Najdziwniejsze skocznie świata. Architektoniczne absurdy nie do uwierzenia

Tekst powstał przy współpracy z autorami serwisu skisprungschanzen.com.

Jeżeli Międzynarodowa Federacja Narciarska (FIS) nie zdecyduje się rzeczywiście umieścić w kalendarzach rosyjskich miejscowości, co podobno planuje, to Puchar Świata 2022/23 będzie najpewniej kalką z poprzednich lat. Oczekiwanym odświeżeniem ma być powrót elity do USA (Iron Mountain) i – oby – ponowna gościna w rumuńskim Rasnovie. Żałujemy, że różnorodność lokalizacji jest tak mała, bo obiektów zdolnych gościć skoczków narciarskich jest na świecie więcej.

Ale przede wszystkim żałujemy, że skocznie z PŚ w większości są do siebie tak zbliżone parametrami i wyglądem. Jednak to nieprawda, że problem dotyczy wszystkich tego typu konstrukcji na świecie.

Na TVPSPORT.PL przedstawiamy obiekty, które pod pewnymi względami wymykają się z wszelkich ram.

Hammerfest – skocznia-pasożyt

Betonowa Jannebakken została postawiona w ścisłym centrum miasta. Bardzo ścisłym, bo dosłownie pomiędzy budynkami i nad drogą. Konstrukcja z bulą i rozbiegiem była tak wielka, że pod spodem zmieściłby się garaż lub dom. Problem w tym, że zanim ją dokończono, uznano, że jest błędnie zaprojektowana.

Skutek? Burzyć było żal, więc w 1972 roku Norwegowie postanowili wykorzystać cudaczną budowlę i na niej postawić drewniany, krótszy najazd. W tej sposób ze skoczni-giganta wyszła ledwie K50. W tym kształcie wytrzymała zaledwie osiem lat. Włodarze miejscowego klubu uznali, że najazd-pasożyt jest zbyt niebezpieczny i zdecydowali się na jego zamknięcie.

Ufa – największa niedokończona skocznia świata

Ale to, jak w Hammerfeście pomylili się Norwegowie, jeszcze nie jest tak druzgocące. Rosjanie z Ufy poszli dalej i pod sam koniec prac zarzucili budowę skoczni aż 120-metrowej! Projekt, który z rozmachem miał zostać otwarty w 2003 roku, został zlokalizowany na terenie osuwiskowym. Metalowa wieża, domek na szczycie w kształcie amfiteatru – wszystko wyglądało wspaniale, dopóki nie zardzewiało. Siedem lat później gospodarze ponowili starania o budowę, jednak w sumie potrzebowali na to worka pieniędzy. Nie uzbierali go, więc w 2016 imponująca wieża została zburzona.

Co ciekawe, wieża pobliskiej 90-metrowej skoczni to budynek o skośnym dachu. Pod najazdem mieści się szkoła sportowa. Dziwactw tam jest jednak więcej. Po kilku poważnych wypadkach komisja budowlana zamknęła czasowo juniorskie obiekty. Otworzono je po roku przerwy, gdy Rosjanie dokonali istotnych poprawek konstrukcyjnych.

Na dachu szkoły (tu jednak już płaskim) w latach 20. wybudowano też sztuczną wieżę skoczni w Calgary-Stampede. Na Skarpie w Warszawie pod progiem mieściła się zaś poczta.

Hirschau, Arcachon – po co śnieg, skoro jest piach

Znacie obrazki z pustyni, gdzie na wydmach fani sportów ekstremalnych zjeżdżają ze szczytów po piasku? W skokach znają to od dawna. W USA (lokalizacja nieznana), a także niemieckim Hirschau i francuskim Arcachon nie chcieli uzależniać się od śniegu. Ani od igelitu. Za Odrą skorzystali z wysokiej na ok. 110 metrów Monte Kaolino – kupy 32 mln ton piasku kwarcowego, składowiska urobku z pobliskiej fabryki ekstrakcji kaolinu. Teren przystosowano do narciarstwa, budując niezwykły stok. W 1957 roku właściciele postawili tam 30-metrową skocznię, której projekt zatwierdził słynny architekt Heini Klopfer – dziś patron mamuta w Oberstdorfie! Francuzi na mniejszą skalę zrobili to samo na nadmorskich terenach w pobliżu Bordeaux.

Niestety, oba miejsca zostały zamknięte dla skoków z powodu dużego ryzyka upadków i kontuzji.

Rybnik, Oernskoeldsvik – pociąg jedzie, można skakać

Kiedyś w Polsce to były zimy – słyszymy często od seniorów. I może faktycznie, skoro w 1951 roku własną skocznię zapragnął mieć Rybnik. Na Paruszowcu, na 25-metrowej skoczni odbywały się mistrzostwa powiatu. Drewnianą konstrukcję wzniosła brygada stolarzy z huty Silesia. Nie byłoby w niej nic dziwnego, gdyby nie fakt, że oparto ją o dość osobliwe wzniesienie – nasyp kolejowy. Użytkowany nasyp, dodajmy.

