiałby przyjść nie tylko w zasadach konstrukcyjnych. Musiałby przyjść równocześnie w polityce uprawianej przez bojaźliwych działaczy.
482.1
475.0
455.8
451.6
449.4
438.9
434.0
422.2
420.4
10
419.8
11
419.7
12
413.3
13
412.5
14
403.1
15
400.8
16
400.4
17
399.4
18
397.9
19
397.1
396.0
21
384.2
22
382.3
377.5
24
372.6
371.6
26
364.5
27
357.3
355.7
320.5
314.1
1
1749.3
2
1720.2
3
1707.2
4
1680.6
5
1673.1
6
1484.1
7
1458.0
8
1350.9
9
561.6
10
551.6
459.1
454.8
444.1
443.6
433.5
430.1
418.3
418.2
417.7
10
409.4
11
409.1
12
408.7
13
404.1
14
401.1
398.4
16
397.7
17
397.5
394.5
19
392.7
20
389.6
21
389.4
22
387.7
386.4
24
386.2
381.5
26
377.7
374.0
372.6
29
365.0
30
363.6
231.1
228.9
226.0
225.7
225.5
225.3
225.0
218.2
214.6
212.4
212.0
12
211.6
13
211.0
14
210.0
15
209.1
208.5
205.8
18
205.3
19
202.9
20
202.5
21
202.1
22
201.2
23
197.0
196.7
25
196.4
195.0
27
193.6
193.4
193.2
191.5
1
813.4
2
809.3
3
802.5
4
762.1
5
699.9
6
681.3
7
667.2
8
601.6
9
383.9
10
382.6
11
382.3
12
380.8