Właśnie tak powinna wyglądać transparentność decyzji sędziowskich. To nie był najlepszy mecz sędziego Mustaphy Ghorbala z Algierii, ale za to udowodnił w nim, że potrafi jasno i wyraźnie wytłumaczyć publiczności powody zmiany decyzji. W pojedynku Al Ahly – Flamengo (2:4) dzięki pomocy systemu VAR arbiter zmienił trzy decyzje. O każdej mówił kibicom więcej niż sędziowie w poprzednich meczach i jego komunikaty można uznać za wyczerpujące.
Krok po kroku, czy raczej mecz po meczu i słowo po słowie rozwija się eksperyment FIFA, w którym sędziowie coraz lepiej radzą sobie z tłumaczeniem publiczności, co się stało i co to oznacza.
– Decision is penalty. Tripping by number 21 – powiedział sędzia Mustapha Ghorbal z Algierii informując publiczność na stadionie i przed telewizorami o rzucie karnym za podstawienie nogi przez zawodnika numer 21. Sytuacja wydarzyła się w 6. minucie meczu Al Ahly – Flamengo o trzecie miejsce w klubowych mistrzostwach świata w Maroku. Algierczyk sam nie zauważył, że Ali Maaloul sfaulował Guillermo Varelę w polu karnym, ale dostrzegł to sędzia wideo Juan Soto z Wenezueli, szef zespołu VAR. Przekazał informację o potencjalnym rzucie karnym Ghorbalowi, ten dosyć długo analizował sytuację przy monitorze, ale ostatecznie podjął taką decyzję, jaką powinien. W efekcie Flamengo objęło prowadzenie po bramce Gabriela Barbosy z rzutu karnego.
Pierwsze w tym meczu ogłoszenie decyzji przez sędziego Mustaphy Ghorbala było dosłownie o jedno słowo lepsze od komunikatu arbitra Andresa Matonte z Urugwaju, który w półfinale Al Ahly – Real Madryt (1:4) powiedział tylko "Decision: penalty kick by number 17".
Przełom w futbolu. Wreszcie było słychać wyjaśnienie sędziego
Matonte wskazał więc winnego, ale nie wspomniał słowem o rodzaju przewinienia. Dlatego w pomeczowej analizie pod tytułem "Sędzia powiedział publicznie: rzut karny dyktuję przez niego” napisałem: "Mimo to jest to krok do przodu w rozwoju eksperymentu FIFA. Znacznie lepiej byłoby jednak, gdyby w takich sytuacjach komunikat sędziego składał się z krótkiego wyniku syntezy sytuacji dokonanej z pomocą VAR i ogłoszenia decyzji. Na przykład tak: "Situation checked: tripping the opponent in penalty area by player number 17 from Al Ahly. Decision: penalty kick.”, czyli: "Sytuacja sprawdzona: podstawienie nogi przeciwnikowi w polu karnym przez zawodnika numer 17. Decyzja: rzut karny.". Wypowiedź Ghorbala zawiera więc w sobie dokładnie to samo – rodzaj przewinienia i decyzję – choć w wersji skróconej, bez fragmentów, które nie są konieczne.
W 68. minucie Mustapha Ghorbal ponownie był przy monitorze. Gdy wrócił na boisko, wypowiedział najdłuższy komunikat sędziowski w tym turnieju: "Decision is: no penalty. Contact outside. Direct free kick. Red card for number 2, denaying an obvious goal scoring opportunity.", czyli: "Decyzja: nie ma rzutu karnego. Kontakt poza polem karnym. Rzut wolny bezpośredni. Czerwona kartka dla numeru 2, pozbawienie oczywistej możliwości strzelenia gola.". W tej sytuacji nic więcej nie trzeba było dodawać.
Interwencja sędziów VAR była spowodowana tym, że Ghorbal podyktował rzut karny. Błędnie ocenił, że grający z 2 Khaled Abdelfattah sfaulował Ayrtona Lucasa już w polu karnym. Powtórki wykazały, że kopnął go w stopę tuż przed linią pola karnego, a za linią do żadnego kontaktu między tymi zawodnikami nie doszło.
Po raz trzeci zmianę decyzji sędzia z Algierii ogłosił w 82. minucie. "Decision is: penalty. Punishable handball by number 30.", czyli: "Decyzja: karny. Karalny kontakt piłki z ręką przez zawodnika numer 30.". I to też była dobra interwencja VAR i dobra finalna decyzja Ghorbala. Jedenastkę ponownie wykorzystał Barbosa, strzelając gola na 3:2 dla Flamengo.
– Sędziowie nie są od tego, żeby tłumaczyć kibicom powody podjęcia decyzji, ani zmiany decyzji. Od tego są eksperci – mówią konserwatyści ze środowiska sędziowskiego. Czy wkrótce w kryteriach oceny sędziów przez władze piłkarskie pojawi się punkt "Komunikacja sędziego z publicznością", na razie nie wiadomo, ale takie wymagania wobec arbitrów międzynarodowych czy sędziów zawodowych z pewnością nie są żadną przesadą.
Arbiter Mustapha Ghorbal w meczu Al Ahly – Flamengo pomylił się trzy razy w ważnych sytuacjach, ale dzięki VAR i możliwości wytłumaczenia zmiany decyzji publiczności – tej na stadionie i przed telewizorami na całym świecie – wyszedł z tego meczu z twarzą. I to do niego należało ostatnie słowo.