Szwedzki z Oernskoeldsvik też mieli pociąg do pociągów. Albo brak innego wyjścia – chcieli skakać, wybrali miejsce, ale wkrótce potem władze kolei narodowych stwierdziły, że tamta lokalizacja jest jedyną, którędy można poprowadzić ważną linię kolejową. Skutkiem pertraktacji było wyburzenie starego obiektu, mimo że ten był bardzo zasłużony – jako pierwszy w kraju został pokryty igelitem, gościł także konkursy Pucharu Świata. Przestawiono go jednak o kilkadziesiąt metrów dalej, a nad wybiegiem do hamowania równocześnie wzniesiono imponujący wiadukt. Mało brakowało, a podobne rozwiązanie oglądalibyśmy w Wiśle-Malince. Most drogowy nad skocznią był jednym z pomysłów, jak pogodzić skoczków ze zmotoryzowanymi na trasie do Szczyrku. Ostatecznie, jak wiadomo, ruch kołowy poprowadzono pod spodem.

Oestersund i Lycksele – najpierw telemark, później na rybkę do jeziora

Alpbacken w Oestersund i jeszcze większa, bo aż 75-metrowa Himlabacken w Lycksele to idealny przykład tego, jak można wykorzystać naturalne warunki atmosferyczne. Długie, mroźne zimy w Szwecji to gwarancja zamarzania jezior. A tych mają tam akurat sporo. Skoro tak – pomyśleli – to wobec niedostatku odpowiednich wzniesień, miejscowi korzystali z tych, które wystawały prosto z wody. Dość powiedzieć, że obiekt w Lycksele mieścił się na wyspie. Wysoka wieża i zeskok były jeszcze na stałym lądzie, ale już wypłaszczenie i strefa hamowania – na wodzie. W Lahti do dziś pod skocznią mają basen, ale tam wodę da się na zimę wypompować. Z jeziora już niekoniecznie.

W Oestersund, podobnie jak m.in. Hammerfeście, pod progiem i bulą prowadziła droga. I to przez nią historia skoczni została zburzona. Dosłownie. Jeden z kierowców ciężarówek w 1971 roku próbował zmieścić pojazd w tunelu pod bulą i zahaczeniem dachem spowodował katastrofę budowlaną. Potem zabrakło chęci, aby ją odbudować.

Bardzo podobny tunel nad drogą wybudowano niegdyś pod rozbiegiem skoczni w Edmonton w Kanadzie.

Oberwiesenthal – gdy skocznia za trudna, naciśnij przycisk

Tuż obok domu słynnego Jensa Weissfloga od dekad działa jeden z najważniejszych niemieckich ośrodków do skoków. Na pierwszy rzut oka – zupełnie normalny, dość nowoczesny, z igelitem i wyciągiem krzesełkowym. Ale taki nie jest. Gospodarze długo głowili się, jak zapewnić juniorom najlepsze warunki do treningów. W końcu wymyślili: po co budować próg z betonu, który ma stałe nachylenie, skoro można by je równie dobrze zmieniać? Jak wiadomo, im bardziej strome jest miejsce odbicia, tym trudniej wykonać na nim wartościowy skok. Dlatego mniejsze skocznie w kluczowym punkcie są wspierane na siłownikach. Wystarczy wcisnąć przycisk, pociągnąć za wajchę i w kilka chwil utrudnić zadanie zdolniejszym zawodnikom albo ułatwić je tym, którzy dopiero zaczynają karierę. W ten sposób zamiast jednej skoczni w jednym miejscu Niemcy mają ich kilkadziesiąt – tyle samo, ile możliwości skonfigurowania progu do aktualnych potrzeb.

Podobne rozwiązanie zainstalowano także m.in. w Bad Heilbrunn – na skoczniach im. Wolfganga Loitzla. Niestety, gdy miejscowy klub zdecydował się przebudować pobliskiego mamuta Kulm, inwestycja wydrenowała ich konta z pieniędzy. I z uwagi na to skocznie zostały porzucone.

Degenfeld – trochę do skakania, trochę do slalomu

Zdarza się, że w jednej miejscowości funkcjonują dwie skocznie o podobnym rozmiarze. W Lillehammer na przykład istniały dwa obiekty 120-metrowe i na obu odbyły się Puchary Świata. W Degenfeld mowa o konstrukcjach normalnych, tzn. ok. 90-metrowych. Przy czym jedna, nowsza, od 2016 roku jest ratunkiem wobec tego, jak zła była jej poprzedniczka.

Nazywana Winterhalde skocznia wszystko miała nie tak jak trzeba. Po pierwsze, w połowie zeskoku przecina ją droga. Po drugie, przez płaski rozbieg gospodarze musieli dobudować stromszy fragment najazdu, aby jako tako móc regulować prędkość najazdową, podobnie zresztą jak w Odnes w Norwegii. Ale to jeszcze nic. Zawodnicy, którzy mieli okazję tam rywalizować, wspominają przede wszystkim wybieg obiektu. Nie ma tam band, które go kończą. Co więcej, nie można było ich wybudować, ponieważ skoczkowie po wykonanym telemarku nie zatrzymywali się do odpięcia nart. Żeby dostać się do drogi, przy której parkowały busy (wyciągu brak) wiozące ich z powrotem na górę, zjeżdżali jeszcze ok. 400 metrów po dzikiej łące, co bywało karkołomnym zadaniem. Dopiero po podróży samochodem dowiadywali się, jaką uzyskali odległość. Choć trwało to tak długo, że część przez ten czas mogła zupełnie zapomnieć, aby to sprawdzić.

PRZECZYTAJ TAKŻE:
>> SKOCZNIE POD DACHEM? NIC NOWEGO, ROBILI TO STO LAT TEMU
>> SKOKI W STOLICACH. DZIWACTWO? NIE, MIAŁO JE AŻ 27 PAŃSTW
>> SKOCZNIA NA LODOWCU? DA SIĘ, TRENOWALI TAK MAŁYSZ I STOCH