Trudno sławić piękno brazylijskich plaż, kiedy ogłaszają nowy raport na temat przestępczości z którego wynika, że pobito rekord zabójstw. Co dziesiąte na świecie zdarza się w tym kraju!
Kłopoty rządu robią się wręcz nieziemskie i nawet ministrowie przyspawani do stołków zaczynają od nich odpadać. Wiadomości makroekonomiczne załamują inwestorów, a do tego futbolowa reprezentacja w dwóch meczach eliminacyjnych zdobyła tylko dwa punkty, a olimpijska przegrała u siebie test z Nigerią...
Co jeszcze? Po pierwsze, opisywana już tu kluczowa dla transportu kibiców budowa linii metra numer 4 przystanęła. Znów zabrakło pieniędzy! A przecież ledwie miesiąc temu ponownie podniesiono budżet inwestycji! Tym razem trzeba następnych 500 mln reali (ok. 500 mln zł). Linia kosztować więc będzie drugie tyle w stosunku do założeń planu. Ale pieniądze to jeszcze nic, bo w końcu nie one są najważniejsze na tym świecie. Życie ludzkie wartość ma nadrzędną!
Najnowsza edycja Mapy Przestępczości przeraża, bo w roku igrzysk, przy rekordowych wydatkach na bezpieczeństwo, popełniono w Brazylii ponad 59 tysięcy morderstw! Co dziesiąte zabójstwo zdarza się w tym kraju. Najwięcej na świecie. A przecież takie Indie czy Chiny zamieszkuje pięć – sześć razy więcej ludzi.
Proporcjonalnie zestawiając liczbę morderstw na 100 000 mieszkańców w kraju igrzysk popełnia się 30 razy częściej morderstwo niż w Polsce.
Odsetek zabójstw na 100 000 mieszkańców wynosi 29,1 podczas gdy w najbardziej "zabójczych" krajach Europy pięć...
Oczywiście na tle Hondurasu i tak nie jest tragicznie (tam 92,5!) ale konkluzja jest oczywista – bezpiecznie to tu nie jest.
Najgorzej jest w metropoliach na północy kraju, a im dalej na południe tym lepiej. Na szczęście w Rio de Janeiro rok do roku spada liczba zabójstw. W 2014 było ich już 1202, co w porównaniu z krwawym rokiem 1994 (ponad 4000 zabójstw) brzmi doprawdy nieźle. Ale już Polaka jadącego kibicować olimpijczykom pewnie zmrozi informacja, że jest to dwa razy więcej mordów niż w Polsce. W Rio ludzi mieszka 7 milionów, a w Polsce 38...
Zatem czy wybierając się do Brazylii powinniśmy spisać testament, kupić kamizelkę kuloodporną, wynająć limuzynę z pancernymi szybami po uprzednim sprawdzeniu stanu opon? Bez przesady! W końcu co roku w Rio jest karnawałowe szaleństwo, w 2013 miały tam miejsce Światowe Dni Młodzieży, a w 2014 miasto było z główną areną mundialu. O masowych grabieżach i egzekucjach turystów, sportowców i oficjeli wtedy nie słyszeliśmy.
Podczas dużych imprez gubernator stanu Rio de Janeiro zwykle ściąga do pomocy jednostki będące odpowiednikiem amerykańskiej Gwardii Narodowej, a policja jest bardziej widoczna niż zwykle.
Na czas igrzysk olimpijskich rząd Brazylii zdecydował o zmobilizowaniu dodatkowych 38 tysięcy rezerwistów, a łącznie nad bezpieczeństwem uczestników i kibiców czuwać będzie ponad 60 tysięcy policjantów i wojskowych, nie licząc prywatnej ochrony i służb miejskich.
Także podczas mundialu widoczne były patrole krążące po miastach z długą bronią, co w Brazylii nie jest nowością. Doborowe jednostki policyjne ROTAM w Sao Paulo codziennie biorą udział w akcjach z użyciem broni!
Pojawia się kolejny problem, który można nawet nazwać drugą stroną medalu. We wspomnianym Rio jednostki policyjne w roku mundialu zastrzeliły blisko 500 osób. To więcej niż w Polsce w XXI wieku! W rekordowym 2011 roku z rąk funkcjonariuszy jednostek policyjnych i wojskowych zginęły 2042 osoby. Był to m.in. efekt akcji pacyfikacyjnych w dzielnicach faveli Rio de Janeiro, w których tak ochoczo fotografowali się turyści i dziennikarze podczas niedawnych mistrzostw świata w futbolu.
Policia Militar (najczęściej policjantów z takich jednostek spotykamy na ulicach) nie patyczkuje się z podejrzanymi. A już słynna jednostka BOPE rozsławiona w świecie przez film „Elitarni” bywa określana przez obrońców praw człowieka nawet „szwadronem śmierci”.
W wielu tekstach na jej temat spotkamy się z terminami "najbardziej bezwzględna jednostka Ameryki Łacińskiej". Amnesty International i Human Rights Watch od lat donoszą o bezwzględnych akcjach specjalnych jednostek policji, które oskarżają o nadmierną agresję, tortury i przemoc. Insituto Igrape już kilka lat temu stworzyło nawet aplikację Smart Policing, która korzystając z kamerek w smartfonach przekazuje obraz do komisariatów, by w razie strzelaniny w patrolowanym miejscu uniknąć kolejnych procesów (wg sądów 94 proc. policjantów zasadnie strzelało do zabitych podejrzanych) oraz fali tekstów w zagranicznych mediach, potępiających brutalność policji.
Eksperci od socjologii przestępczości dawno napisali, że największa przestępczość kraju dotyczy favel, których Rio jest stolicą. Różnią się od południowoamerykańskich, bo te w Rio mieszczą się obok centrum miasta i głównych atrakcji turystycznych, a ich mieszkańcami niekoniecznie są czarni obywatele Brazylii. Favele, najprościej tłumacząc, są wielkimi, nielegalnymi skupiskami domostw na małej przestrzeni, zbudowanymi z pogwałceniem zasad BHP, estetyki, byle szybko i byle tanio. Mieszkają w nich ludzie, którzy pracują za nędzne pieniądze, a do Rio zwabiła ich ułuda lepszego życia. Mieszkający tam nie mają tytułów własności, a zdarza się, że także numeru ubezpieczenia socjalnego, dowodu, a nawet świadectwa urodzenia (ok. 7 proc. dzieci nie jest rejestrowanych, w latach 90. było to nawet do 20!). Te fakty sprzyjają poczuciu bezkarności policji.
Wobec takich problemów 500 milionów reali więcej na budowę kolejki podziemnej nie może spędzać snu z powiek. A poruszając się po ulicach Rio po prostu trzeba być rozsądnym i nie epatować świecidełkami. Tylko wtedy dostrzeżemy jak piękne to miasto, jak wielu wspaniałych ludzi można spotkać podczas spaceru, jak wiele znakomitego jedzenia można dostać w zwykłym barze na rogu ulic.
– Brazylii się nie rozumie, Brazylię się czuje – głosił slogan reklamowy na lotnisku witającym mnie podczas pierwszej wyprawy do tego kraju.
Po kilku wyprawach tam wiem, że to święte słowa...
Bartłomiej Rabij
Kliknij "Akceptuję i przechodzę do serwisu", aby wyrazić zgody na korzystanie z technologii automatycznego śledzenia i zbierania danych, dostęp do informacji na Twoim urządzeniu końcowym i ich przechowywanie oraz na przetwarzanie Twoich danych osobowych przez nas, czyli Telewizję Polską S.A. w likwidacji (zwaną dalej również „TVP”), Zaufanych Partnerów z IAB* (1019 firm) oraz pozostałych Zaufanych Partnerów TVP (93 firm), w celach marketingowych (w tym do zautomatyzowanego dopasowania reklam do Twoich zainteresowań i mierzenia ich skuteczności) i pozostałych, które wskazujemy poniżej, a także zgody na udostępnianie przez nas identyfikatora PPID do Google.
Twoje dane osobowe zbierane podczas odwiedzania przez Ciebie naszych poszczególnych serwisów zwanych dalej „Portalem”, w tym informacje zapisywane za pomocą technologii takich jak: pliki cookie, sygnalizatory WWW lub innych podobnych technologii umożliwiających świadczenie dopasowanych i bezpiecznych usług, personalizację treści oraz reklam, udostępnianie funkcji mediów społecznościowych oraz analizowanie ruchu w Internecie.
Twoje dane osobowe zbierane podczas odwiedzania przez Ciebie poszczególnych serwisów na Portalu, takie jak adresy IP, identyfikatory Twoich urządzeń końcowych i identyfikatory plików cookie, informacje o Twoich wyszukiwaniach w serwisach Portalu czy historia odwiedzin będą przetwarzane przez TVP, Zaufanych Partnerów z IAB oraz pozostałych Zaufanych Partnerów TVP dla realizacji następujących celów i funkcji: przechowywania informacji na urządzeniu lub dostęp do nich, wyboru podstawowych reklam, wyboru spersonalizowanych reklam, tworzenia profilu spersonalizowanych reklam, tworzenia profilu spersonalizowanych treści, wyboru spersonalizowanych treści, pomiaru wydajności reklam, pomiaru wydajności treści, stosowania badań rynkowych w celu generowania opinii odbiorców, opracowywania i ulepszania produktów, zapewnienia bezpieczeństwa, zapobiegania oszustwom i usuwania błędów, technicznego dostarczania reklam lub treści, dopasowywania i połączenia źródeł danych offline, łączenia różnych urządzeń, użycia dokładnych danych geolokalizacyjnych, odbierania i wykorzystywania automatycznie wysłanej charakterystyki urządzenia do identyfikacji.
Powyższe cele i funkcje przetwarzania szczegółowo opisujemy w Ustawieniach Zaawansowanych.
Zgoda jest dobrowolna i możesz ją w dowolnym momencie wycofać w Ustawieniach Zaawansowanych lub klikając w „Moje zgody”.
Ponadto masz prawo żądania dostępu, sprostowania, usunięcia, przenoszenia, wniesienia sprzeciwu lub ograniczenia przetwarzania danych oraz wniesienia skargi do UODO.
Dane osobowe użytkownika przetwarzane przez TVP lub Zaufanych Partnerów z IAB* oraz pozostałych Zaufanych Partnerów TVP mogą być przetwarzane zarówno na podstawie zgody użytkownika jak również w oparciu o uzasadniony interes, czyli bez konieczności uzyskania zgody. TVP przetwarza dane użytkowników na podstawie prawnie uzasadnionego interesu wyłącznie w sytuacjach, kiedy jest to konieczne dla prawidłowego świadczenia usługi Portalu, tj. utrzymania i wsparcia technicznego Portalu, zapewnienia bezpieczeństwa, zapobiegania oszustwom i usuwania błędów, dokonywania pomiarów statystycznych niezbędnych dla prawidłowego funkcjonowania Portalu. Na Portalu wykorzystywane są również usługi Google (np. Google Analytics, Google Ad Manager) w celach analitycznych, statystycznych, reklamowych i marketingowych. Szczegółowe informacje na temat przetwarzania Twoich danych oraz realizacji Twoich praw związanych z przetwarzaniem danych znajdują się w Polityce Prywatności.